۱۸۸۱۱.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :مِن مُروءَةِ الرّجُلِ أن يكونَ دَوابُّهُ سِماناً . ^۱

۱۸۸۱۲.عنه عليه السلام :مِن المُروءَةِ فَراهَةُ الدّابَّةِ . ^۲

3610

جِماعُ المروءَةِ

۱۸۸۱۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :جِماعُ المُروءَةِ أن لا تَعمَلَ في السِّرِّ ما تَستَحيي مِنهُ في العَلانِيَةِ . ^۳

۱۸۸۱۴.عنه عليه السلام :ثلاثةٌ هُنَّ المُروءَةُ : جُودٌ مَع قِلَّةٍ، و احتِمالٌ مِن غَيرِ مَذَلَّةٍ، و تَعَفُّفٌ عَنِ المَسألَةِ . ^۴

۱۸۸۱۵.عنه عليه السلام :خَصلَتانِ فيهِما جِماعُ المُروءَةِ : اجتِنابُ الرّجُلِ ما يَشينُهُ ، و اكتِسابُهُ ما يَزينُهُ . ^۵

۱۸۸۱۶.عنه عليه السلام :ثلاثٌ هُنَّ جِماعُ المُروءَةِ : عَطاءٌ مِن غَيرِ مَسألَةٍ ، و وَفاءٌ مِن غَيرِ عَهدٍ ، وجُودٌ مَع إقلالٍ . ^۶

3611

أوَّلُ المُروءَةِ و آخِرُها

۱۸۸۱۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أوَّلُ المُروءَةِ طاعَةُ اللّهِ ، و آخِرُها التَّنزُّهُ عَنِ الدَّنايا . ^۷

۱۸۸۱۱.امام كاظم عليه السلام :از مردانگى آدمى اين است كه ستورانش فربه باشند.

۱۸۸۱۲.امام كاظم عليه السلام :چاق و چلّه بودن ستور از جوانمردى [صاحب آن] است.

3610

همه مردانگى

۱۸۸۱۳.امام على عليه السلام :همه مردانگى، اين است كه در نهان كارى را نكنى كه آشكارا از انجام آن شرم داشته باشى.

۱۸۸۱۴.امام على عليه السلام :سه خصلت است كه مردانگى را تشكيل مى دهند: بخشيدن با وجود تنگدستى، تحمّلى كه با خوارى همراه نباشد و خود دارى از نياز خواهى.

۱۸۸۱۵.امام على عليه السلام :همه مردانگى در دو خصلت است: دورى كردن مرد از آنچه مايه ننگ اوست و به دست آوردن چيزى كه موجب آراستگى اوست.

۱۸۸۱۶.امام على عليه السلام :سه چيز همه مردانگى است: دَهشِ بدون خواهش، وفادارى بى آنكه پيمانى بسته شده باشد و بخشش با وجود تنگدستى.

3611

آغاز و انجام مردانگى

۱۸۸۱۷.امام على عليه السلام :آغاز مردانگى، طاعت خداست و انجام آن رهيدن از پستى ها.

۱۸۸۰۲.عنه عليه السلام :مِن المُروءَةِ تَعهُّدُ الجِيرانِ . ^۱

۱۸۸۰۳.عنه عليه السلام :مِن المُروءَةِ أن تَقتَصِدَ فلا تُسرِفَ ، و تَعِدَ فلا تُخلِفَ . ^۲

۱۸۸۰۴.عنه عليه السلام :مِن المُروءَةِ احتِمالُ جِناياتِ الإخوانِ . ^۳

۱۸۸۰۵.عنه عليه السلام :مِن المُروءَةِ أنّكَ إذا سُئلتَ أن تَتَكلّفَ، و إذا سَألتَ أن تُخَفِّفَ . ^۴

۱۸۸۰۶.عنه عليه السلام :غَضُّ الطَّرْفِ مِن المُروءَةِ . ^۵

۱۸۸۰۷.عنه عليه السلام :إخفاءُ الفاقَةِ و الأمراضِ مِن المُروءَةِ . ^۶

۱۸۸۰۸.عنه عليه السلام :مِن شَرائطِ المُروءَةِ التَّنَزُّهُ عَنِ الحَرامِ . ^۷

۱۸۸۰۹.عنه عليه السلام :يُستَدَلُّ علَى المُروءَةِ بِكَثرَةِ الحَياءِ، و بَذلِ النَّدى ، و كَفِّ الأذى . ^۸

۱۸۸۱۰.عنه عليه السلام:يُستَدَلُّ على مُروءَةِ الرّجُلِ بِبَثِّ المَعروفِ ، و بَذلِ الإحسانِ ، و تَركِ الامتِنانِ . ^۹

۱۸۸۰۲.امام على عليه السلام :رسيدگى به همسايگان، از مردانگى است.

۱۸۸۰۳.امام على عليه السلام :از مردانگى است كه ميانه روى كنى و اسراف نورزى و وعده دهى و خُلف وعده نكنى.

۱۸۸۰۴.امام على عليه السلام :تحمّل كردن گناهان برادران [و تلافى نكردن آنها] از مردانگى است.

۱۸۸۰۵.امام على عليه السلام :از مردانگى است كه هرگاه از تو خواهشى شد [براى برآوردن آن ]خودت را به زحمت اندازى و هرگاه تو [از كسى] خواهشى كردى، سبك گيرى.

۱۸۸۰۶.امام على عليه السلام :پايين انداختن نگاه، از مردانگى است.

۱۸۸۰۷.امام على عليه السلام :پنهان داشتن نادارى و بيمارى ها، از مردانگى است.

۱۸۸۰۸.امام على عليه السلام :خوددارى از حرام، از شرايط مردانگى است.

۱۸۸۰۹.امام على عليه السلام :با حيايى بسيار، و داد و دِهش و خويشتندارى از آزار رسانى، نشانگر مردانگى است.

۱۸۸۱۰.امام على عليه السلام :پراكندن نيكى و بى دريغ احسان كردن و خوددارى از منّت نهادن، نشانه مردانگى مرد است.