۱۱۷۳۰.عنه عليه السلام :حُسنُ ظَنِّ العَبدِ باللّهِ سبحانَهُ على قَدرِ رَجائهِ لَهُ، حُسنُ تَوَكُّلِ العَبدِ على اللّهِ على قَدرِ ثِقَتِهِ بهِ. ^۱

۱۱۷۳۱.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :أحسِنِ الظَّنَّ باللّهِ؛ فإنّ اللّهَ عَزَّ و جلَّ يقولُ : أنا عِندَ ظَنِّ عَبدِيَ المُؤمِنِ بي؛ إن خَيرا فخَيرا، و إن شَرّا فَشَرّا . ^۲

2445

مَعنى حُسنِ الظَّنِّ بِاللّهِ

۱۱۷۳۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :حُسنُ الظَّنِّ أن تُخلِصَ العَمَلَ، و تَرجُوَ مِنَ اللّهِ أن يَعفُوَ عَنِ الزَّلَلِ . ^۳

۱۱۷۳۳.عنه عليه السلام :إنِ استَطَعتُم أن يَشتَدَّ خَوفُكُم مِن اللّهِ، و أن يَحسُنَ ظَنُّكُم بهِ، فَاجمَعُوا بينَهُما؛ فإنَّ العَبدَ إنّما يكونُ حُسنُ ظَنِّهِ بِرَبِّهِ على قَدرِ خَوفِهِ مِن رَبِّهِ، و إنَّ أحسَنَ الناسِ ظَنّا بِاللّهِ أشَدُّهُم خَوفا للّهِِ . ^۴

۱۱۷۳۴.عنه عليه السلامـ فِيما يُشِيرُ فيهِ إلى ظُلمِ بَنِي اُمَيَّةَ ـ: حتّى يكونَ أعظَمُكُم فيها عَناءً (غِنا ـ غَناءً) أحسَنَكُم بِاللّهِ ظَنّا، فإن أتاكُمُ اللّهُ بعافِيَةٍ فَاقبَلُوا، و إنِ ابتُلِيتُم فَاصبِرُوا، فإنَّ العاقِبَةَ لِلمُتَّقِينَ . ^۵

۱۱۷۳۰.امام على عليه السلام :حسن ظنّ بنده به خداى سبحان به اندازه اميدش به اوست و حسن توكّلش به خداوند ، به اندازه اطمينانش .

۱۱۷۳۱.امام رضا عليه السلام :به خداوند گمان نيك ببر ؛ زيرا خداى عزّ و جلّ مى فرمايد : من نزد گمان بنده مؤمن خويشم ؛ اگر گمانِ او به من نيك باشد ، مطابق آن گمان با او رفتار كنم و اگر بد باشد نيز مطابق همان گمانِ بد با او عمل كنم .

2445

معناى خوش گمانى به خدا

۱۱۷۳۲.امام على عليه السلام :خوش گمانى [به خدا] اين است كه عمل را [براى او] خالص گردانى و اميدوار باشى كه خداوند از لغزشها درگذرد .

۱۱۷۳۳.امام على عليه السلام :اگر مى توانيد كه هم ترستان از خدا بسيار و هم گمانتان به او نيك باشد ، اين دو را با هم جمع كنيد ؛ زيرا خوش گمانى و اميد بنده به پروردگارش به اندازه ترس او از پروردگارش است و خوش گمانترين مردم به خدا ، بيمناكترين آنها از خداست .

۱۱۷۳۴.امام على عليه السلامـ در خطبه اى كه طى آن به ستم بنى اميه اشاره مى كند ـفرمود : تا جايى كه در روزگار ستم بنى اميه بيشترين رنج و سختى را كسانى از شما مى كشند كه گمانشان به خدا نيكوتر باشد . پس اگر خداوند شما را از ورطه ستم به سلامت داشت ، بپذيريد (او را سپاس گوييد) و اگر گرفتارش شُديد ، صبورى پيشه كنيد ؛ زيرا «فرجام نيك ، از آنِ پرهيزگاران است» .

۱۱۷۲۳.عنه صلى الله عليه و آله :لا يَمُوتَنَّ أحَدُكُم حَتّى يَحسُنَ ظَنُّهُ بِاللّهِ عَزَّ و جلَّ؛ فإنَّ حُسنَ الظَّنِّ بِاللّهِ عَزَّ و جلَّ ثَمَنُ الجَنَّةِ. ^۱

۱۱۷۲۴.عنه صلى الله عليه و آله :حُسنُ الظَّنِّ بِاللّهِ مِن عِبادَةِ اللّهِ تعالى . ^۲

۱۱۷۲۵.عنه صلى الله عليه و آله :حُسنُ الظَّنِّ مِن حُسنِ العِبادَةِ . ^۳

۱۱۷۲۶.عنه صلى الله عليه و آله :أكبَرُ الكبائرِ سُوءُ الظَّنِّ بِاللّهِ . ^۴

۱۱۷۲۷.عنه صلى الله عليه و آله :ليسَ مِن عَبدٍ يَظُنُّ باللّهِ خَيرا إلاّ كانَ عِندَ ظَنِّهِ بهِ، و ذلكَ قولُهُ: «و ذلِكُمْ ظَنُّكُمُ الَّذي ظَنَنْتُمْ بِربِّكُمْ أَرْداكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ مِنَ الخاسِرِينَ» . ^۵

۱۱۷۲۸.عنه صلى الله عليه و آله :رَأيتُ رَجُلاً مِن اُمَّتي على الصِّراطِ يَرتَعِدُ كما تَرتَعِدُ السَّعَفَةُ في يَومِ رِيحٍ عاصِفٍ ، فَجاءَهُ حُسنُ ظَنِّهِ بِاللّهِ فَسَكَّنَ رَعدَتَهُ . ^۶

۱۱۷۲۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللّهِ فازَ بِالجَنَّةِ ، مَن حَسُنَ ظَنُّهُ بِالدُّنيا تَمَكَّنَت مِنهُ المِحنَةُ . ^۷

۱۱۷۲۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مبادا احدى از شما بدون گمان نيك به خداوند عزّ و جلّ بميرد ؛ زيرا خوش گمانى به خداوند عزّ و جلّ بهاى بهشت است .

۱۱۷۲۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :گمان نيك داشتن به خداوند ، گونه اى عبادت خداوند عزّ و جلّ است .

۱۱۷۲۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :گمان نيكو [به خدا] جزئى از عبادت نيكوست .

۱۱۷۲۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بزرگترين گناه كبيره ، بد گمانى به خداست .

۱۱۷۲۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هيچ بنده اى نيست كه به خداوند گمان نيك بَرَد ، مگر اين كه خداوند مطابق همان گمان با او عمل كند و اين است سخن خداوند كه مى فرمايد : «همين گمانى كه به پروردگارتان داشتيد ، شما را هلاك كرد و از زيانكاران شديد» .

۱۱۷۲۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :يكى از مردان امت خود را ديدم كه بر صراط ، مانند شاخه خشكيده درخت خرما در يك روز طوفانى ، مى لرزد . در اين هنگام خوش گمانى او به خداوند لرزش او را آرامش بخشيد .

۱۱۷۲۹.امام على عليه السلام :هر كه به خدا گمان نيك بُرد ، به بهشت دست يافت و هر كه به دنيا گمان نيك بُرد ، به رنج و محنت گرفتار آمد .