۱۷۱۲۹.عنه عليه السلام :إنّ كَثرَةَ المالِ مَفسَدَةٌ للدِّينِ، مَقساةٌ لِلقلوبِ . ^۱

۱۷۱۳۰.عنه عليه السلام :النَّظَرُ إلَى البَخيلِ يُقسي القَلبَ . ^۲

۱۷۱۳۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :أنهاكُم أن تَطرَحُوا التُّرابَ على ذَوي الأرحامِ ؛ فإنّ ذلكَ يُورِثُ القَسوَةَ في القَلبِ ، و مَن قَسا قَلبُهُ بَعُدَ مِن رَبِّهِ . ^۳

(انظر) بحار الأنوار : 73 / 396 باب 145.

3348

مَرَضُ القَلبِ

الكتاب :

فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللّهُ مَرَضا وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ» . ^۴

الحديث :

۱۷۱۳۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنَّ مِن البَلاءِ الفاقَةَ ، و أشَدُّ مِن ذلكَ مَرَضُ البَدَنِ ، و أشَدُّ مِن ذلكَ مَرَضُ القَلبِ . و إنَّ مِن النِّعَمِ سَعَةَ المالِ ، و أفضَلُ مِن ذلكَ صِحَّةُ البَدَنِ ، و أفضَلُ مِن ذلكَ تَقوَى القُلوبِ . ^۵

۱۷۱۲۹.امام على عليه السلام :بسيارى مال و ثروت، مايه تباهى دين و سختى دل است.

۱۷۱۳۰.امام على عليه السلام :نگاه كردن به شخص بخيل، دل را سخت مى گرداند.

۱۷۱۳۱.امام صادق عليه السلام :شما را از ريختن خاك روى [جنازه ]خويشاوندانتان نهى مى كنم؛ زيرا اين كار، سخت دلى به بار مى آورد و هر كه دلش سخت گردد، از پروردگارش دور مى شود.

3348

بيمارى دل

قرآن:

«در دلهايشان مرضى است و خدا بر مرضشان افزود و به [سزاى] آنچه به دروغ مى گفتند، عذابى دردناك خواهند داشت».

حديث :

۱۷۱۳۲.امام على عليه السلام :يكى از بلاها، تنگدستى است و بدتر از آن، بيمارى جسم است و از آن بدتر، بيمارى دل است. يكى از نعمتها فراخى دارايى است و برتر از آن، تندرستى است و از تندرستى برتر، پرهيزگارى دلهاست.

۱۷۱۲۲.عنه صلى الله عليه و آله :تَركُ العِبادَةِ يُقسي القَلبَ، تَركُ الذِّكرِ يُميتُ النَّفسَ . ^۱

۱۷۱۲۳.عنه صلى الله عليه و آله :مَن تَرَكَ ثلاثَ جُمَعٍ تَهاوُنا بها طَبَعَ اللّهُ على قَلبِهِ . ^۲

۱۷۱۲۴.عيسى عليه السلام :إنّ الدابَّةَ إذا لم تُرتَكَبْ و لم تُمتَهَنْ و تُستَعمَلْ لَتَصعُبُ و يَتَغَيَّرُ خُلقُها ، و كذلكَ القُلوبُ إذا لم تُرَقَّقْ بذِكرِ المَوتِ و يَتبَعُها دُؤوبُ العِبادَةِ تَقسُو و تَغلُظُ . ^۳

۱۷۱۲۵.الكافي :فيما ناجَى اللّهُ عَزَّ و جلَّ بهِ موسى عليه السلام : يا موسى ، لا تُطَوِّلْ في الدُّنيا أملَكَ فَيَقسُوَ قَلبُكَ ، و القاسي القَلبِ مِنّي بَعيدٌ . ^۴

۱۷۱۲۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :ما جَفَّتِ الدُّموعُ إلاّ لِقَسوةِ القُلوبِ ، و ما قَسَتِ القُلوبُ إلاّ لكَثرَةِ الذُّنوبِ . ^۵

۱۷۱۲۷.عنه عليه السلام :لا يَطولَنَّ علَيكُمُ الأمدُ فَتَقسُوَ قُلوبُكُم . ^۶

۱۷۱۲۸.عنه عليه السلام :مَن يَأمُلْ أن يَعيشَ غَدا فإنّهُ يَأمُلُ أن يَعيشَ أبَدا ، و مَن يَأمُلْ أن يَعيشَ أبَدا يَقسُو قَلبُهُ و يَرغَبُ في دُنياهُ . ^۷

۱۷۱۲۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :ترك عبادت، دل را سخت مى كند. رها كردن ياد خدا، جان را مى ميراند.

۱۷۱۲۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه شركت در سه نماز جمعه را از روى بى اعتنايى به آن ترك كند، خداوند بر دلش مُهر زند.

۱۷۱۲۴.عيسى عليه السلام :ستور را هر گاه سوار نشوند و از آن بار و كار نكشند، سركش و كج خلق مى شود. دلها نيز چنين اند، هر گاه با ياد مرگ نرم نشوند و عبادت مداوم آنها را به رنج نيفكند، سخت و سنگ مى شوند.

۱۷۱۲۵.الكافى :از نجواهاى خداوند عزّ و جلّ با موسى عليه السلام اين بود كه : اى موسى! در دنيا آرزوى خود را دراز مگردان، كه دلت سخت مى شود و سخت دل از من دور است.

۱۷۱۲۶.امام على عليه السلام :اشكها نخشكيد مگر به سبب سخت شدن دلها و دلها سخت نشد مگر به سبب فزونى گناهان.

۱۷۱۲۷.امام على عليه السلام :نقطه پايان زندگى [مرگ] را دور و دراز نبينيد، كه دلهايتان سخت مى شود.

۱۷۱۲۸.امام على عليه السلام :كسى كه اميد داشته باشد فردا زنده است، به زندگى هميشگى اميد بسته است و كسى كه به زندگى هميشگى اميد داشته باشد، دلش سخت مى شود و به دنيا راغب مى گردد.