۱۰۲۴۶.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ حينَ قيلَ لَهُ : مَنِ الصابِرونَ؟ ـ: الذين يَصبِرُونَ على طاعةِ اللّهِ و عن مَعصيَتِهِ ، الذينَ كَسَبُوا طَيِّبا ، و أنفَقُوا قَصدا ، و قَدَّمُوا فَضلاً ، فَأفلَحُوا و أنجَحُوا . ^۱

۱۰۲۴۷.عنه صلى الله عليه و آله :الصَّبرُ رِضا . ^۲

۱۰۲۴۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الصَّبرُ أن يَحتَمِلَ الرجُلُ ما يَنُوبُهُ ، و يَكظِمَ ما يُغضِبُهُ . ^۳

۱۰۲۴۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ لمّا سُئلَ عنِ الصابرينَ المُتَصَبِّرِينَ ـ: الصابِرونَ على أداءِ الفرائضِ ، و المُتَصَبِّرُونَ على اجتِنابِ المَحارِمِ . ^۴

۱۰۲۵۰.عنه عليه السلامـ في قولهِ تَعالى :«اِصْبِرُوا و صابِرُوا»^۵ـ: اِصبِرُوا على الفرائضِ ، و صابِروا على المصائبِ . ^۶

۱۰۲۵۱.عنه عليه السلامـ أيضا ـ: اِصبِرُوا على المَصائبِ . ^۷

۱۰۲۴۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در بيان معناى شكيبايان ـفرمود : شكيبايان كسانى هستند كه بر طاعت خدا و ترك معصيت او شكيبايى مى كنند ؛ كسانى كه مال حلال و پاكيزه به دست مى آورند و به اعتدال خرج مى كنند و اضافه آن را در راه خدا مى بخشند و بدين سبب ، رستگار و كامياب مى شوند .

۱۰۲۴۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :شكيبايى ، خرسندى است .

۱۰۲۴۸.امام على عليه السلام :شكيبايى آن است كه آدمى گرفتارى و مصيبتى را كه به او مى رسد تحمل كند ، و خشم خود را فرو خورد .

۱۰۲۴۹.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به سؤال از معناى صابران متصبّر ـفرمود : صابر در انجام واجبات و متصبّر در اجتناب از محرّمات . ^۸

۱۰۲۵۰.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «و شكيبا باشيد و پايدارى ورزيد» ـفرمود : در انجام فرايض شكيبا باشيد و در برابر مصائب ، پايدارى ورزيد .

۱۰۲۵۱.امام صادق عليه السلامـ نيز درباره همين آيه ـفرمود : در برابر مصائب شكيبا باشيد .

۱۰۲۴۱.عنه عليه السلام :مَن صَبَرَ ساعَةً حُمِدَ ساعاتٍ . ^۱

۱۰۲۴۲.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنَّ مَن صَبَرَ صَبَرَ قَليلاً ، و إنَّ مَن جَزِعَ جَزِعَ قَليلاً . ^۲

۱۰۲۴۳.عنه عليه السلام :كَم مِن صَبرِ ساعَةٍ قد أورَثَ فَرَحا طَويلاً ، و كَم مِن لَذَّةِ ساعَةٍ قد أورَثَت حُزنا طَويلاً ! ^۳

۱۰۲۴۴.الإمامُ الكاظمُ عليه السلامـ في وصيَّتِهِ لهِشامِ بنِ الحَكَمِ ـ: يا هِشامُ ، اِصبِرْ على طاعَةِ اللّهِ ، و اصبِرْ عن مَعاصِي اللّهِ ؛ فإنّما الدنيا ساعَةٌ ، فما مَضى مِنها فليسَ تَجِدُ لَهُ سُرورا و لا حُزنا ، و ما لَم يَأتِ مِنها فليسَ تَعرِفُهُ ، فَاصبِرْ على تلكَ الساعَةِ التي أنتَ فيها فكأنّكَ قدِ اغتَبَطتَ . ^۴

2144

تَفسيرُ الصَّبرِ

۱۰۲۴۵.معاني الأخبار عن احمد بن أبي عبد اللّه عن أبيه في حديث مرفوع إلى النبي صلى الله عليه و آله :جاء جبرائيل عليه السلام إلى النبي صلى الله عليه و آله قال رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : يا جَبرَئيلُ ! فما تَفسيرُ الصَّبرِ ؟ قالَ : تَصبِرُ في الضَّرّاءِ كما تَصبِرُ في السَّرّاءِ ، و في الفاقَةِ كما تَصبِرُ في الغَناءِ ، و في البَلاءِ كما تَصبِرُ في العافيَةِ ، فلا يَشكُو حالَهُ عندَ المَخلوقِ بما يُصِيبُهُ مِن البَلاءِ . ^۵

۱۰۲۴۱.امام على عليه السلام :هركه يك ساعت شكيبايى كند ، ساعتها ستوده شود .

۱۰۲۴۲.امام صادق عليه السلام :هركه شكيبايى كند ، اندكى شكيبايى كرده و هركه نا شكيبى كند ، اندكى نا شكيبى كرده است [زيرا عمر كوتاه است و گرفتاريها زود گذر] .

۱۰۲۴۳.امام صادق عليه السلام :بسا لحظه اى شكيبايى كه شادى درازى را در پى آورَد و بسا لذّتى آنى كه اندوهى طولانى بر جاى گذارَد .

۱۰۲۴۴.امام كاظم عليه السلامـ در سفارش به هشام بن حكم ـفرمود : اى هشام! بر طاعت خدا شكيبايى بورز و در ترك معاصى او شكيبا باش ؛ زيرا دنيا لحظه اى بيش نيست . آنچه از آن گذشته ، جاى شادى و غم ندارد و از آنچه نيامده نيز خبر ندارى . پس لحظه اى را كه در آن به سر مى برى ، صبور باش چنان كه گويى خوشبخت و نكو حالى .

2144

معناى شكيبايى

۱۰۲۴۵.معانى الأخبارـ به نقل از احمد بن أبي عبد اللّه از پدرش در روايتى كه آن را به پيامبر صلى الله عليه و آله رساند ـ: جبرائيل نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد ......... پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : اى جبرئيل! معناى شكيبايى چيست؟ جبرئيل گفت : اين كه در سختى شكيب ورزى ، همچنان كه در [روزگار] آسايش صبر مى كنى ؛ در تهيدستى صبر كنى ، همچنان كه در توانگرى صبر مى كنى ، و در بيمارى و گرفتارى صبر كنى ، همچنان كه در زمان سلامت و عافيت صبر مى كنى ، [آدم صبور] از بلايى كه به او مى رسد نزد مخلوق شِكوه نمى كند .