(انظر) المُراقبة : باب 1539 .
المعاد (صفة المحشر) : باب 2945 .

3654

خَصائِصُ المَلائِكَةِ

۱۹۱۱۳.كمال الدين عن داوود بن فَرقَدِ العَطّارِ :قالَ لي بعضُ أصحابِنا : أخبِرْني عنِ الملائكةِ ، أ يَنامُونَ ؟ قلتُ : لا أدري ، فقالَ : يقولُ اللّهُ عَزَّ و جلَّ : «يُسَبِّحونَ اللّيلَ و النّهارَ لا يَفْتُرونَ» ثُمّ قالَ : أ لا اُطرِفُكَ عن أبي عبدِ اللّهِ عليه السلام فيهِ بشيءٍ ؟ (قالَ :) فقلتُ : بلى ، فقالَ : سُئلَ عن ذلكَ ، فقالَ : ما مِن حَيٍّ إلاّ و هُو يَنامُ ما خَلا اللّهَ وَحدَهُ عَزَّ و جلَّ، و الملائكةُ يَنامونَ، فقلتُ : يقولُ اللّه عَزَّ و جلَّ : «يُسَبِّحونَ اللّيلَ و النّهارَ لا يَفْتُرونَ» ؟ فقالَ : أنفاسُهُم تَسبيحٌ . ^۱

۱۹۱۱۴.بحار الأنوار :سُئلَ أبو عَبدِ اللّهِ عليه السلام عنِ المَلائكَةِ يَأكُلونَ و يَشرَبونَ و يَنكحون؟ فقالَ : لا ، إنّهُم يَعيشونَ بنَسيمِ العَرشِ ، فقيلَ لَهُ : ما العِلّةُ في نَومِهِم ؟ فقالَ : فَرقا بَينَهُم و بينَ اللّهِ عَزَّ و جلَّ ؛ لأنّ الّذي لا تأخُذُهُ سِنَةٌ و لا نَومٌ هُو اللّهُ . ^۲

3654

ويژگى هاى فرشتگان

۱۹۱۱۳.كمال الدينـ به نقل از داوود بن فرقد عطار ـ: يكى از يارانمان به من گفت : آيا فرشتگان مى خوابند؟ گفتم : نمى دانم. گفت : خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد : «شبانه روز بى آنكه سستى ورزند، نيايش مى كنند». سپس گفت : مى خواهى در اين باره از حضرت صادق عليه السلام برايت طُرفه سخنى بگويم؟ گفتم : آرى. گفت : اين سؤال از آن حضرت پرسيده شد. ايشان فرمودند : جز خداوند عزّ و جلّ، هر موجود زنده ديگرى مى خوابد و فرشتگان نيز مى خوابند. من عرض كردم : خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد : «شبانه روز بى آنكه سستى ورزند، نيايش مى كنند؟» حضرت فرمود : نفس هايشان تسبيح است.

۱۹۱۱۴.بحار الأنوار :از امام صادق عليه السلام سؤال شد كه آيا فرشتگان خورد و خوراك و زناشويى دارند؟ حضرت فرمود : نه، آنان با نسيم عرش زنده اند. عرض شد : علّت خوابيدن آنها چيست؟ فرمود : تا ميان آنها و خداوند عزّ و جلّ تفاوت باشد؛ زيرا تنها خداست كه او را خواب و چُرت نمى گيرد.

۱۹۱۱۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ لمّا سألهُ زِنديقٌ عن علّةِ الملائكةِ المُوَكَّلينَ و اللّهُ عالِمُ السِّرِّ و ما هو أخفى ! ـ: استَعبَدَهُم بذلكَ و جَعلَهُم شُهودا على خَلقِهِ ، ليكونَ العِبادُ لمُلازَمتِهِم إيّاهُم أشَدَّ على طاعَةِ اللّهِ مُواظَبَةً، و عن مَعصيَتِهِ أشَدَّ انقِباضا، و كَم مِن عَبدٍ يَهُمُّ بمَعصيَةٍ فذَكَرَ مَكانَهُما فارعَوى و كَفَّ، فيقولُ: ربِّي يَراني و حَفَظَتي علَيَّ بذلكَ تَشهَدُ . و إنّ اللّهَ بِرأفَتِهِ و لُطفِهِ أيضا وَكَّلَهُم بعِبادِهِ يَذُبّونَ عنهُم مَرَدَةَ الشَّيطانِ و هَوامَّ الأرضِ و آفاتٍ كثيرَةً مِن حيثُ لا يَرَونَ بإذنِ اللّهِ ، إلى أن يَجيءَ أمرُ اللّهِ عَزَّ و جلَّ . ^۱

۱۹۱۱۱.الكافي عن عبد الأعلى مولى آل سام :قلتُ لأبي عبد اللّه عليه السلام : قولُ اللّهِ عَزَّ و جلَّ : «إنّما نَعُدُّ لَهُمْ عَدّا»^۲ ، قالَ : ما هُو عِندَكَ ؟ قلتُ : عَدَدُ الأيّامِ ، قالَ : إنّ الآباءَ و الاُمَّهاتِ يُحصونَ ذلكَ ، لا و لكنّهُ عَدَدُ الأنفاسِ . ^۳

۱۹۱۱۲.تفسيرِ القمّيِّ :«و إنّ علَيكُم لَحافِظينَ» قالَ : المَلَكانِ المُوَكّلانِ بالإنسانِ، «كِراما كاتِبينَ» يَكتُبونَ الحَسَناتِ و السَّيِّئاتِ . ^۴

۱۹۱۱۰.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به زنديقى كه پرسيد : چرا خداوند كه خود داناى نهان و نهانترهاست فرشتگان را گماشته است؟ ـفرمود : خداوند با اين كار فرشتگان را به بندگى گرفته و آنان را گواه بر خلق خويش قرار داده است تا بندگان به خاطر همراه بودن فرشتگان با آنان نسبت به طاعت خدا مواظبت بيشترى نشان دهند و از نافرمانى او بيشتر خوددارى و اجتناب كنند. اى بسا بنده اى كه قصد گناه مى كند، امّا به ياد آن دو فرشته موكّل بر خود مى افتد و از گناه خوددارى مى ورزد و خويشتن را نگه مى دارد و مى گويد : پروردگارم مرا مى بيند و فرشتگان مراقب من بر اين گناه من گواهى مى دهند و خداوند نيز از سر لطف و رأفت خود فرشتگان را بر بندگانش گماشته است تا شيطان هاى سركش و حشرات موذىِ زمين و بسيارى از آسيب هاى ديگر را به اذن خدا، به طورى كه خودشان هم متوجّه نشوند، از ايشان دفع كنند، تا آن گاه كه فرمان خداوند عزّ و جلّ در رسد.

۱۹۱۱۱.الكافىـ به نقل از عبد الأعلى ، وابسته آل سام ـ: از امام صادق عليه السلام درباره آيه «ما براى آنها شماره مى كنيم» پرسيدم حضرت فرمود : نظر خود تو چيست؟ گفتم : شمار روزهاست. فرمود : پدرها و مادرها هم اين را شماره مى كنند. نه [مقصود اين نيست ]بلكه [مقصود ]شمار نَفَس هاست.

۱۹۱۱۲.تفسير القمّى :«و انّ عليكم لحافظين»، فرمود : يعنى دو فرشته گماشته بر انسان، «كراماً كاتبين» كه خوبى ها و بدى ها را مى نويسند.