۱۶۳۴۱.تفسير ابن كثير عن عطاء :انطَلَقتُ أنا و ابنُ عُمرَ و عُبَيدُ بنُ عُمَيرٍ إلى عائشةَ فَدَخَلنا عَلَيها و بينَنا و بينَها حِجابٌ ......... فقالَ ابنُ عُمرَ: أخبِرِينا بأعجَبِ شيءٍ رَأيتِهِ مِن رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله . فبَكَت و قالت : كُلُّ أمرِهِ كانَ عَجَبا، أتاني في لَيلَتي حتّى مَسَّ جِلدُهُ جِلدي، ثمّ قالَ: ذَرِيني أتَعَبَّدْ لِرَبِّي ......... فَقامَ إلى القِربَةِ فَتَوَضَّأ و لم يُكثِر صَبَّ الماءِ ، ثُمّ قامَ يُصلِّي، فبَكى حتّى بَلَّ لِحيَتَهُ، ثُمّ سَجَدَ فَبَكى حتّى بلَّ الأرضَ، ثُمّ اضطَجَعَ على جَنبِهِ فَبَكى حتّى إذا أتى بِلالٌ يُؤذِنُهُ بصَلاةِ الصُّبحِ ، فقالَ : يا رسولَ اللّهِ ، ما يُبكيكَ و قد غَفَرَ اللّهُ لكَ ذنبَكَ ما تَقَدَّمَ و ما تَأخَّرَ ؟ ! فقالَ: وَيحَكَ يا بلالُ ! و ما يَمنَعُني أن أبكيَ و قَد أنزَلَ علَيَّ في هذهِ اللَّيلةِ : «إنَّ في خَلْقِ السَّماواتِ و الأَرضِ و اختِلافِ اللَّيلِ و النَّهارِ لاَياتٍ لاُولِي الألبابِ»^۱ ؟ ! ثُمّ قال : وَيلٌ لِمَن قَرَأها و لم يَتَفَكَّرْ فيها ! ^۲

۱۶۳۴۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن أسهَرَ عَينَ فِكرَتِهِ بَلَغَ كُنهَ هِمَّتِهِ . ^۳

۱۶۳۴۱.تفسير ابن كثيرـ به نقل از عطاء ـ: من و ابن عمر و عبيد بن عمير، نزد عايشه رفتيم. ميان ما و او پرده اى بود ......... پس ابن عمر گفت: شگفت ترين چيزى را كه از رسول خدا صلى الله عليه و آله ديده اى براى ما بگو. عايشه گريست و گفت: همه كارهاى او شگفت آور بود. در شبى كه نوبت [حضور آن حضرت در خانه ]من بود، پيش من آمد به طورى كه پوست بدنش با پوستم تماس پيدا كرد، سپس فرمود: مرا بگذار تا به عبادت پروردگارم عزّ و جلّ بپردازم ......... . سپس برخاست و به طرف مشك آب رفت و از آب آن وضو ساخت و زياد آب نريخت و آن گاه به نماز ايستاد و شروع به گريه كرد به طورى كه محاسنش تر شد. سپس به سجده رفت [و در سجده گريست ]چندان كه زمين خيس شد. آن گاه به پهلو دراز كشيد، و گريه كرد تا آن كه بلال براى اعلام وقت نماز صبح به آن حضرت آمد و عرض كرد: اى رسول خدا! چرا گريه مى كنيد، حال آن كه خداوند تمام گناهان گذشته و آينده شما را آمرزيده است؟ پيامبر فرمود: واى بر تو اى بلال! چرا نگريم حال آن كه امشب اين آيه را بر من نازل كرد: «همانا در آفرينش آسمانها و زمين و گردش شب و روز، به يقين براى خردمندان نشانه هاست». سپس فرمود: واى بر كسى كه اين را بخواند و درباره آن نينديشد.

۱۶۳۴۲.امام على عليه السلام :هر كه ديده انديشه خود را شبها بيدار نگه دارد، به اوج خواست خويش دست يابد.

3197

الحَثُّ عَلَى التَّفَكُّرِ

الكتاب :

كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمْ اْلاْياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ» . ^۱

لَوْ أنَزلْنا هَذا الْقُرْءانَ عَلَى جَبَلٍ لَرَأيْتَهُ خاشِعا مُّتَصَدِّعا مِنْ خَشْيَةِ اللّهِ وَ تِلْكَ الْأمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ» . ^۲

(انظر) البقرة : 266 ، 269 ، آل عمران : 13 ، 137 ، 191 ، الأنعام : 11 ، 36 ، 50 ، 152 ، الأعراف : 3 ، 176 ، 185 ، 201 ، يونس : 24 ، 73 ، 101 ، يوسف : 109، 111 ، الرعد : 3 ، الحِجر : 75 ، النحل : 11 ، 36، المؤمنون : 86 ، الفرقان : 50 ، 73 ، النمل : 62 ، 69، العنكبوت : 20 ، 24 ، 35 ، 43 ، الروم : 8 ، 9 ، 21، المؤمن : 13 ، 58 ، 82 ، الجاثية : 3 ـ 5 ، 13 ، محمّد : 10 ، القمر : 4 ، 15 ، الحشر : 2 ، الحاقّة : 12، المزّمّل : 19 ، الإنسان : 29.

الحديث :

۱۶۳۴۰.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :إنَّ التَّفكُّرَ حَياةُ قَلبِ البَصيرِ ، كما يَمشي المُستَنيرُ في الظُّلُماتِ بالنورِ ، يُحسِنُ التَّخلُّصَ ، و يُقِلُّ التَّربُّصَ . ^۳

3197

تشويق به انديشيدن

قرآن:

«اينچنين خدا آياتش را براى شما روشن مى گرداند، باشد كه [در كار دنيا و آخرت ]بينديشيد».

«اگر اين قرآن را بر كوهى فرو مى فرستاديم يقينا آن [كوه ]را از بيم خدا فروتن [و] از هم پاشيده مى ديدى. و اين مثلها را براى مردم مى زنيم، باشد كه آنان بينديشند».

حديث :

۱۶۳۴۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :انديشيدن، مايه حيات دل شخص با بصيرت است و همان گونه كه اگر شخصِ چراغ به دست در تاريكيها در پرتو نور [چراغ] راه رود، بخوبى خود را نجات مى دهد و كمتر درنگ و توقف مى كند.