۱۲۱۹۵.عنه عليه السلام :لا تَأمَنْ عَدُوّا و إن شَكَرَ . ^۱

۱۲۱۹۶.عنه عليه السلام :لا تَستَصغِرَنَ عَدُوّا و إن ضَعُفَ . ^۲

۱۲۱۹۷.عنه عليه السلام :جِماعُ الغُرورِ في الاستِنامَةِ إلَى العَدُوِّ . ^۳

2524

استِصلاحُ الأعداءِ

۱۲۱۹۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الاستِصلاحُ لِلأعداءِ بِحُسنِ المَقالِ و جَميلِ الأفعالِ ، أهوَنُ مِن مُلاقاتِهِم و مُغالَبَتِهِم بِمضيضِ القِتالِ . ^۴

۱۲۱۹۹.عنه عليه السلام :مَنِ استَصلَحَ عَدُوَّهُ زَادَ في عَدَدِهِ . ^۵

۱۲۲۰۰.عنه عليه السلام :مَنِ استَصلَحَ الأضدادَ بَلَغَ المُرادَ . ^۶

۱۲۲۰۱.الإمامُ العسكريُّ عليه السلام :مَن كانَ الوَرَعُ سَجِيَّتَهُ ، و الإفضالُ حِليَتَهُ ، انتَصَرَ مِن أعدائهِ بِحُسنِ الثَّناءِ عَلَيهِ. ^۷

(انظر) العفو : باب 2720 ، 2721 .

2525

ما يَنبَغي التَّسَلُّحُ بِهِ عَلَى الأعداءِ

۱۲۲۰۲.لقمانُ عليه السلامـ في وَصِيَّتِهِ لاِبنِهِ ـ: يا بُنَيَّ ، لِيَكُن مِمّا تَتَسَلَّحُ بِهِ عَلى عَدُوِّكَ فَتَصرَعُهُ المُماسَحَةُ و إعلانُ الرِّضا عَنهُ ، و لا تُزاوِلْهُ بِالمُجانَبَةِ فيَبدُوَ لَهُ ما في نَفسِكَ فَيتَأهَّبَ لَكَ . ^۸

۱۲۱۹۵.امام على عليه السلام :از هيچ دشمنى ايمن مباش، اگر چه سپاسگزارى كند.

۱۲۱۹۶.امام على عليه السلام :هيچ دشمنى را دست كم مگير، هر چند ناتوان باشد.

۱۲۱۹۷.امام على عليه السلام :اعتماد كردن به دشمن، عامل فريب خوردن [از او] است.

2524

جلب آشتى دشمنان

۱۲۱۹۸.امام على عليه السلام :به آشتى كشاندن دشمنان با زبان خوش و رفتار نيك، آسانتر است از رويارويى با آنها و چيرگى بر ايشان از طريق پيكار سخت.

۱۲۱۹۹.امام على عليه السلام :هركه دشمن خود را به آشتى كشاند، بر عدّه [ياران و دوستان] خود بيفزايد.

۱۲۲۰۰.امام على عليه السلام :هركه دشمنان خود را به آشتى كشاند، به مرادش دست يابد.

۱۲۲۰۱.امام عسكرى عليه السلام :هركه پاكدامنى، خصلت او باشد و بخشندگى، زيورش، با تمجيد و ستايشى كه از او مى شود، از دشمنانش انتقام گيرد.

2525

سلاح مناسب در برابر دشمنان

۱۲۲۰۲.لقمان عليه السلامـ در سفارش به فرزند خود ـفرمود : فرزندم! از جمله چيزهايى كه بايد در برابر دشمنت به آن مسلّح شوى و در نتيجه، او را به خاك افكنى، اين است كه با او به زبان چرب و نرم سخن گويى و وانمود كنى كه از وى خرسند هستى، و از او دورى مكن كه آنچه در انديشه ات مى گذرد بر او آشكار مى شود و در نتيجه، خودش را در برابر تو آماده مى سازد.

«وَ إذَا رَأيْتَهُمْ تُعْجِبُكَ أجْسامُهُمْ وَ إنْ يَقُولُوا تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ كَأنَّهُمْ خُشُبٌ مُسَنَّدَةٌ يَحْسَبُونَ كُلَّ صَيْحَةٍ عَلَيْهِمْ هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قاتَلَهُمُ اللّهُ أنَّى يُؤْفَكُونَ» . ^۱

الحديث :

۱۲۱۸۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أوهَنُ الأعداءِ كَيدا مَن أظهَرَ عدَاوتَهُ . ^۲

۱۲۱۹۰.عنه عليه السلام :مَن أظهَرَ عَداوَتَهُ قَلَّ كَيدُهُ . ^۳

۱۲۱۹۱.الإمامُ العسكريُّ عليه السلام :أضعَفُ الأعداءِ كَيدا مَن أظهَرَ عَداوَتَهُ . ^۴

(انظر) الشيطان : باب 1997 .

2523

التَّحذيرُ مِن ائتِمانِ العَدُوِّ

۱۲۱۹۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن نامَ عَن عَدُوِّهِ أنبَهَتهُ المَكايِدُ . ^۵

۱۲۱۹۳.عنه عليه السلام :مَن نامَ لَم يُنَمْ عَنهُ . ^۶

۱۲۱۹۴.عنه عليه السلام :و اللّهِ إنَّ امرَأً يُمَكِّنُ عَدُوَّهُ مِن نَفسِه يَعرُقُ لَحمَهُ ، و يَهشِمُ عَظمَهُ ، و يَفري جِلدَهُ ، لَعظيمٌ عَجزُهُ . ^۷

«چون آنها را ببينى ، تو را از ظاهرشان خوش مى آيد و چون سخن بگويند، به سخنشان گوش مى دهى. گويى چوبهايى هستند به ديوار تكيه داده. هر آوازى را به زيان خود مى پندارند. آنان دشمن هستند، از آنها حذر كن. خدايشان بكشد ! به كجا منحرف مى شوند؟»

حديث:

۱۲۱۸۹.امام على عليه السلام :سست مكرترين دشمنان، كسى است كه دشمنى خود را آشكار سازد.

۱۲۱۹۰.امام على عليه السلام :هركه دشمنى خود را آشكار سازد، (نقشه) نيرنگش كاستى گيرد.

۱۲۱۹۱.امام عسكرى عليه السلام :سست انديش ترين دشمنان، كسى است كه دشمنى خود را آشكار سازد.

2523

نبايد خود را از دشمن ايمن پنداشت

۱۲۱۹۲.امام على عليه السلام :هركه از دشمن خود غافل شود، دسيسه ها او را به خود آورد.

۱۲۱۹۳.امام على عليه السلام :هركه از دشمن خود غافل باشد، دشمن از او غافل نباشد.

۱۲۱۹۴.امام على عليه السلام :به خدا سوگند، كسى كه دشمنش را بر خود چنان مسلّط گرداند كه گوشتش را جدا كند و استخوانش را بشكند و پوستش را بكند، آدمى بس ناتوان است.