۱۸۰۶۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :لِلكلامِ آفاتٌ . ^۱

۱۸۰۶۹.عنه عليه السلام :شَرُّ القَولِ ما نَقَضَ بَعضُهُ بَعضا . ^۲

۱۸۰۷۰.عنه عليه السلام :الألفاظُ قَوالِبُ المَعاني . ^۳

۱۸۰۷۱.عنه عليه السلام :لِكُلِّ مَقامٍ مَقالٌ . ^۴

۱۸۰۷۲.عنه عليه السلام :لا تَتَكلَّمَنَّ إذا لم تَجِدْ لِلكلامِ مَوقِعا . ^۵

۱۸۰۷۳.عنه عليه السلام :لِأهلِ الفَهمِ تُصَرَّفُ الأقوالُ . ^۶

۱۸۰۷۴.عنه عليه السلام :لِسانُ الحالِ أصدَقُ مِن لِسانِ المَقالِ . ^۷

۱۸۰۷۵.عنه عليه السلام :مَن أعجَبَهُ قَولُهُ فقد غَرَبَ عَقلُهُ . ^۸

۱۸۰۶۸.امام على عليه السلام :سخن را، آفتهايى است.

۱۸۰۶۹.امام على عليه السلام :بدترين سخن، سخنى است كه قسمتى از آن قسمت ديگرش را نقض كند.

۱۸۰۷۰.امام على عليه السلام :الفاظ، قالبهاى معانى اند.

۱۸۰۷۱.امام على عليه السلام :هر جايى را، سخنى است.

۱۸۰۷۲.امام على عليه السلام :هر گاه براى سخن جايى (تأثيرى) نيافتى، هرگز سخن مگو.

۱۸۰۷۳.امام على عليه السلام :سخن، از براى اهل فهم، برگردانيده مى شود . ^۹

۱۸۰۷۴.امام على عليه السلام :زبان حال، راستگوتر از زبان گفتار است.

۱۸۰۷۵.امام على عليه السلام :كسى كه گفتارش او را خوش آيد، هر آينه خردش غروب كرده است.

۱۸۰۶۱.عنه عليه السلام :عَوِّدْ لِسانَكَ لِينَ الكلامِ و بَذلَ السَّلامِ ، يَكثُرْ مُحِبُّوكَ وَ يقِلَّ مُبغِضُوكَ . ^۱

۱۸۰۶۲.عنه عليه السلام :مَن عَذُبَ لِسانُهُ كَثُرَ إخوانُهُ . ^۲

۱۸۰۶۳.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :القَولُ الحَسَنُ يُثرِي المالَ ، و يُنمي الرِّزقَ ، و يُنسِئُ في الأجَلِ ، و يُحَبِّبُ إلَى الأهلِ ، و يُدخِلُ الجَنَّةَ . ^۳

۱۸۰۶۴.الإمامُ الباقرُ عليه السلامـ في قولِ اللّهِ عَزَّ و جلَّ :«و قُولُوا للنّاسِ حُسْنا»^۴ـ: قولوا للناسِ أحسَنَ ما تُحِبُّونَ أن يُقالَ فيكُم . ^۵

۱۸۰۶۵.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :مَعاشِرَ الشِّيعَةِ ، كونوا لنا زَينا و لا تكونوا علَينا شَينا ، قولوا لِلناسِ حُسنا ، و احفَظُوا ألسِنَتَكُم ، و كُفُّوها عنِ الفُضولِ و قَبيحِ القَولِ . ^۶

۱۸۰۶۶.عنه عليه السلام :اِتَّقُوا اللّهَ و لا تَحمِلُوا النّاسَ على أكتافِكُم ، إنَّ اللّهَ يَقولُ في كتابِهِ : «و قُولُوا لِلنّاسِ حُسْنا» . ^۷

3476

النَّوادِرُ

۱۸۰۶۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :الكلامُ ثلاثةٌ : فَرابِحٌ ، و سالِمٌ ، و شاحِبٌ . فأمّا الرابِحُ فالذي يَذكُرُ اللّهَ ، و أمّا السالِمُ فالذي يَقولُ ما أحَبَّ اللّهُ ، و أمّا الشاحِبُ فالذي يَخوضُ في النّاسِ . ^۸

۱۸۰۶۱.امام على عليه السلام :زبانت را به نرم گويى و سلام كردن[به ديگران] عادت ده، تا دوستدارانت زياد شوند و بد خواهانت اندك.

۱۸۰۶۲.امام على عليه السلام :كسى كه زبانش شيرين باشد،برادرانش زياد شوند.

۱۸۰۶۳.امام زين العابدين عليه السلام :گفتار نيك، دارايى را زياد مى كند و روزى را افزايش مى دهد و اجل را به تأخير مى اندازد و انسان را نزد خانواده محبوب مى گرداند و [شخص را ]به بهشت مى برد.

۱۸۰۶۴.امام باقر عليه السلامـ درباره آيه «و با مردم[به زبان ]خوش سخن بگوييد» ـفرمود : بهترين سخنى را كه دوست داريد درباره شما گفته شود، به مردم بگوييد.

۱۸۰۶۵.امام صادق عليه السلام :اى گروه شيعه! مايه زيور ما باشيد و باعث عيب و ننگ، نباشيد. با مردم نيكو سخن بگوييد و زبانهايتان را نگه داريد و از زياده گويى و سخن زشت، بازشان داريد.

۱۸۰۶۶.امام صادق عليه السلام :از خدا بترسيد و مردم را بر شانه هايتان سوار نكنيد. خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد: «و با مردم [به زبان ]خوش سخن بگوييد».

3476

گوناگون

۱۸۰۶۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سخن سه گونه است: سودآور، سالم و پژمرده. اما سودآور، [سخن] كسى است كه خدا را ياد مى كند. اما سالم، [سخن] كسى است كه آن مى گويد كه خدا دوست دارد و امّا پژمرده، [سخن ]كسى است كه به طعن و تمسخر مردم مى پردازد.