۱۰۲۵۷.عنه عليه السلام :الصَّبرُ عنِ الشَّهوَةِ عِفَّةٌ ، و عنِ الغَضَبِ نَجدَةٌ ، و عنِ المَعصيَةِ وَرَعٌ . ^۱

۱۰۲۵۸.عنه عليه السلام :مَن آتاهُ اللّهُ مالاً فَلْيَصِلْ بِهِ القَرابَةَ ......... و لْيَصبِرْ نفسَهُ على الحُقوقِ و النَّوائبِ . ^۲

۱۰۲۵۹.عنه عليه السلام :أفضَلُ الصَّبرِ عندَ مُرِّ الفَجيعَةِ . ^۳

۱۰۲۶۰.عنه عليه السلام :أفضَلُ الصَّبرِ الصَّبرُ عنِ المَحبوبِ . ^۴

2146

الصَّبرُ الجَميلُ

الكتاب :

فَاصْبِرْ صَبْرا جَمِيْلاً». ^۵

وَ جاءُوا عَلَى قَمِيْصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ قالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أنْفُسُكُمْ أمرا فَصَبْرٌ جَمِيْلٌ و اللّهُ المُسْتَعانُ عَلَى ما تَصِفُونَ». ^۶

الحديث :

۱۰۲۶۱.الإمامُ الباقرُ عليه السلامـ لَمّا سُئلَ عن الصَّبرِ الجميلِ ـ: ذلكَ صَبرٌ ليسَ فيهِ شَكوى إلى الناسِ . ^۷

۱۰۲۵۷.امام على عليه السلام :شكيبايى در برابر شهوت ، عفّت و در برابر خشم ، شجاعت و در برابر معصيت ، پارسايى است .

۱۰۲۵۸.امام على عليه السلام :هركه خداوند به او ثروتى دهد ، بايد به خويشاوندان خود رسيدگى كند . . . و در اداى حقوق [مالى خود] و مصائب (گرفتاريها) ، خود را به شكيبايى وا دارد .

۱۰۲۵۹.امام على عليه السلام :برترين صبر ، صبر بر تلخى مصيبت است .

۱۰۲۶۰.امام على عليه السلام :برترين شكيبايى ، شكيبايى كردن ، در برابر چيزى است كه محبوب [دل] است .

2146

شكيبايى نيكو

قرآن :

«شكيبايى كن ؛ شكيبى، نيكو» .

«و پيراهن او را آغشته به خونى دروغين بياوردند . گفت : بلكه نفسهايتان كارى [بد] را به نظرتان نيكو نمود . اينك شكيبى نيكو [پيش گيرم] و در برابر آنچه مى گوييد خدا ياور است» .

حديث :

۱۰۲۶۱.امام باقر عليه السلامـ در پاسخ به سؤال از شكيب نيكو ـفرمود : شكيبى كه در آن نزد مردم شِكوه نمى كند .

۱۰۲۵۲.عنه عليه السلامـ في قولِهِ تعالى :«و اسْتَعِينُوا بالصَّبْرِ»^۱ـ: يَعنِي بِالصَّبرِ الصَّومَ و قال: إذا نَزَلَت بالرجُلِ النازِلَةُ و الشِّدَّةُ فَلْيَصُمْ؛ فإنَّ اللّهَ عَزَّ و جلَّ يقولُ : «و اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ» يعني الصِّيامَ . ^۲

2145

أقسامُ الصَّبرِ

۱۰۲۵۳.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :الصَّبرُ ثَلاثةٌ : صَبرٌ عندَ المُصيبَةِ ، و صَبرٌ على الطاعَةِ ، و صَبرٌ عنِ المَعصيَةِ . ^۳

۱۰۲۵۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الصَّبرُ صَبرانِ : صَبرٌ عندَ المُصيبَةِ حَسَنٌ جَميلٌ ، و أحسَنُ مِن ذلكَ الصَّبرُ عندَ ما حَرَّمَ اللّهُ عَزَّ و جلَّ علَيكَ . ^۴

۱۰۲۵۵.عنه عليه السلام :الصَّبرُ صَبرانِ : صَبرٌ على ما تَكرَهُ ، و صَبرٌ عمّا تُحِبُّ . ^۵

۱۰۲۵۶.عنه عليه السلام :الصَّبرُ : إمّا صَبرٌ على المُصيبَةِ ، أو على الطاعَةِ ، أو عنِ المَعصيَةِ ، و هذا القِسمُ الثالثُ أعلى دَرجَةً مِنَ القِسمَينِ الأوَّلَينِ . ^۶

۱۰۲۵۲.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «و از صبر مدد گيريد» ـفرمود : مراد از صبر ، روزه است . هرگاه بلا و سختى دامنگير كسى شد ، روزه بگيرد ؛ زيرا خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد : «و از صبر مدَد بگيريد»؛ يعنى از روزه .

2145

اقسام شكيبايى

۱۰۲۵۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :شكيبايى سه نوع است : شكيبايى در مصيبت ، شكيبايى در انجام طاعت ، و شكيبايى در ترك معصيت .

۱۰۲۵۴.امام على عليه السلام :شكيبايى بر دو گونه است : شكيبايى در برابر مصيبت كه نيكو و زيباست ، و نيكوتر از آن شكيبايى در خوددارى از چيزهايى است كه خداوند عزّ و جلّ بر تو حرام كرده است .

۱۰۲۵۵.امام على عليه السلام :شكيبايى دو نوع است : شكيب در برابر آنچه ناخوشايند توست، و شكيب در (خويشتندارى از) از آنچه دوست دارى [مانند لذتهاى ناروا] .

۱۰۲۵۶.امام على عليه السلام :شكيبايى، يا شكيبايى در برابر مصيبت است يا در انجام طاعت و يا در ترك معصيت كه نوع سوم آن از دو گونه نخست برتر است .