۱۷۸۲۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ في جَوابِ مَن سَألهُ عن أدنى ما يكونُ بهِ الرجلُ كافراً ـ: أدنى ما يكونُ بهِ كافرا أن يَتَدَيَّنَ بشيءٍ فَيَزعُمَ أنَّ اللّهَ أمرَهُ بهِ مِمّا نَهَى اللّهُ عَنهُ ، ثُمّ يَنصِبَهُ دِيناً فيَتَبرَّأ و يَتَولَّى و يَزعُمَ أنّهُ يَعبُدُ اللّهَ الذي أمَرَهُ بهِ . ^۱

۱۷۸۲۶.عنه عليه السلام :أدنى ما يكونُ بهِ العَبدُ كافِرا مَن زَعَمَ أنَّ شيئا نَهَى اللّهُ عَنهُ أنَّ اللّهَ أمَرَ بهِ و نَصَبَهُ دِينا يَتَولَّى علَيهِ ، و يَزعُمُ أنّهُ يَعبُدُ الذي أمَرَهُ بهِ ، و إنّما يَعبُدُ الشيطانَ . ^۲

۱۷۸۲۷.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنّ أقرَبَ ما يكونُ العَبدُ إلَى الكُفرِ أن يُؤاخيَ الرجُلَ علَى الدِّينِ فَيُحصيَ علَيهِ عَثَراتِهِ و زَلاّتِهِ لِيُعَنِّفَهُ بها يَوما مّا . ^۳

۱۷۸۲۸.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ لمّا سُئلَ عن أدنَى الإلحادِ ـ: الكِبرُ مِنهُ . ^۴

۱۷۸۲۹.عنه عليه السلامـ لمّا سُئلَ عن مَنزِلَةِ رجُلٍ إن حَدَّثَ كَذَبَ ، و إن وَعَدَ أخلَفَ ، و إن ائتُمِنَ خانَ ـ: هِي أدنَى المَنازِلِ مِن الكُفرِ و ليسَ بكافِرٍ . ^۵

۱۷۸۲۵.امام على عليه السلامـ در پاسخ به كسى كه پرسيد: كمترين چيزى كه آدمى با آن كافر مى شود چيست؟ ـفرمود : كمترين چيزى كه [انسان ]به سبب آن كافر مى گردد، اين است كه به چيزى اعتقاد دينى پيدا كند و آنچه را كه خدا از آن نهى كرده، خيال كند كه خداوند او را بدان فرمان داده است؛ سپس با عَلَم كردن آن، دوستى و دشمنى ورزد و خيال كند كه با اين كار خدا را عبادت مى كند.

۱۷۸۲۶.امام على عليه السلام :كمترين عملى كه بنده به سبب آن كافر مى گردد، اين است كه كسى چيزى را كه خدا از آن نهى فرموده است، خيال كند خدا به آن دستور داده و آن را دين و آيينى قرار دهد و از آن پيروى كند و پندارد كه خداوند را كه [به خيال او ]به اين كار دستورش داده است پرستش مى كند، حال اين كه در حقيقت شيطان را بندگى مى كند.

۱۷۸۲۷.امام باقر عليه السلام :نزديكترين حالت و زمان بنده به كفر، اين است كه با كسى برادرىِ دينى كند، آن گاه خطاها و لغزشهايش را پيش خود برشمارد تا روزى به وسيله آنها او را سرزنش كند.

۱۷۸۲۸.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به سؤال از كمترين درجه الحاد ـفرمود : كِبر از [جمله ]آن است.

۱۷۸۲۹.امام صادق عليه السلامـ وقتى از ايشان منزلت كسى را پرسيدند كه هرگاه سخن بگويد، دروغ گويد و هر گاه وعده دهد، خلف وعده كند و هر گاه امين شمرده شود، خيانت كند ـفرمود : منزلتش نزديكترين منازل به كفر است، اما كافر نيست.

۱۷۸۱۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الكافِرُ الدُّنيا جَنَّتُهُ ، و العاجِلَةُ هِمَّتُهُ ، و المَوتُ شَقاوَتُهُ ، و النّارُ غايَتُهُ . ^۱

۱۷۸۱۸.عنه عليه السلام :الكافِرُ خَبٌّ ضَبٌّ جافٍ خائنٌ . ^۲

۱۷۸۱۹.عنه عليه السلام :الكافِر خَبٌّ لَئيمٌ ، خَؤونٌ ، مَغرورٌ بجَهلِهِ ، مَغبونٌ . ^۳

۱۷۸۲۰.عنه عليه السلام :هَمُّ الكافِرِ لِدُنياهُ ، وَ سَعيُهُ لِعاجِلَتِهِ ، و غايَتُهُ شَهوَتُهُ . ^۴

۱۷۸۲۱.عنه عليه السلام :الكافِرُ فاجِرٌ جاهِلٌ . ^۵

۱۷۸۲۲.عنه عليه السلام :ما كَفَرَ الكافِرُ حتّى جَهِلَ . ^۶

۱۷۸۲۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ في قولِهِ تعالى :«عُتُلٍّ بَعدَ ذلكَ زَنِيمٍ»^۷ـ: العُتُلُّ العَظيمُ الكُفرِ ، و الزَّنيمُ المُستَهتَرُ بكُفرِهِ . ^۸

(انظر) : الامثال : باب 3553.
الموت : باب 3668.
الدنيا : باب 1247.

3439

أدنَى الكُفرِ

۱۷۸۲۴.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :أدنَى الكُفرِ أن يَسمَعَ الرجلُ عن أخيهِ الكَلِمَةَ فَيَحفَظَها علَيهِ يُريدُ أن يَفضَحَهُ بها ، اُولئكَ لا خَلاقَ لَهُم . ^۹

۱۷۸۱۷.امام على عليه السلام :كافر، بهشتش دنياست و همّتش جهان گذرا و بد بختى اش مرگ و خط پايانش آتش.

۱۷۸۱۸.امام على عليه السلام :كافر نيرنگ باز است و حيله گر و بي رحم و خيانت كار.

۱۷۸۱۹.امام على عليه السلام :كافر، دغلكار است و فرومايه و خيانت پيشه و فريفته نادانى خويش و بازنده.

۱۷۸۲۰.امام على عليه السلام :همّ و غم كافر براى دنياى اوست و كوشش او براى جهان گذرايش و مقصدش شهوتش مى باشد.

۱۷۸۲۱.امام على عليه السلام :كافر، نابكار و نادان است.

۱۷۸۲۲.امام على عليه السلام :كافر به كفر كشيده نشد، مگر به سبب نادانى اش.

۱۷۸۲۳.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «عُتُلٍّ بعد ذلك زَنيم» ـفرمود: «عُتلّ» آدم بد كفر است و «زنيم» كسى است كه چندان دلباخته كفر خويش است كه به هيچ چيز ديگرى نمى انديشد.

3439

كمترين درجه كفر

۱۷۸۲۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :كمترين درجه كفر اين است كه آدمى از برادر خود سخنى بشنود و آن را نگه دارد تا [روزى] با آن رسوايش گرداند؛ اينان از خير و خوبى بى نصيبند.