۱۰۶۰۰.عنه صلى الله عليه و آله :تَصَدَّقُوا مِن غَيرِ مَخِيلَةٍ؛ فإنَّ المَخِيلَةَ تُبطِلُ الأجرَ . ^۱

۱۰۶۰۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :تَركُ المَنِّ زينَةُ المَعروفِ . ^۲

۱۰۶۰۲.عنه عليه السلام :الجُودُ مِن كَرَمِ الطَّبيعَةِ، و المَنُّ مَفسَدَةٌ لِلصَّنيعَةِ . ^۳

۱۰۶۰۳.عنه عليه السلامـ مِن كتابِهِ للأشتَرِ ـ: إيّاكَ و المَنَّ على رَعِيَّتِكَ بِإحسانِكَ، أو التَّزَيُّدَ فيما كانَ مِن فِعلِكَ، أو أن تَعِدَهُم فَتُتبِعَ مَوعِدَكَ بِخُلفِكَ؛ فإنَّ المَنَّ يُبطِلُ الإحسانَ، و التزيُّدَ يَذهَبُ بِنُورِ الحَقِّ . ^۴

۱۰۶۰۴.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :المَنُّ يَهدِمُ الصَّنيعَةَ . ^۵

۱۰۶۰۵.عنه عليه السلام :إن كانَت لكَ يَدٌ عندَ إنسانٍ فلا تُفسِدْها بكَثرَةِ المِنَنِ و الذِّكرِ لها، و لكنْ أتبِعْها بأفضَلَ مِنها؛ فإنَّ ذلكَ أجمَلُ بِكَ في أخلاقِكَ، و أوجَبُ لِلثَّوابِ في آخِرَتِكَ . ^۶

(انظر) وسائل الشيعة : 6 / 316 باب 37 .
العمل : باب 2902 .
الإنفاق : باب 3890 .

۱۰۶۰۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بى چشمداشت، صدقه بدهيد؛ زيرا كه چشمداشت اجر را از بين مى برد.

۱۰۶۰۱.امام على عليه السلام :منّت ننهادن ، زيور احسان است .

۱۰۶۰۲.امام على عليه السلام :بخشندگى ، از بزرگوارى طبع است، و منّت نهادن خوبى را تباه مى كند .

۱۰۶۰۳.امام على عليه السلامـ در فرمان خود به مالك اشتر ـنوشت : زنهار كه براى احسانت به مردم بر آنان منّت گذارى، يا كار خود را بيش از آنچه هست جلوه دهى، يا به آنان و عده اى دهى و به كار نبندى ؛ زيرا منّت نهادن، احسان را تباه مى كند و بزرگتر جلوه دادن كار ، روشنايى حق (حقيقت) را مى برد .

۱۰۶۰۴.امام صادق عليه السلام :منّت نهادن ، خوبى را از بين مى برد .

۱۰۶۰۵.امام صادق عليه السلام :اگر به كسى خوبى كردى، آن را با منّت گذاشتن زياد و به رُخ كشيدن تباه مساز ، بلكه با خوبىِ بهترى ادامه اش بده ؛ زيرا اين كار براى اخلاق تو زيبنده تر است و پاداش آخرتت را واجبتر مى گرداند.

۱۰۵۹۸.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنّ الصَّدَقةَ لا تَحِلُّ لِمُحتَرِفٍ، و لا لِذِي مِرَّةٍ سَوِيٍّ قَوِيٍّ، فَتَنَزَّهُوا عَنها ^۱ . ^۲

2210

آفاتُ الصَّدَقَةِ

الكتاب :

قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُها أذَىً وَ اللّهُ غَنِيٌّ حَلِيْمٌ * يا أيُّها الَّذِينَ آمَنُوا لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأذى كَالَّذِي يُنْفِقُ مالَهُ رِئاءَ النَّاسِ وَ لا يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ اليَوْمِ الاْخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوانٍ عَلَيْهِ تُرابٌ فَأصابَهُ وابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدَا لا يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِمَّا كَسَبُوا وَ اللّهُ لا يَهْدِي القَوْمَ الكافِرِينَ». ^۳

وَ لا تَمْنُنْ تَسْتَكْثِرُ». ^۴

الحديث :

۱۰۵۹۹.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :ثلاثةٌ لا يُكَلِّمُهُمُ اللّهُ عَزَّ و جلَّ : المَنّانُ الذي لا يُعطِي شيئا إلاّ بِمِنَّةٍ ، و المُسَبِّلُ إزارَهُ، و المُنَفِّقُ سِلعَتَهُ بِالحَلفِ الفاجِرِ . ^۵

۱۰۵۹۸.امام باقر عليه السلام :صدقه (زكات) براى پيشه ور و نيز كسى كه بُنيه اى سالم و قوى دارد حلال نيست ؛ پس ، از گرفتن آن خوددارى كنيد . ^۶

2210

آفات صدقه

قرآن :

«سخنى شايسته [در برابر نيازمندان] و گذشت ، بهتر از صدقه اى است كه آزارى از پى داشته باشد و خدا بى نياز بردبار است . اى كسانى كه ايمان آورده ايد! صدقه هاى خويش را با منّت و آزار باطل مكنيد ، مانند كسى كه مال خود را براى خودنمايى به مردم ، انفاق مى كند و به خدا و روز واپسين ايمان ندارد ، پس حكايت او مانند سنگ صافى است كه خاكى بر آن بوده و رگبارى بدان رسيده و آن را صاف (بى خاك) بر جا نهاده است . ريا كاران نيز از آنچه به دست آورده اند ثمرى نمى برند . و خدا گروه كافران را هدايت نمى كند» .

«و منّت مگذار و آن را زياد مشمار» .

حديث :

۱۰۵۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سه كس اند كه خداوند عزّ و جلّ با آنان سخن نمى گويد : منّت گذار، يعنى كسى كه هر چه مى بخشد ، منّت مى گذارد ، و كسى كه دامن جامه اش را [از روى تكبّر ]بلند گيرد و كسى كه كالايش را با سوگند دروغ رواج دهد .