۱۶۱۲۹.عنه عليه السلام :مَرِضَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام فَعادَهُ قَومٌ فَقالوا لَهُ : كَيفَ أصبَحتَ يا أميرَ المُؤمِنينَ؟
فَقالَ : أصبَحتُ بِشَرٍّ . فَقالوا : سُبحانَ اللّهِ! هذا كَلامُ مِثلِكَ؟
فَقالَ : يَقولُ اللّهُ تَعالى : «وَ نَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَ الْخَيْرِ فِتْنَةً وَ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ » ، ^۱ فَالخَيرُ الصِّحَّةُ وَ الغِنى ، وَ الشَّرُّ المَرَضُ وَ الفَقرُ ؛ ابتِلاءً وَ اختِبارا . ^۲

۱۶۱۳۰.عنه عليه السلام :كانَ في ما أوصى بِهِ لُقمانُ ابنَهُ أن قالَ : يا بُنَيَّ . . . ذُقتُ المَراراتِ كُلَّها فَلَم أذُق شَيئا أمَرَّ مِنَ الفَقرِ . ^۳

3173

الاِستِعاذَةُ مِنَ الفَقرِ

۱۶۱۳۱.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :اللّهُمَّ إنّي أعوذُ بِكَ مِنَ الكُفرِ ، وَ الفَقرِ ، و عَذابِ القَبرِ . ^۴

۱۶۱۳۲.عنه صلى الله عليه و آله :اللّهُمَّ بارِك لَنا فِي الخُبزِ ، و لا تُفَرِّق بَينَنا و بَينَهُ ؛ فَلَولاَ الخُبزُ ما صَلَّينا و لا صُمنا ، و لا أدَّينا فَرائِضَ رَبِّنا . ^۵

۱۶۱۲۹.امام صادق عليه السلام :حضرت امير المؤمنين عليه السلام بيمار شد . گروهى به ديدار او رفتند و به وى گفتند: «اى امير المؤمنين! چگونه اى؟»
فرمود: «بد حالم» . گفتند : «سبحان اللّه ! چون تويى چنين مى گويد؟»
فرمود: «خداى ـ تعالى ـ فرموده است: «و شما را به شر و خير مى آزماييم ، آزمودنى ؛ و به سوى ما بازگردانده مى شويد» . مراد از خير ، تندرستى و توانگرى است ؛ و مراد از شر ، بيمارى و ندارى ؛ به منظور آزمايش و امتحانِ آدميان» .

۱۶۱۳۰.امام صادق عليه السلام :از جمله سفارش هاى لقمان به پسرش اين بود : جانِ پسر! . . . همه تلخى ها را چشيدم ؛ چيزى تلخ تر از فقر نيافتم .

3173

پناه جُستن از فقر

۱۶۱۳۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بار خدايا! هر آينه از كفر و فقر و عذاب قبر به تو پناه مى جويم .

۱۶۱۳۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بار خدايا! براى ما در نان بركت قرار ده و ميان ما و آن ، جدايى مينداز . اگر نان نبود ، ما نماز نمى خوانديم و روزه نمى گزارديم و واجب هاى پروردگارمان را انجام نمى داديم .

۱۶۱۲۲.عنه عليه السلام :القَبرُ خَيرٌ مِنَ الفَقرِ . ^۱

۱۶۱۲۳.عنه عليه السلام :الفَقرُ المَوتُ الأَكبَرُ . ^۲

۱۶۱۲۴.عنه عليه السلامـ في وَصِيَّتِهِ لاِبنِهِ الحَسَنِ عليه السلام ـ: يا بُنَيَّ ، إنَّ مِنَ البَلاءِ الفاقَةَ ، و أشَدُّ مِن ذلِكَ مَرَضُ البَدَنِ ، و أشَدُّ مِن ذلِكَ مَرَضُ القَلبِ . ^۳

۱۶۱۲۵.عنه عليه السلام :الفَقرُ مَعَ الدَّينِ المَوتُ الأَحمَرُ ؛ الفَقرُ مَعَ الدَّينِ الشَّقاءُ الأَكبَرُ . ^۴

۱۶۱۲۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :ثَلاثٌ مَنِ ابتُلِيَ بِواحِدَةٍ مِنهُنَّ تَمَنَّى المَوتَ : فَقرٌ مُتَتابِعٌ ، و حُرمَةٌ فاضِحَةٌ ، و عَدُوٌّ غالِبٌ . ^۵

۱۶۱۲۷.عنه عليه السلام :أربَعَةُ أشياءَ القَليلُ مِنها كَثيرٌ : النّارُ ، وَ العَداوَةُ ، وَ الفَقرُ ، وَ المَرَضُ . ^۶

۱۶۱۲۸.عنه عليه السلام :إنَّ اللّهَ تَعالى يَقولُ [حِكايَةً عَن نَبِيِّهِ] : «لَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَ مَا مَسَّنِىَ السُّوءُ» ؛ ^۷ يَعنِي الفَقرَ . ^۸

۱۶۱۲۲.امام على عليه السلام :گور بهتر از فقر است .

۱۶۱۲۳.امام على عليه السلام :فقر ، مرگِ سخت تر است .

۱۶۱۲۴.امام على عليه السلامـ در سفارش وى به فرزندش حسن عليه السلام ـ: جانِ پسر! تنگدستى ، بلا است ؛ سخت تر از آن ، نا تندرستى ؛ و از آن سخت تر ، بيمارىِ دل !

۱۶۱۲۵.امام على عليه السلام :فقر در حال وام دارى ، مرگ سرخ است ؛ و تيره روزىِ سخت تر .

۱۶۱۲۶.امام صادق عليه السلام :سه چيزند كه هر كس به يكى از آن ها گرفتار شود ، مرگ را آرزو مى كند : فقر دنباله دار ، برباد رفتگى ناموس ، چيرگىِ دشمن .

۱۶۱۲۷.امام صادق عليه السلام :چهار چيزند كه اندكشان هم بسيار است ؛ آتش ، دشمنى ، فقر ، و بيمارى .

۱۶۱۲۸.امام صادق عليه السلام :هر آينه خداى ـ تعالى ـ [از زبان پيامبرش] مى فرمايد : «و اگر غيب مى دانستم ، همانا نيكى و خواسته بسيار گِرد مى كردم و هيچ بدى و گزندى به من نمى رسيد» ؛ و مراد از بدى و گزند ، فقر است .