۱۶۸۴۵.عنه صلى الله عليه و آله :مَن أقرَضَ مُؤمنا قَرضا يَنتَظِرُ بهِ مَيسورَهُ كانَ مالُهُ في زَكاةٍ ، و كانَ هو في صَلاةٍ مِن المَلائكةِ حتّى يُؤَدِّيَهُ إلَيهِ . ^۱

۱۶۸۴۶.عنه صلى الله عليه و آله :مَن نَفَّسَ عن غَريمِهِ أو مَحا عَنهُ كانَ في ظِلِّ العَرشِ يَومَ القِيامَةِ . ^۲

۱۶۸۴۷.عنه صلى الله عليه و آله :مَن أرادَ أن تُستَجابَ دَعوَتُهُ و أن تُكشَفَ كُربَتُهُ فَلْيُفَرِّجْ عن مُعسِرٍ . ^۳

۱۶۸۴۸.عنه صلى الله عليه و آله :خُذْ حَقَّكَ في عَفافٍ وافٍ أو غَيرِ وافٍ . ^۴

۱۶۸۴۹.عنه صلى الله عليه و آله :اتَّقُوا دَعوَةَ المُعسِرِ . ^۵

۱۶۸۵۰.عنه صلى الله عليه و آله :حُوسِبَ رجُلٌ ممَّن كانَ قَبلَكُم فلَم يُوجَدْ لَهُ مِن الخَيرِ شيءٌ إلاّ أنّهُ كانَ يُخالِطُ الناسَ و كانَ مُوسِرا ، و كانَ يَأمُرُ غِلمانَهُ أن يَتَجاوَزُوا عنِ المُعسِرِ ، قالَ اللّهُ تعالى : نَحنُ أحَقُّ بذلكَ ، تَجاوَزُوا عَنهُ . ^۶

۱۶۸۵۱.عنه صلى الله عليه و آله :كما لا يَحِلُّ لِغَريمِكَ أن يَمطُلَكَ و هُو مُوسِرٌ ، فكذلكَ لا يَحِلُّ لكَ أن تُعسِرَهُ إذا عَلِمتَ أنّهُ مُعسِرٌ . ^۷

۱۶۸۴۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس به مؤمنى وامى دهد و [براى پس گرفتن آن] صبر كند تا دستش باز شود، مال او زكات محسوب شود و در نماز با فرشتگان باشد تا اين كه وامش به او برگردانده شود.

۱۶۸۴۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه به بدهكار خود مهلت دهد يا از طلب خود در گذرد، روز قيامت در سايه عرش باشد.

۱۶۸۴۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه مى خواهد دعايش مستجاب و اندوهش بر طرف شود، به تنگ دست مهلت دهد.

۱۶۸۴۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :حقّ خود را با خويشتندارىِ كامل يا غير كامل بگير (در هنگام گرفتن حقّت سخت گيرى نكن).

۱۶۸۴۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بترسيد از نفرين تنگ دست.

۱۶۸۵۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مردى از گذشتگان، مورد حسابرسى [الهى ]قرار گرفت و هيچ كار خوبى از او پيدا نشد مگر همين كه توانگر بود و با مردم معاشرت مى كرد و به چاكرانش دستور مى داد از تنگ دست در گذرند. خداوند متعال فرمود: ما به اين كار (گذشت و بخشش) سزاوارتريم. از او در گذريد.

۱۶۸۵۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :همچنان كه بدهكار تو اگر توانگر باشد روا نيست در پرداخت بدهى اش به تو تعلل ورزد، بر تو نيز روا نيست كه اگر بدانى تنگ دست است، او را تحت فشار قرار دهى.

۱۶۸۴۱.عنه عليه السلام :لَأن اُقرِضَ قَرضا أحَبُّ إلَيَّ مِن أن أصِلَ بمِثلِهِ . ^۱

۱۶۸۴۲.بحار الأنوار :رُوِيَ أنّ أجرَ القَرضِ ثَمانِيَةَ عَشرَ ضِعفا مِن أجرِ الصَّدَقةِ ، لأنَّ القَرضَ يَصِلُ إلى مَن لا يَضَعُ نفسَهُ للصَّدَقةِ لأخذِ الصَّدَقةِ . ^۲

3287

إنظارُ المُعسِرِ

الكتاب :

وَ إِنْ كانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلى مَيْسَرَةٍ وَ أَنْ تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَّكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ» . ^۳

الحديث :

۱۶۸۴۳.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن أنظَرَ مُعسِرا كانَ لَهُ علَى اللّهِ في كلِّ يَومٍ صَدَقةٌ بمِثلِ ما لَهُ علَيهِ حتّى يَستَوفِيَ حَقَّهُ. ^۴

۱۶۸۴۴.عنه صلى الله عليه و آله :مَن أنظَرَ مُعسِرا أظَلَّهُ اللّهُ بظِلِّهِ يَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظلُّهُ . ^۵

۱۶۸۴۱.امام صادق عليه السلام :اگر وامى پرداخت كنم، خوشتر دارم از اين كه به همان مقدار صله و بخشش دهم.

۱۶۸۴۲.بحار الأنوار :روايت شده است كه پاداش وام هيجده برابر پاداش صدقه است؛ زيرا وام به دست كسى مى رسد كه براى گرفتن صدقه، خودش را خوار و خفيف نمى كند.

3287

مهلت دادن به بدهكار تنگ دست

قرآن:

«و اگر [بدهكارتان] تنگ دست باشد، پس تا [هنگام ]گشايش، مهلتى [به او دهيد] و اگر براستى قدرت پرداخت ندارد، بخشيدن آن براى شما بهتر است، اگر بدانيد».

حديث :

۱۶۸۴۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس تنگدستى را مهلت دهد، در هر روز براى او ثواب صدقه اى برابر با طلبى كه از او دارد بر عهده خداست، تا زمانى كه مال خود را دريافت كند.

۱۶۸۴۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه به تنگدستى مهلت دهد، خداوند، در روزى كه هيچ سايه اى جز سايه او نيست، وى را در سايه خود در آورد.