161
ميزان الحكمه ج 10

۱۷۸۶۰.عنه عليه السلام :المُكافأةُ عِتقٌ . ۱

۱۷۸۶۱.عنه عليه السلام :أطِلْ يَدَكَ في مُكافَأةِ مَن أحسَنَ إلَيكَ، فإن لَم تَقدِرْ فلا أقَلَّ مِن أن تَشكُرَهُ . ۲

۱۷۸۶۲.عنه عليه السلام :مَن جازاكَ بِالشُّكرِ فقَد أعطاكَ أكثَرَ مِمّا أخَذَ مِنكَ . ۳

۱۷۸۶۳.عنه عليه السلام :إذا حُيِّيتَ بِتَحِيَّةٍ فَحَيِّ بأحسَنَ مِنها ، و إذا اُسدِيَت إلَيكَ يَدٌ فكافِئْها بِما يُربي عَليها ، و الفَضلُ مَعَ ذلكَ لِلبادِئِ . ۴

۱۷۸۶۴.عنه عليه السلام :مَن صَنَعَ مِثلَ ما صُنِعَ إلَيهِ فقَد كافَأ ، و مَن أضعَفَ كانَ شَكورا . ۵

۱۷۸۶۵.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :المَعروفُ غُلٌّ لا يَفُكُّهُ إلاّ مُكافَأةٌ أو شُكرٌ . ۶

۱۷۸۶۶.عنه عليه السلامـ في قَولِه تَعالى :«هَلْ جَزاءُ الإحْسانِ إلاّ الإحْسانُ»ـ: جَرَت في المُؤمِنِ و الكافِرِ و البَرِّ و الفاجِرِ ، مَن صُنِعَ إلَيهِ مَعروفٌ فعَلَيهِ أن يُكافِئَ بهِ ، و لَيسَتِ المُكافَأةُ أن تَصنَعَ كما صَنَعَ حتّى تَرى فَضلَكَ ، فإن صَنَعتَ كما صَنَعَ فلَهُ الفَضلُ بِالابتِداءِ . ۷

۱۷۸۶۰.امام على عليه السلام :جبران كردن [نيكى با نيكى]، موجب آزاد شدن [از حق احسان ]است.

۱۷۸۶۱.امام على عليه السلام :براى عوض دادن به كسى كه به تو نيكى كرده است دستت را دراز كن و اگر توانايى [جبران ]نداشتى، دست كم از او تشكر كن.

۱۷۸۶۲.امام على عليه السلام :كسى كه در عوضِ نيكى تو، تشكّر و قدردانى كند، بيش از آنچه از تو گرفته به تو داده است.

۱۷۸۶۳.امام على عليه السلام :هر گاه به تو درودى گفته شد، با درودى بهتر از آن پاسخ گوى و هر گاه احسانى به تو شد، به احسانى بهتر از آن جبرانش كن. با وجود اين، فضيلت از آنِ آغازگر [نيكى ]است.

۱۷۸۶۴.امام على عليه السلام :هر كس همان احسانى را كند كه به او شده است، آن را پاداش داده و هر كس به بيشتر از آن تلافى كند، شكور (بسيار سپاسگزار) است.

۱۷۸۶۵.امام كاظم عليه السلام :نيكى و احسان قلاده اى است كه جز جبران كردن يا تشكر آن را باز نمى كند.

۱۷۸۶۶.امام كاظم عليه السلامـ درباره آيه «آيا سزاى نيكى جز نيكى است؟» ـفرمود : اين آيه درباره مؤمن و كافر و نيك و بد جارى است. به هر كس خوبى شود، بايد آن را پاداش دهد. پاداش دادن، اين نيست كه همان احسانى را كنى كه او كرده است، مگر اين كه برترى خود را نشان دهى؛ زيرا اگر همان را كنى كه او كرده است، به سبب اين كه آغازگر احسان مى باشد، برترى از آنِ اوست.

1.غرر الحكم : ۵۶.

2.غرر الحكم : ۲۳۸۳.

3.بحار الأنوار : ۷۸/۸۲/۸۰.

4.نهج البلاغة : الحكمة ۶۲.

5.بحار الأنوار : ۷۵/۴۲/۴ .

6.الدّرة الباهرة : ۳۴.

7.بحار الأنوار : ۷۸/۳۱۱/۱.


ميزان الحكمه ج 10
160

3444

مُكافَأةُ الإحسانِ بِالإحسانِ

الكتاب :

وَ إِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها أَوْ رُدُّوها إِنَّ اللّهَ كانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبا» . ۱

هَلْ جَزَاءُ الأِحْسانِ إِلاَّ الإِحْسانُ» . ۲

الحديث :

۱۷۸۵۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن أتى إلَيهِ مَعروفٌ فوَجَدَ فَلْيُكافِ ، و مَن لَم يَجِدْ فَلْيُثنِ عَلَيهِ ، فإنَّ مَن أثنى عَلَيهِ فقدَ شَكَرَهُ ، و مَن كَتَمَهُ فقَد كَفَرَهُ . ۳

۱۷۸۵۸.عنه صلى الله عليه و آله :مَن آتاكُم مَعروفا فكافِئوهُ ، و إن لَم تَجِدوا ما تُكافِئونَهُ فادْعوا اللّهَ لَهُ حتّى تَظُنّوا أنَّكُم قَد كافَيتُمُوهُ . ۴

۱۷۸۵۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ في بَيان الحُقوقِ ـ: ثُمّ جَعَلَ سُبحانَهُ مِن حُقوقِهِ حُقوقا افتَرَضَها لِبَعضِ النّاسِ عَلى بَعضٍ ، فَجَعَلَها تَتَكافَأُ في وُجوهِها . و يُوجِبُ بَعضُها بَعضا ، و لا يُستَوجَبُ بَعضُها إلاّ بِبَعضٍ . ۵

3444

جبران خوبى با خوبى

قرآن:

«هر گاه درود و تحيّتى به شما گفته شد، به صورتى بهتر يا همانند آن پاسخ دهيد. هر آينه خدا حسابگر هر چيزى است».

«آيا سزاى نيكى جز نيكى است؟»

حديث:

۱۷۸۵۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس كه احسانى به او شود و بتواند جبران كند، بايد آن را تلافى نمايد و اگر نتواند، بايد از آن قدردانى كند؛ زيرا كسى كه از احسانى قدردانى كند، در واقع از آن سپاسگزارى كرده است و هر كس احسان را ناديده بگيرد، ناسپاسى كرده است.

۱۷۸۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر گاه كسى به شما نيكى كرد، جبرانش كنيد و اگر چيزى نداشتيد كه آن را جبران نماييد، برايش به درگاه خدا دعا كنيد، چندان كه فكر كنيد پاداش احسان او را داده ايد.

۱۷۸۵۹.امام على عليه السلامـ در بيان حقوق ـفرمود : آن گاه خداوند سبحان از جمله حقوق خويش، براى مردم حقوقى نسبت به يكديگر واجب فرمود. و آنها را به گونه اى قرار داد كه يكديگر را جبران مى كنند و هر يك موجب ديگرى مى شود و هر حقى جز در مقابل حقى ديگر، واجب نمى شود.

1.النساء : ۸۶.

2.الرحمن : ۶۰.

3.كنز العمّال : ۱۶۵۶۷.

4.بحار الأنوار : ۷۵/۴۳/۸.

5.نهج البلاغة : الخطبة ۲۱۶.

  • نام منبع :
    ميزان الحكمه ج 10
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    هفتم
تعداد بازدید : 282847
صفحه از 572
پرینت  ارسال به