۱۴۰۷۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :حَسبُكَ مِنَ العِلمِ أن تَخشَى اللّهَ ، و حَسبُكَ مِنَ الجَهلِ أن تُعجَبَ بِعِلمِكَ . ^۱

۱۴۰۷۹.عنه عليه السلام :لا عِلمَ كَالخَشيَةِ . ^۲

۱۴۰۸۰.عنه عليه السلام :مَن خَشِيَ اللّهَ كَمُلَ عِلمُهُ . ^۳

۱۴۰۸۱.عنه عليه السلام :غايَةُ العِلمِ الخَوفُ مِنَ اللّهِ سُبحانَهُ . ^۴

۱۴۰۸۲.عنه عليه السلام :أعلَمُكُم أخوَفُكُم . ^۵

۱۴۰۸۳.عنه عليه السلام :أعظَمُ النّاسِ عِلما أشَدُّهُم خَوفا للّهِِ سُبحانَهُ . ^۶

۱۴۰۸۴.عنه عليه السلام :كُلُّ عالِمٍ خائفٌ . ^۷

۱۴۰۸۵.عنه عليه السلامـ فيما يَنصَحُ أصحابَهُ ـ: لَو تَعلَمونَ ما أعلَمُ مِمّا طُوِيَ عَنكُم غَيبُهُ ، إذَن خَرَجتُم إلَى الصُّعُدات تَبكونَ عَلى أعمالِكُم ، و تَلتَدِمونَ على أنفُسِكُم ، و لَتَرَكتُم أموالَكُم لا حارِسَ (خارِسَ) لَها و لا خالِفَ عَلَيها، و لَهَمَّت كُلَّ امرِئٍ مِنكُم نَفسُهُ ، لا يَلتَفِتُ إلى غَيرِها . ^۸

۱۴۰۷۸.امام على عليه السلام :از دانش تو را همين بس كه از خدا بترسى و از نادانى همين بس كه به دانش خود ببالى.

۱۴۰۷۹.امام على عليه السلام :هيچ دانشى، چون ترس از خدا نيست.

۱۴۰۸۰.امام على عليه السلام :هر كه از خدا بترسد، دانش او كامل است.

۱۴۰۸۱.امام على عليه السلام :نهايت دانش، ترس از خداوند سبحان است.

۱۴۰۸۲.امام على عليه السلام :داناترين شما، ترساترين شماست [از خدا].

۱۴۰۸۳.امام على عليه السلام :پُر دانش ترين مردم، ترسانترين آنها از خداوند سبحان است.

۱۴۰۸۴.امام على عليه السلام :هر دانايى ترسان است.

۱۴۰۸۵.امام على عليه السلامـ در اندرز به ياران خود ـفرمود : اگر آنچه را كه نهانش از ديد شما پنهان است و من مى دانم، شما [هم ]بدانيد، سر به بيابانها مى نهيد و بر كردارهاى خويش مى گرييد و چونان مادران داغديده بر سر و سينه خود مى زنيد و اموال خود را بى نگهبان و سرپرست رها مى كنيد و هر يك از شما چنان به خود گرفتار مى شود كه به ديگرى نمى پردازد.

قُلْ آمِنُوا بِهِ أوْ لا تُؤْمِنُوا إنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِهِ إذا يُتْلَى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلأْذْقانِ سُجَّدا * وَ يَقُولُونَ سُبْحانَ رَبِّنا إنْ كانَ وَعْدُ رَبِّنا لَمَفْعُولاً * وَ يَخِرُّونَ لِلْأذْقانِ يَبْكُونَ وَ يَزِيدُهُمْ خَشُوعا» . ^۱

الحديث :

۱۴۰۷۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن اُوتِيَ مِنَ العِلمِ ما لا يُبكيهِ لَحَقيقٌ أن يَكونَ قَد اُوتِيَ عِلما لا يَنفَعُهُ ؛ لأِنَّ اللّهَ نَعَتَ العُلَماءَ فقالَ عَزَّ و جلَّ : «إنَّ الّذينَ اُوتوا العِلمَ مِن قَبلِهِ إذا يُتلى عَلَيهِم يَخِرّونَ لِلأذقانِ سُجَّدا * و يَقولونَ سُبحانَ رَبِّنا إنْ كانَ وَعدُ رَبِّنا لَمَفْعولاً * وَ يَخِرّونَ لِلأذْقانِ يَبكونَ وَ يَزيدُهُم خُشوعا» . ^۲

۱۴۰۷۶.عنه صلى الله عليه و آله :لَو تَعلَمونَ ما أعلَمُ لَبَكَيتُم كَثيرا و لَضَحِكتُم قَليلاً ، و لَخَرَجتُم إلَى الصُّعُداتِ تَجأرونَ إلَى اللّهِ لا تَدرونَ تَنجونَ أو لا تَنجونَ ! ^۳

۱۴۰۷۷.عنه صلى الله عليه و آلهـ لَمّا قَرَأ«هَلْ أتى ......... »حَتّى خَتَمَها ـ: إنّي أرى مالا تَرَونَ ، و أسمَعُ ما لا تَسمَعونَ ، أطَّتِ السَّماءُ و حُقَّ لَها أن تَئطَّ ، ما فيها مَوضِعُ قَدَمٍ إلاّ مَلَكٌ واضِعٌ جَبهَتَهُ ساجِدا للّهِِ ، وَ اللّهِ لَو تَعلَمونَ ما أعلَمُ لَضَحِكتُم قَليلاً و لَبَكَيتُم كَثيرا ، و ما تَلَذَّذتُم بِالنِّساءِ عَلَى الفُرُشِ ، و لَخَرَجتُم إلَى الصُّعُداتِ تَجأرونَ إلَى اللّهِ . ^۴

«بگو: به او ايمان بياوريد يا نياوريد، كسانى كه پيشتر دانش داده شده اند، چون قرآن برايشان تلاوت شود سجده كنان بر روى در مى افتند و مى گويند: منزه است پروردگار ما. وعده پروردگار ما انجام شدنى است. و به رو در مى افتند و مى گريند و بر خشوعشان افزوده مى شود».

حديث:

۱۴۰۷۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس از دانشى بهره مند باشد كه او را نگرياند، سزاوار است كه دانش او سودش نرساند؛ زيرا خداوند دانشمندان را وصف كرد و فرمود: «همانا كسانى كه پيشتر دانش داده شده اند، هر گاه قرآن برايشان تلاوت شود، سجده كنان با صورت به حال سجده مى افتند. و مى گويند: منزّه است پروردگار ما، وعده پروردگار ما شدنى است و به رو درمى افتند و مى گريند و بر خشوعشان افزوده مى شود».

۱۴۰۷۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اگر آنچه را من مى دانم شما مى دانستيد، هر آينه بسيار مى گريستيد و كمتر مى خنديديد و سر به بيابانها مى گذاشتيد و به درگاه خدا زارى و شيون مى كرديد و با اين حال نمى دانستيد كه آيا مى رهيد يا نمى رهيد.

۱۴۰۷۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ چون سوره «هل اتى ......... » را تا پايان آن خواند ـفرمود : من چيزى را مى بينم كه شما نمى بينيد و چيزى را مى شنوم كه شما نمى شنويد. آسمان ناليد و به جاست كه بنالد؛ زيرا در آن هيچ جايگاهى نيست جز اين كه فرشته اى در آن جا سر به سجده خدا نهاده است. به خدا سوگند اگر آنچه را من مى دانم شما بدانيد، كم بخنديد و بسيار بگرييد و از زنان در بسترها كام نجوييد و سر به بيابانها گذاريد و به درگاه خدا زارى و شيون كنيد.