۱۰۴۶۸.عنه عليه السلام :لا تَرغَبَنَّ في مَوَدَّةِ مَن لَم تَكشِفْهُ . ^۱

۱۰۴۶۹.عنه عليه السلام :لا تَثِقْ بِالصَّدِيقِ قَبلَ الخُبرَةِ . ^۲

۱۰۴۷۰.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :تَجَنَّبْ عَدُوَّكَ ، و احذَرْ صَديقَكَ مِنَ الأقوامِ ، إلاّ الأمِينَ مَن خَشِيَ اللّهَ . ^۳

۱۰۴۷۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إذا كانَ الزمانُ زمانَ جَورٍ ، و أهلُهُ أهلَ غَدرٍ ، فَالطُّمأنِينَةُ إلى كُلِّ أحَدٍ عَجزٌ . ^۴

2185

ما يُختَبَرُ بِهِ الصَّديقُ

۱۰۴۷۲.لقمانُ عليه السلام :لا تَعرِفُ أخاكَ إلاّ عندَ حاجَتِكَ إلَيهِ . ^۵

۱۰۴۷۳.سليمانُ عليه السلام :لا تَحكُمُوا على رَجُلٍ بِشيءٍ حتّى تَنظُرُوا إلى مَن يُصاحِبُ ، فإنّما يُعرَفُ الرَّجُلُ بِأشكالِهِ و أقرانِهِ ، و يُنسَبُ إلى أصحابِهِ و أخدانِهِ . ^۶

۱۰۴۶۸.امام على عليه السلام :هرگز به دوستى با كسى كه او را خوب نشناخته اى، رغبت مكن .

۱۰۴۶۹.امام على عليه السلام :پيش از آزمودنِ دوست، به او اعتماد مكن .

۱۰۴۷۰.امام باقر عليه السلام :از دشمنت دورى كن و از دوستت بر حذر باش، مگر آن دوستى كه امين و خدا ترس باشد .

۱۰۴۷۱.امام صادق عليه السلام :هرگاه زمانه، زمانه بيداد باشد و مردمش، اهل خيانت و پيمان شكنى، اعتماد كردن به هر كسى [از ]ناتوانى است .

2185

راه آزمودن دوست

۱۰۴۷۲.لقمان عليه السلام :برادرت را نشناسى، مگر زمانى كه به او نياز پيدا كنى .

۱۰۴۷۳.سليمان عليه السلام :درباره كسى قضاوت نكنيد، تا آن گاه كه ببينيد با چه كسى دوستى مى كند؛ زيرا آدمى به همگنان و همدمانش شناخته مى گردد و به ياران و دوستانش نسبت داده مى شود.

۱۰۴۶۳.عنه عليه السلام :صَدِيقُكَ مَن نَهاكَ ، و عَدُوُّكَ مَن أغراكَ . ^۱

۱۰۴۶۴.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :لا تَكونُ الصَّداقَةُ إلاّ بِحُدُودِها، فَمَن كانَت فيهِ هذهِ الحُدودُ أو شَيءٌ مِنهُ ، و إلاّ فلا تَنسِبْهُ إلى شَيءٍ مِن الصَّداقَةِ ، فَأوَّلُها : أن تكونَ سَرِيرَتُهُ و عَلانِيَتُهُ لكَ واحِدَةً ، و الثانيةُ : أن يَرى زَينَكَ زَينَهُ ، و شَينَكَ شَينَهُ ، و الثالثةُ : أن لا تُغَيِّرَهُ علَيكَ وِلايَةٌ و لا مالٌ ، و الرابعةُ : لا يَمنَعُكَ شَيئا تَنالُهُ مَقدُرَتُهُ ، و الخامسةُ ـ و هي تَجمَعُ هذهِ الخِصالَ ـ : أن لا يُسلِمَكَ عِندَ النَّكَباتِ . ^۲

2184

النَّهيُ عَنِ الاطمِئنانِ إلى أحَدٍ قَبلَ الاختِبارِ

۱۰۴۶۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الطُّمأنِينَةُ إلى كُلِّ أحَدٍ قَبلَ الاختِبارِ عَجزٌ . ^۳

۱۰۴۶۶.عنه عليه السلام :اُبذُلْ لِصَدِيقِكَ كُلَّ المَوَدَّةِ ، و لا تَبذُل لَهُ كُلَّ الطُمأنِينَةِ . ^۴

۱۰۴۶۷.عنه عليه السلام :اُبذُلْ لِصَدِيقِكَ كُلَّ المَوَدَّةِ ، و لا تَبذُلْ لَهُ كُلَّ الطمأنِينَةِ ، و أعْطِهِ مِن نَفسِكَ كُلَّ المُواساةِ ، و لا تَقُصَّ إلَيهِ بِكُلِّ أسرارِكَ . ^۵

۱۰۴۶۳.امام على عليه السلام :دوستِ تو كسى است كه [از بديها ]بازَت دارد، و دشمنت كسى است كه ترا [به كارهاى بد ]تحريك كند .

۱۰۴۶۴.امام صادق عليه السلام :دوستى مرزهايى دارد كه هر كس همه يا برخى از آنها را داشته باشد، دوست است و گر نه او را اصلاً دوست مشمار: نخست اين كه ظاهر و باطنش با تو يكى باشد؛ دوم اين كه آبروى تو را آبروى خودش داند و عيب و بى آبرويى تو را عيب و بى آبرويى خودش؛ سوم اين كه مقام و مال او را نسبت به تو عوض نكند؛ چهارم اين كه هر كمكى از دستش بر مى آيد از تو دريغ نكند؛ و پنجم كه در بردارنده همه اين خصلتهاست، اين كه در هنگام گرفتارى ها تو را تنها نگذارد .

2184

پيش از آزمودن افراد نبايد به آنها اعتماد كرد

۱۰۴۶۵.امام على عليه السلام :اعتماد كردن به هر كسى، پيش از آزمودن [او] ، ناتوانى است .

۱۰۴۶۶.امام على عليه السلام :هر چه محبّت دارى نثار دوستت بكن، اما هر چه اطمينان دارى به پاى او مريز .

۱۰۴۶۷.امام على عليه السلام :همه محبّتت را نثار دوستت كن، اما همه اطمينانت را به پاى او مريز، هر گونه همدردى و كمك مالى به او بكن، ولى همه اسرارت را با او در ميان مگذار .