۱۲۵۱۲.عنه عليه السلام :لَم يَقرُبْ مِنَ الأشياءِ بِالتِصاقٍ ، و لَم يَبعُدْ عَنها بِافتِراقٍ . ^۱

۱۲۵۱۳.عنه عليه السلام :لَم يَحلُلْ في الأشياءِ فيُقالَ : هُوَ كائنٌ ، و لَم يَنْأَ عَنها فيُقالَ : هُوَ مِنها بائنٌ . ^۲

۱۲۵۱۴.عنه عليه السلام :بانَ مِنَ الأشياءِ بِالقَهرِ لَها ، و القُدرَةِ عَلَيها ، و بانَتِ الأشياءُ مِنهُ بِالخُضوعِ لَهُ و الرُّجُوعِ إلَيهِ . ^۳

2590

لا تُدرِكُهُ الأبصارُ

الكتاب :

لا تُدْرِكُهُ الْأبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأبْصارَ وَ هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ» . ^۴

يَسْألُكَ أهْلُ الْكِتابِ أنْ تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتابا مِنَ السَّماءِ فَقَدْ سَألُوا مُوسَى أكْبَرَ مِنْ ذلِكَ فَقالُوا أرِنا اللّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّناتُ فَعَفَوْنا عَنْ ذلِكَ وَ آتَيْنا مُوسَى سُلْطانا مُبِينا» . ^۵

وَ لَمَّا جاءَ مُوسَى لِمِيقاتِنا وَ كَلَّمَهُ رَبُّهُ قالَ رَبِّ أرِنِي أنْظُرْ إلَيْكَ قالَ لَنْ تَرانِي وَ لكِنِ انْظُرْ إلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَكانَهُ فَسَوفَ تَرانِي فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكّا وَ خَرَّ مُوسَى صَعِقا فَلَمَّا أفاقَ قالَ سُبْحانَكَ تُبْتُ إلَيْكَ وَ أنا أوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ» . ^۶

۱۲۵۱۲.امام على عليه السلام :نزديكى او به چيزها به شكل چسبيدن به آنها نيست و دوريش از آنها به گونه جدا شدن، نمى باشد.

۱۲۵۱۳.امام على عليه السلام :در اشياء حلول نكرده، تا در نتيجه، گفته شود او در آنها وجود دارد و از آنها دور نگشته، تا گفته شود او از آنها جداست.

۱۲۵۱۴.امام على عليه السلام :جدايى او از اشياء به سبب قهر و غلبه و استيلاى او بر آنهاست و جدايى اشياء از او به سبب خضوع آنها در برابر او و بازگشتشان به سوى اوست.

2590

ديدگان او را در نمى يابند

قرآن:

«ديدگان او را در نمى يابند و او ديدگان را در مى يابد و او لطيف و آگاه است».

«اهل كتاب از تو مى خواهند كه برايشان از آسمان كتابى فرود آورى. آنان بزرگتر از اين را از موسى طلب كردند و گفتند: خدا را آشكارا به ما بنماى. پس به سبب اين سخن كفر آميزشان صاعقه آنان را فرو گرفت. و پس از آن كه معجزه هايى برايشان آمده بود، گوساله اى را به خدايى گرفتند و ما آنان را بخشيديم و موسى را حجتى آشكار داديم».

«و چون موسى به وعدگاه ما آمد و پروردگارش با او سخن گفت، گفت: اى پروردگار من! خود را به من بنماى تا تو را ببينم. گفت: مرا هرگز نبينى اما به آن كوه بنگر. اگر بر جاى خود قرار يافت تو نيز مرا ببينى. پس، چون پروردگارش بر كوه تجلّى نمود، آن را خُرد كرد و موسى بيهوش بيفتاد. چون به هوش آمد، گفت: منزهى تو، به تو بازگشتم و من نخستين مؤمنانم».

۱۲۵۰۸.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :لَم يَلِدْ فَيُورَثَ ، و لَم يُولَدْ فيُشارَكَ . ^۱

۱۲۵۰۹.عنه عليه السلام :لَم يَلِدْ لِأنَّ الوَلَدَ يُشبِهُ أباهُ ، و لَم يُولَدْ فيُشبِهَ مَن كانَ قَبلَهُ ، و لَم يَكُنْ لَهُ مِن خَلقِهِ كُفُوا أحَدٌ ، تَعالى عَن صِفَةِ مَن سِواهُ عُلُوّا كَبيرا . ^۲

(انظر) معرفة اللّه : باب 2608 . بحار الأنوار : 3 / 254 باب 8 .
الميزان في تفسير القرآن : 1 / 261 .

2589

لَيسَ فِي الأشياءِ بِوالِجٍ و لا عَنها بِخارِجٍ

۱۲۵۱۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :فارَقَ الأشياءَ لا عَلَى اختِلافِ الأماكِنِ ، و تَمَكَّنَ مِنها لا عَلَى المُمازَجَةِ . ^۳

۱۲۵۱۱.عنه عليه السلام :و لا أنَّ الأشياءَ تَحويهِ فتُقلَّهُ أو تَهوِيَهُ ، أو أنَّ شَيئا يَحمِلُهُ فيُميلَهُ أو يُعَدِّلَهُ ، لَيسَ في الأشياءِ بِوالِجٍ ، و لا عَنها بِخارِجٍ . ^۴

۱۲۵۰۸.امام صادق عليه السلام :نه زاده است كه وارث داشته باشد و نه زاده شده است كه شريك داشته باشد.

۱۲۵۰۹.امام صادق عليه السلام :نزاييد؛ زيرا فرزند به پدر مى ماند؛ و زاييده نشد تا در نتيجه، مانند كسى باشد كه او را زاده است. هيچ يك از آفريدگانش همتاى او نيست. او بسيار بالاتر و برتر از آن است كه اوصاف موجوداتِ جز خود را داشته باشد.

2589

نه درون رونده در چيزهاست و نه بيرون آينده از آنها

۱۲۵۱۰.امام على عليه السلام :از همه چيز جداست، اما نه به معناى جدايى مكانى و در همه چيز هست، لكن نه به نحو آميختن با آنها.

۱۲۵۱۱.امام على عليه السلام :چنان نيست كه اشياء او را در ميان گيرند و با خود بالا و پايين برند و يا چيزى او را بر دارد و در نتيجه، با خود كج و راستش كند؛ نه درون رونده در چيزهاست و نه بيرون آينده از آنها.