(انظر) النحو : باب 3802.

3333

سَلامةُ القَلبِ

الكتاب :

وَ لاَ تُخْزِنِي يَوْمَ يُبْعَثُونَ * يَوْمَ لاَ يَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ * إِلاَّ مَنْ أَتَى اللّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ» . ^۱

وَ إِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لإِِبْرَاهِيمَ * إِذْ جاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ» . ^۲

الحديث :

۱۷۰۵۰.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ و قد سُئلَ : ما القَلبُ السَّليمُ ؟ ـ: دِينٌ بِلا شَكٍّ و هَوى ، و عملٌ بِلا سُمعَةٍ و رِياءٍ . ^۳

۱۷۰۵۱.عيسى عليه السلام :القُلوبُ ما لم تَخرِقْها الشَّهَواتُ و يُدَنِّسْها الطَّمَعُ و يُقْسِها النَّعيمُ فَسوفَ تَكونُ أوعيَةً للحِكمَةِ . ^۴

3333

سلامت دل

قرآن:

«و روزى كه [مردم] برانگيخته مى شوند، رسوايم مكن. روزى كه هيچ مالى و فرزندى سود نمى دهد. مگر كسى كه دلى سالم به سوى خدا بياورد».

«و بى گمان ابراهيم از پيروان اوست. آن گاه كه با دلى سالم به [پيشگاه] پروردگارش آمد».

حديث :

۱۷۰۵۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در پاسخ به اين سؤال كه: قلب سليم چيست؟ ـفرمود : ديندارىِ بدور از شكّ و هواى نفْس است و عملِ بدون شهرت طلبى و خودنمايى.

۱۷۰۵۱.عيسى عليه السلام :دلها بزودى ظرفهاى حكمت خواهند شد ، اگر شهوتها آنها را از هم ندرند و طمع، آلودهشان نسازد و نعمت، آنها را سخت نگرداند .

3331

خَيرُ القُلوبِ

۱۷۰۴۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنَّ هذهِ القُلوبَ أوعِيَةٌ ، فخَيرُها أوعاها . ^۱

۱۷۰۴۶.عنه عليه السلام :اِعلَمُوا أنَّ اللّهَ سبحانَهُ لم يَمدَحْ مِن القُلوبِ إلاّ أوعاها للحِكمَةِ ، و مِن الناسِ إلاّ أسرَعَهُم إلَى الحَقِّ إجابَةً . ^۲

۱۷۰۴۷.عنه عليه السلام :إنّ هذهِ القُلوبَ أوعِيَةٌ ، فخَيرُها أوعاها لِلخَيرِ . ^۳

۱۷۰۴۸.عنه عليه السلام :أفضَلُ القُلوبِ قَلبٌ حُشِيَ بالفَهمِ . ^۴

3332

إعرابُ القُلوبِ

۱۷۰۴۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إعرابُ القُلوبِ أربَعةُ أنواعٍ : رَفْعٌ و فَتْحٌ و خَفْضٌ و وَقْفٌ ، فرَفعُ القلبِ في ذِكرِ اللّهِ ، و فَتحُ القلبِ في الرِّضا عنِ اللّهِ ، و خَفضُ القلبِ في الاشتِغالِ بغَيرِ اللّهِ ، و وَقفُ القلبِ في الغَفلَةِ عنِ اللّهِ . ^۵

3331

بهترين دلها

۱۷۰۴۵.امام على عليه السلام :اين دلها ظرفهايى است و بهترين آنها جايگيرترين آنهاست.

۱۷۰۴۶.امام على عليه السلام :بدانيد كه خداوند سبحان، از ميان دلها تنها آن دلهايى را ستوده است كه حكمت را نگه دارترند و از مردمان تنها آنانى را ستوده است، كه در پذيرفتن دعوت حق شتابنده ترند.

۱۷۰۴۷.امام على عليه السلام :همانا اين دلها ظرفهايى است و بهترين آنها دلى است كه خير و خوبى را پذيراتر و نگاه دارنده تر باشد.

۱۷۰۴۸.امام على عليه السلام :برترين دلها، دلى است كه آكنده از فهم باشد.

3332

اِعراب دلها

۱۷۰۴۹.امام صادق عليه السلام :اِعراب دلها چهار گونه است: رفع و فتح و جرّ و وقف. رفع دل، ياد خداست. فتح دل، خشنودى از خداست. جرّ دل، پرداختن به غير خداست و وقف دل، غفلت از خداست.