۱۲۸۹۴.عنه عليه السلام :كُنْ آمِرا بِالمَعروفِ عامِلاً بِهِ ، و لا تَكُن مِمَّن يَأمُرُ بِهِ و يَنأى عَنهُ ، فيَبوءَ بِإثمِهِ و يَتَعَرَّضَ مَقتَ رَبِّهِ . ^۱

۱۲۸۹۵.عنه عليه السلام :كُن آخَذَ النّاسِ بِما تَأمُرُ بِهِ ، و أكَفَّ النّاسِ عَمّا تَنهى عَنهُ . ^۲

۱۲۸۹۶.عنه عليه السلام :مَن كانَ فيهِ ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدّنيا و الآخِرَةُ : يَأمُرُ بِالمَعروفِ و يَأتَمِرُ بِهِ ، و يَنهى عَنِ المُنكَرِ و يَنتَهي عَنهُ ؛ و يُحافِظُ عَلى حُدودِ اللّهِ جلَّ و عَلا . ^۳

۱۲۸۹۷.عنه عليه السلام :و انهَوا عَنِ المُنكَرِ و تَناهَوا عَنهُ ؛ فإنَّما اُمِرتُم بِالنَّهيِ بَعدَ التّناهي . ^۴

۱۲۸۹۸.الإمامُ زينَ العابدينُ عليه السلام :المُنافِقُ يَنهى و لا يَنتَهي ، و يَأمُرُ بِما لا يَأتي . ^۵

(انظر) العلم : باب 2849 ، 2850 ، 2851. الوعد : باب 4051.
الموعظة : باب 4078 .

2654

مالا يُشتَرَطُ في وُجوبِ الأمرِ وَ النَّهيِ

۱۲۸۹۹.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مُروا بِالمَعروفِ و إن لَم تَفعَلوهُ ، و انهَوا عَنِ المُنكَرِ و إن لَم تَجتَنِبوهُ كُلَّهُ . ^۶

۱۲۸۹۴.امام على عليه السلام :امر كننده به معروف و عمل كننده به آن باش و چونان كسى مباش كه به كار خوب فرمان مى دهد اما خود از آن دورى مى كند و گناهش را به دوش مى كشد و خويشتن را در معرض خشم پروردگارش مى گذارد.

۱۲۸۹۵.امام على عليه السلام :به آنچه فرمان مى دهى، خودْ بيش از همه عمل كن و از آنچه باز مى دارى، خودْ بيش از همه خوددارى كن.

۱۲۸۹۶.امام على عليه السلام :هر كه سه خصلت داشته باشد، دنيا و آخرتش سالم ماند: امر به معروف كند و خود به آن عمل كند، نهى از منكر كند و خود از آن باز ايستد و از حدود خداوند عزّ و جلّ پاسدارى كند.

۱۲۸۹۷.امام على عليه السلام :از زشت كارى نهى كنيد و خود از آن باز ايستيد؛ زيرا كه شما فرمان داريد ابتدا خود از كار زشت باز ايستيد و سپس ديگران را نهى كنيد.

۱۲۸۹۸.امام زين العابدين عليه السلام :منافق از بدى باز مى دارد، امّا خود باز نمى ايستد و به كارهايى فرمان مى دهد كه خود عمل نمى كند.

2654

آنچه در وجوب امر به معروف و نهى از منكر شرط نيست

۱۲۸۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :امر به معروف كنيد، گر چه خود بدان عمل نكنيد و نهى از منكر كنيد، هر چند خودتان از همه آنها اجتناب نكنيد.

۱۲۸۸۸.عنه عليه السلام :لا تَكُنْ مِمَّن يَرجو الآخِرَةَ بغَيرِ العَمَلِ ......... يَنهى و لا يَنتَهي ، و يَأمُرُ بِما لا يَأتي . ^۱

۱۲۸۸۹.عنه عليه السلام :أظهَرُ النّاسِ نِفاقا : مَن أمَرَ بِالطّاعَةِ و لَم يَعمَل بِها ، و نَهى عَنِ المَعصِيَةِ و لَم يَنتَهِ عَنها . ^۲

۱۲۸۹۰.عنه عليه السلام :كَفى بِالمَرءِ غَوايَةً أن يَأمُرَ النّاسَ بِما لا يَأتَمِرُ بِهِ ، و يَنهاهُم عَمّا لا يَنتَهي عَنهُ . ^۳

۱۲۸۹۱.عنه عليه السلام :كَفى بِالمَرءِ جَهلاً أن يُنكِرَ عَلَى النّاسِ ما يَأتي مِثلَهُ . ^۴

۱۲۸۹۲.عنه عليه السلام :لَعَنَ اللّهُ الآمِرينَ بِالمَعروفِ التّارِكينَ لَهُ ، و النّاهينَ عَنِ المُنكَرِ العامِلينَ بِهِ . ^۵

۱۲۸۹۳.عنه عليه السلام :رُبَّ آمِرٍ غَيرُ مُؤتَمِرٍ ، رُبَّ زاجِرٍ غَيرُ مُزدَجِرٍ ، رُبَّ واعِظٍ غَيرُ مُرتَدِعٍ ، رُبَّ عالِمٍ غَيرُ مُنتَفِعٍ . ^۶

۱۲۸۸۸.امام على عليه السلام :چونان كسى مباش كه بى عمل به آخرت اميد مى بندد ......... از خلافكارى و گناه باز مى دارد، اما خود باز نمى ايستد و به كارهاى خوب فرمان مى دهد، ولى خود انجام نمى دهد.

۱۲۸۸۹.امام على عليه السلام :آشكارترين منافق كسى است كه به فرمانبرى از خدا فرمان مى دهد و خود بدان عمل نمى كند و از گناه باز مى دارد و خود از آن باز نمى ايستد.

۱۲۸۹۰.امام على عليه السلام :در گمراهى انسان همين بس كه مردم را به چيزى فرمان دهد، كه خود انجام نمى دهد و آنها را از چيزى باز دارد كه خود باز نمى ايستد.

۱۲۸۹۱.امام على عليه السلام :در نادانى انسان همين بس كه بر مردم كارهايى را خُرده بگيرد كه مانند آنها را خود انجام مى دهد.

۱۲۸۹۲.امام على عليه السلام :نفرين خدا بر كسانى كه به خوبى فرمان مى دهند و خود آن را فرو مى گذارند و بر كسانى كه از زشتى باز مى دارند و خود مرتكب آن مى شوند.

۱۲۸۹۳.امام على عليه السلام :بسا كسانى كه به كارهاى خوب فرمان مى دهند و خود بدانها عمل نمى كنند؛ بسا كسانى كه از بدى باز مى دارند و خود باز نمى ايستند؛ بسا كسانى كه پند مى دهند و خود پند نمى پذيرند؛ بسا دانايانى كه از دانش خود بهره برنمى گيرند.