۱۰۲۷۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :اتَّقُوا اللّهَ و اصبِرُوا ؛ فإنّهُ مَن لَم يَصبِرْ أهلَكَهُ الجَزَعُ ، و إنّما هَلاكُهُ في الجَزَعِ أنّه إذا جَزِعَ لَم يُؤجَرْ . ^۱

۱۰۲۷۴.عنه عليه السلام :قِلَّةُ الصَّبرِ فَضيحَةٌ . ^۲

۱۰۲۷۵.الكافي عن سماعَةِ بنِ مِهرانَ عن الإمامِ الكاظمِ عليه السلام :قالَ لي : ما حَبَسَكَ عَنِ الحَجِّ ؟ قالَ : قلتُ : جُعِلتُ فِداكَ ، وَقَعَ عَلَيَّ دَينٌ كثيرٌ ، و ذَهَبَ مالِي ، و دَينِيَ الذي قد لَزِمَني هُو أعظَمُ مِن ذَهابِ مالي ، فَلولا أنَّ رجُلاً مِن أصحابِنا أخرَجَني ما قَدَرتُ أن أخرُجَ .
فقالَ لي : إن تَصبِرْ تَغتَبِطْ ، و إلاّ تَصبِرْ يُنفِذِ اللّهُ مَقادِيرَهُ راضِيا كُنتَ أم كارِها . ^۳

(انظر) الرضا بالقضاء : باب 1524 . المصيبة : باب 2308.

2150

الصَّبرُ عِندَ المِحَنِ وَ الحيلةُ فيها

۱۰۲۷۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنّ للنَّكَباتِ غاياتٍ لا بُدَّ أن يُنتَهى إلَيها ، فإذا حُكِمَ على أحَدِكُم بها فَلْيَتَطأطأْ لَها و يَصبِرْ حتّى يَجُوزَ ؛ فإنَّ إعمالَ الحِيلَةِ فيها عندَ إقبالِها زائدٌ في مَكروهِها . ^۴

۱۰۲۷۳.امام صادق عليه السلام :از خدا بترسيد و شكيبا باشيد ؛ زيرا هركه شكيبايى نكند ، نا شكيبى كردن او را به هلاكت افكند و به هلاكت افتادن او بر اثر بى تابى، به اين معناست كه اگر نا شكيبى كند ، اجر نمى بيند .

۱۰۲۷۴.امام صادق عليه السلام :كم صبرى ، رسوايى به بار مى آورد .

۱۰۲۷۵.الكافىـ به نقل از سماعة بن مهران ـ: امام كاظم عليه السلام فرمود : چه چيز مانع حج رفتن تو شده است؟ عرض كردم : قربانت گردم ، بدهى زيادى پيدا كرده ام و مالم نيز از دست رفته است ، اما بدهكاريى كه به گردنم هست، سخت تر از تلف شدن مالم مى باشد و اگر يكى از دوستانمان [با تأمين مخارج حجّم] مرا راه نمى اندخت قادر به آمدن نبودم . حضرت به من فرمود : اگر شكيبايى كنى ، نكو حال خواهى شد و اگر شكيبايى نكنى ، خداوند مقدّرات خود را جارى مى كند ، چه تو راضى باشى و چه ناراضى .

2150

صبر در محنت و چاره انديشى براى آن

۱۰۲۷۶.امام على عليه السلام :همانا گرفتاريها را نهايتى است كه ناگزير در آن جا پايان مى پذيرند . پس ، هرگاه يكى از شما گرفتار مصيبتى شد، بايد در برابر آن سر خود را پائين بياورد [تسليم و شكيبا باشد ]تا بگذرد ؛ چه ، هرگاه گرفتاريها روى آورند ، چاره انديشى، آن ها را نا خوشايندتر مى گرداند .

۱۰۲۶۸.عنه عليه السلام :إنّكَ إن صَبَرتَ جَرَت علَيكَ المَقادِيرُ و أنتَ مَأجُورٌ ، و إن جَزِعتَ جَرَت علَيكَ المَقادِيرُ و أنتَ مَأزُورٌ . ^۱

۱۰۲۶۹.عنه عليه السلام :مَن صَبَرَ صَبْرَ الأحرارِ ، و إلاّ سَلا سُلُوَّ الأغمارِ . ^۲

۱۰۲۷۰.عنه عليه السلام :إن صَبَرتَ صَبرَ الأكارِمِ ، و إلاّ سَلَوتَ سُلُوَّ البَهائمِ . ^۳

۱۰۲۷۱.عنه عليه السلام :مَن لَم يُنْجِهِ الصَّبرُ أهلَكَهُ الجَزَعُ. ^۴

۱۰۲۷۲.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :مَن صَبَرَ و استَرجَعَ و حَمِدَ اللّهَ عندَ المُصيبَةِ ، فقد رَضِيَ بما صَنَعَ اللّهُ ، و وَقَعَ أجرُهُ عَلَى اللّهِ ، و مَن لَم يَفعَلْ ذلكَ جَرَى علَيهِ القَضاءُ و هُو ذَمِيمٌ ، و أحبَطَ اللّهُ أجرَهُ . ^۵

۱۰۲۶۸.امام على عليه السلام :اگر شكيبايى كنى ، مقدّرات الهى بر تو جارى مى شود و مأجور خواهى بود و اگر نا شكيبى كنى ، بازهم مقدّرات خداوند بر تو جارى مى شود اما تو گناهكار خواهى بود .

۱۰۲۶۹.امام على عليه السلام :هر كه چون آزادگان صبر كند [زهى سعادت ]و گر نه ، مانند جاهلان نا آزموده كار، مصيبت را فراموش خواهد كرد .

۱۰۲۷۰.امام على عليه السلام :اگر همچون بزرگواران صبر كنى [چه بهتر] و گر نه همچون ستوران [رنج را] فراموش خواهى كرد .

۱۰۲۷۱.امام على عليه السلام :هركه را شكيبايى نرهاند ، نا شكيبى هلاكش گرداند .

۱۰۲۷۲.امام باقر عليه السلام :كسى كه در هنگام مصيبت شكيبايى كند و اِنا للّه و اِنّا اِلَيه راجعُون بر زبان آورد و خدا را حمد و سپاس گويد ، بى گمان به آنچه خدا كرده رضايت داده است و اجرش با خداست و هركه چنين نكند ، بازهم قضاى الهى بر او جارى شود ، در حالى كه نكوهيده باشد و خداوند اجرش را از بين ببرد .