469
ميزان الحكمه ج 09

أَ لَمْ تَرَ إلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبا مِنَ الْكِتابِ يُدْعَوْنَ إلَى كِتابِ اللّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ وَ هُمْ مُعْرِضُونَ» . ۱

الحديث :

۱۶۹۳۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ في تَحاكُمِ رَجلَينِ مِن أصحابِهِ إلَى الطاغوتِ و بينَهُما مُنازَعَةٌ في دَينٍ أو مِيراثٍ ـ: مَن تَحاكَمَ إلَى الطاغوتِ فَحُكِمَ لَهُ فإنّما يَأخُذُ سُحتا و إن كانَ حَقُّهُ ثابِتا لَهُ ، لأنّهُ أخَذَ بحُكمِ الطاغوتِ ، و قد أمَرَ اللّهُ أن يَكفُرَ بهِ . ۲

۱۶۹۳۱.عنه عليه السلام :أيُّما مؤمنٍ قَدَّمَ مُؤمنا في خُصومَةٍ إلى قاضٍ أو سُلطانٍ جائرٍ فَقَضى علَيهِ بغَيرِ حُكمِ اللّهِ فَقَد شَرِكَهُ في الإثمِ . ۳

۱۶۹۳۲.عنه عليه السلامـ لمّا سَألَهُ أبو بَصيرٍ عن قَولِ اللّهِ عَزَّ و جلَّ في كتابِهِ :«و لا تَأْكُلُوا أمْوالَكُم بَيْنَكُم بِالباطِلِ و تُدْلُوا بِها إلَى الحُكّامِ»۴ـ: يا أبا بَصيرٍ ، إنَّ اللّهَ عَزَّ و جلَّ قد عَلِمَ أنَّ في الاُمَّةِ حُكّاما يَجُورُونَ ، أما إنّهُ لم يَعنِ حُكّامَ أهلِ العَدلِ و لكنَّهُ عَنى حُكّامَ أهلِ الجَورِ .
يا أبا محمّدٍ ، إنّهُ لو كانَ لكَ على رجُلٍ حَقٌّ فَدَعَوتَهُ إلى حُكّامِ أهلِ العَدلِ فَأبى علَيكَ إلاّ أن يُرافِعَكَ إلى حُكّامِ أهلِ الجَورِ لِيَقضُوا لَهُ لَكانَ مِمَّن حاكَمَ إلَى الطاغوتِ ، و هُو قَولُ اللّهِ عَزَّ و جلَّ : «أ لَم تَرَ إلَى الّذينَ يَزعُمُونَ ......... » . ۵

«آيا داستان كسانى را كه بهره اى از كتاب [تورات ]يافته اند ندانسته اى كه چون به سوى كتاب خدا فرا خوانده مى شوند، تا ميانشان حكم كند، آنگه گروهى از آنان به حالِ اعراض، روى بر مى تابند؟»

۱۶۹۳۰.امام صادق عليه السلامـ درباره دو نفر از اصحابش كه با هم بر سر وام يا ارثيه اى اختلاف داشتند و داورىِ ميان خود را پيش طاغوت بردند ـفرمود : هر كه داورى پيش طاغوت (حاكم ستمگر) برد و او به نفعش حكم صادر كند، آنچه مى گيرد حرام است هر چند حق مسلّم او باشد؛ زيرا به حكم طاغوت گرفته است حال آن كه خداوند دستور داده است به طاغوت كفر ورزيده شود.

۱۶۹۳۱.امام صادق عليه السلام :هر مؤمنى (شيعه اى) كه مؤمن ديگرى (همكيش خود) را در اختلاف و دعوايى به نزد قاضى يا سلطانى ستمگر برد و آن قاضى يا سلطان بر خلاف حكم خداوند حكمى صادر كند، آن مؤمن شريك گناه آن قاضى است.

