۱۶۹۳۹.الإمامُ الباقرُ عليه السلامـ في قولِهِ تعالى :«فَلا وَ ربِّكَ ......... »ـ: التَّسليمُ : الرِّضا و القُنوعُ بقَضائهِ . ^۱

۱۶۹۴۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إذا حَكَمَ [ يَعني القاضيَ ]بِحُكمِنا فلم يَقبَلْهُ مِنهُ فإنّما استَخَفَّ بحُكْمِ اللّهِ و علَينا رَدَّ ، و الرادُّ علَينا الرادُّ عَلَى اللّهِ ، و هُو على حَدِّ الشركِ باللّهِ . ^۲

(انظر) عنوان 244 «التسليم».
الشِّرك : باب 1973.

3305

مَن لَم يَحكُم بِما أنزَلَ اللّهُ

الكتاب :

وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللّهُ فأُولئكَ هُمُ الْكافِرُونَ» . ^۳

وَ مَنْ لَمْ يَحْكُم بِما أَنْزَلَ اللّهُ فأُولـئكَ هُمُ الظَّالِمُونَ» . ^۴

وَ لْيَحْكُمْ أَهْلُ الاْءِنجِيلِ بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فِيهِ وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللّهُ فَأُوْلـئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ» . ^۵

۱۶۹۳۹.امام باقر عليه السلامـ درباره آيه «ولى چنين نيست، به پروردگارت قسم ......... » ـفرمود : تسليم بودن يعنى خشنود و قانع بودن به داورى آن حضرت.

۱۶۹۴۰.امام صادق عليه السلام :هر گاه بر اساس حكم ما داورى كند [ يعنى قاضى] و [خواهان يا خوانده ]حكم او را نپذيرد، در حقيقت حكم خدا را خوار شمرده و سخن ما را رد كرده است و هر كه ما را رد كند خدا را رد كرده و اين عمل در حدّ شرك به خداست.

3305

هر كه بر اساس آنچه خدا نازل كرده است داورى نكند

قرآن:

«و كسانى كه بر طبق آنچه خدا نازل كرده است داورى نكنند، آنان خود كافرانند».

«و كسانى كه مطابق آنچه خدا نازل كرده است داورى نكنند، آنان خود ستمگرانند».

«و اهل انجيل بايد به آنچه خدا در آن نازل كرده داورى كنند و كسانى كه به آنچه خدا نازل كرده حكم نكنند، آنان خود، فاسقند».

۱۶۹۳۷.بحار الأنوار:المَعصومُ عليه السلام : خَيرُ الناسِ قُضاةُ الحَقِّ. ^۱

3304

التَّسليمُ لِقَضاءِ الإسلامِ

الكتاب :

فَلا وَ رَبِّكَ لاَ يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيما شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجا مِمَّا قَضَيْتَ و يُسَلِّمُوا تَسْلِيما» . ^۲

الحديث :

۱۶۹۳۸.صحيح مسلم :إنّ رجُلاً مِن الأنصارِ خاصَمَ الزُّبيرَ عندَ رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله في شِراجِ الحَرّةِ التي يَسقُونَ بها النَّخلَ ، فقالَ الأنصاريُّ : سَرِّحِ الماءَ يَمُرَّ ! فأبى علَيهِم ، فاختَصَمُوا عِند رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله .
فقالَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله للزُّبيرِ : اسْقِ يا زُبيرُ ثُمّ أرسِلِ الماءَ إلى جارِكَ ، فَغَضِبَ الأنصاريُّ ، فقالَ : يا رسولَ اللّهِ ، أن كانَ ابنَ عَمَّتِكَ ! فَتَلَوَّنَ وَجهُ نَبيِّ اللّهِ صلى الله عليه و آله ثُمّ قالَ : يا زُبيرُ اسْقِ ، ثُمّ احبِسِ الماءَ حتّى يَرجِعَ إلَى الجُدُرِ . فقالَ الزُّبيرُ : و اللّهِ ، إنّي لأحسَبُ هذهِ الآيةَ نَزَلَت في ذلكَ : «فَلا وَ ربِّكَ لا يُؤمِنونَ ......... » . ^۳

۱۶۹۳۷.بحار الأنوار :معصوم عليه السلام فرمود : بهترين مردم، داورى كنندگانِ به حق هستند.

3304

تن دادن به داورى اسلام

قرآن:

«ولى چنين نيست، به پروردگارت قسم كه ايمان نمى آورند مگر آن كه تو را در مورد آنچه ميان آنان مايه اختلاف است داور گردانند؛ سپس از حكمى كه كرده اى در دلهايشان احساس ناراحتى (ترديد) نكنند و كاملاً سر تسليم فرود آورند».

حديث :

۱۶۹۳۸.صحيح مسلم:مردى از انصار با زبير بر سر جوى آب حرّه كه نخلها را از آن آب مى دادند اختلاف پيدا كرد. او به زبير گفت: جلوى آب را رها كن برود اما زبير امتناع كرد. داورى را به نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله بردند.
رسول خدا صلى الله عليه و آله به زبير فرمود: اى زبير! نخلهايت را آب بده و آن گاه آب را به طرف [زمين ]همسايه ات رها كن. مرد انصارى عصبانى شد و گفت: اى رسول خدا! چون پسر عمّه ات بود [اين گونه داورى كردى]؟ رنگ رخسار پيامبر خدا صلى الله عليه و آله [از خشم ]تغيير كرد. آن گاه فرمود: اى زبير! نخلهايت را آب بده و سپس جلو آب را ببند تا به طرف ديوارها برگردد. زبير گفت: به خدا سوگند كه انگار اين آيه در اين باره نازل شد: «ولى چنين نيست، به پروردگارت قسم كه ايمان نمى آورند ......... ».