۱۶۹۳۲.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به سؤال ابو بصير از آيه «و اموالتان را ميان خودتان به ناروا مخوريد و [به عنوان رشوه قسمتى از] آن را به حكّام مدهيد» ـفرمود : اى ابو بصير! خداوند عزّ و جلّ مى داند كه در ميان اين امّت داورانى ستمگر وجود دارند. بدان كه مقصود خداوند [در اين آيه ]داوران عادل نيست، بلكه مقصودش حكّام و داوران ستمگر [و حق كُش ]است.
اى ابا محمّد! اگر بر عهده كسى حقّى داشتى و او را به داورى نزد داوران عادل فرا خواندى و او نپذيرفت و اصرار كرد دعوا را نزد حاكمان ستمگر بُرد تا به نفع او داورى كنند، اين شخص از جمله كسانى است كه داورى را به نزد طاغوت برده است و خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد : « آيا نديده اى كسانى را كه مى پندارند ......... ».

1.آل عمران : ۲۳.

2.الكافي : ۷/۴۱۲/۵.

3.الكافي : ۷/۴۱۱/۱.

4.البقرة : ۱۸۸ .

5.الكافي : ۷/۴۱۱/۳.


ميزان الحكمه ج 09
468

3301

مَن يَجوزُ لَهُ القَضاءُ

الكتاب :

يا دَاوُدُ إِنَّا جَعَلْناكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَ لاَ تَتَّبِعِ الْهَوَى فَيُضِلَّكَ عَنْ سَبِيلِ اللّهِ إِنَّ الَّذِينَ يَضِلُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ بِما نَسُوا يَوْمَ الْحِسابِ» . ۱

الحديث :

۱۶۹۲۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ لِشُرَيحٍ ـ: يا شُرَيحُ ، قد جَلَستَ مَجلِسا لا يَجلِسُهُ إلاّ نَبيٌّ أو وَصيُّ نَبيٍّ أو شَقيٌّ . ۲

۱۶۹۲۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :اتَّقُوا الحُكومَةَ ؛ فإنَّ الحُكومَةَ إنّما هي لِلإمامِ العالِمِ بالقَضاءِ ، العادِلِ في المُسلمينَ ، لِنَبيٍّ أو وَصيِّ نبيٍّ . ۳

3302

التَّحاكُمُ إلَى الطّاغوتِ

الكتاب :

أَ لَمْ تَرَ إلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحاكَمُوا إلَى الطَّاغُوتِ وَ قَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ» . ۴

3301

كسى كه حق قضاوت دارد

قرآن:

«اى داوود! ما تو را در زمين خليفه (جانشين) گردانيديم. پس ميان مردم به حق داورى كن و زنهار كه از هوس پيروى كنى كه تو را از راه خدا به در كند. در حقيقت كسانى كه از راه خدا به در مى روند به [سزاى ]آن كه روز حساب را فراموش كرده اند، عذابى سخت خواهند داشت».

حديث :

۱۶۹۲۸.امام على عليه السلامـ به شريح ـفرمود: اى شريح! تو در جايى نشسته اى كه جز پيامبرى يا وصىّ پيامبرى و يا شقاوتمندى در آن جا نمى نشيند.

۱۶۹۲۹.امام صادق عليه السلام :از داورى كردن بپرهيزيد؛ زيرا [منصب ]داورى در حقيقت از آنِ امامى است كه در قضاوت دانا باشد و در ميان مسلمانان به عدالت حكم كند؛ از آنِ پيغمبرى يا وصىّ پيغمبرى.

3302

داورى بردن پيش طاغوت

قرآن:

«آيا نديده اى كسانى را كه مى پندارند به آنچه به سوى تو نازل شده و [به] آنچه پيش از تو نازل گرديده، ايمان آورده اند و [با اين همه ]مى خواهند داورى ميان خود را به پيش طاغوت ببرند، با آن كه قطعا فرمان يافته اند بدان كفر ورزند».

1.ص : ۲۶.

2.الكافي : ۷/۴۰۶/۲.

3.الكافي : ۷/۴۰۶/۱.

4.النساء : ۶۰.

  • نام منبع :
    ميزان الحكمه ج 09
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    هفتم
تعداد بازدید : 529187
صفحه از 612
پرینت  ارسال به