۱۹۱۷۸.عنه عليه السلام :ما يَنجو من المَوتِ مَن خافَهُ ، و لا يُعطَى البَقاءَ مَن أحَبَّهُ . ^۱

۱۹۱۷۹.عنه عليه السلام :إنّ المَوتَ طالِبٌ حَثيثٌ لا يَفوتُهُ المُقيمُ ، و لا يُعجِزُهُ الهارِبُ . ^۲

۱۹۱۸۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ في قولهِ تعالى:«قُلْ إنّ المَوتَ الّذي تَفِرّونَ مِنهُ فإنّهُ مُلاقِيكُم ......... »^۳ـ: تَعُدُّ السِّنينَ ، ثُمّ تَعُدُّ الشُّهورَ، ثُمّ تَعُدُّ الأيّامَ ، ثُمّ تَعُدُّ السّاعاتِ ، ثُمّ تَعُدُّ النّفَسَ «فإذا جاءَ أجَلُهُمْ لا يَسْتَأخِرونَ ساعَةً و لا يَسْتَقدِمونَ»^۴ . ^۵

3664

اقتِرابُ الرَّحيلِ

۱۹۱۸۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :اِحذَروا عِبادَ اللّهِ المَوتَ و قُربَهُ ، و أعِدُّوا لَهُ عُدَّتَهُ ، فإنّهُ يأتي بأمرٍ عَظيمٍ و خَطبٍ جَليلٍ ، بخَيرٍ لا يكونُ مَعهُ شَرٌّ أبدا ، أو شَرٍّ لا يكونُ مَعهُ خَيرٌ أبدا ، فمَن أقرَبُ إلَى الجَنّةِ مِن عامِلها ؟ ! و مَن أقرَبُ إلَى النّارِ مِن عامِلها ؟ ! ^۶

۱۹۱۸۲.عنه عليه السلام :إذا كُنتَ في إدبارٍ و المَوتُ في إقبالٍ ، فما أسرَعَ المُلتَقى ! ^۷

۱۹۱۷۸.امام على عليه السلام :نه كسى كه از مرگ بترسد از آن مى رهد و نه كسى كه ماندن را دوست داشته باشد، خواهد ماند.

۱۹۱۷۹.امام على عليه السلام :مرگ، جوينده اى شتابنده است كه نه كسى كه بايستد از دستش در مى رود و نه آنكه بگريزد او را [از رسيدن به خود] درمانده مى كند.

۱۹۱۸۰.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «بگو : آن مرگى كه از آن مى گريزيد، قطعاً به سر وقت شما مى آيد ......... » ـفرمود : سال ها را مى شمرى، بعد ماه ها را مى شمرى، بعد روزها را مى شمرى، سپس ساعت ها را مى شمرى و آن گاه نَفَس ها را مى شمرى «پس، چون اجلشان فرا رسد نه [مى توانند ]ساعتى آن را پس اندازند و نه پيش».

3664

زمانِ كوچيدن نزديك است

۱۹۱۸۱.امام على عليه السلام :اى بندگان خدا! از مرگ و نزديكى آن برحذر باشيد و ساز و برگش را فراهم آوريد؛ زيرا كه مرگ، امرى عظيم و حادثه اى بزرگ با خود مى آورد، يا خيرى مى آورد كه با آن هيچ شرّى نيست، يا شرّى مى آورد كه همراهش هيچ خيرى نيست. پس، چه كسى به بهشت نزديكتر از كسى است كه براى آن كار مى كند و چه كسى به دوزخ نزديكتر از كسى است كه براى آن مى كوشد!

۱۹۱۸۲.امام على عليه السلام :هنگامى كه تو عقب مى روى و مرگ جلو مى آيد ، پس چه زود به يكديگر بر مى خوريد.

۱۹۱۷۱.عنه عليه السلام :أنتُم طُرَداءُ المَوتِ ، إن أقَمتُم لَهُ أخَذَكُم ، و إن فَرَرتُم مِنهُ أدرَكَكُم ، و هُو ألزَمُ لَكُم مِن ظِلِّكُم ، المَوتُ مَعقودٌ بنَواصيكُم . ^۱

۱۹۱۷۲.عنه عليه السلام :إنّ المَوتَ لَمَعقودٌ بنَواصيكُم ، و الدُّنيا تُطوى مِن خَلفِكُم . ^۲

۱۹۱۷۳.عنه عليه السلام :المَوتُ ألزَمُ لَكُم مِن ظِلِّكُم ، و أملَكُ بِكُم مِن أنفُسِكُم . ^۳

۱۹۱۷۴.عنه عليه السلام :كُلُّ مَعدودٍ مُنقَضٍ ، و كُلُّ مُتَوَقَّعٍ آتٍ . ^۴

۱۹۱۷۵.عنه عليه السلام :لكُلِّ ذي رَمَقٍ قُوتٌ ، و لكُلِّ حَبَّةٍ آكِلٌ ، و أنتَ قُوتُ المَوتِ . ^۵

۱۹۱۷۶.عنه عليه السلام :أيُّها النّاسُ ، كلُّ امرئٍ لاقٍ في فِرارِهِ ما مِنهُ يَفِرُّ ، و الأجَلُ مَساقُ النَّفسِ إلَيهِ ، و الهَرَبُ مِنهُ مُوافاتُهُ ! ^۶

۱۹۱۷۷.عنه عليه السلام :وَ وَأى على نَفسهِ ألاّ يَضطَرِبَ شَبَحٌ مِمّا أولَجَ فيه الرُّوحَ ، إلاّ و جَعَلَ الحِمامَ مَوعِدَهُ ، و الفَناءَ غايَتَهُ . ^۷

۱۹۱۷۱.امام على عليه السلام :شما فراريان و تعقيب شدگان مرگ هستيد. اگر برايش بايستيد، شما را مى گيرد و اگر هم از آن بگريزيد، به شما مى رسد. او از سايه شما به شما پيوسته تر است. مرگ به ناصيه هاى شما گره خورده است.

۱۹۱۷۲.امام على عليه السلام :مرگ، به موهاى جلوى پيشانى شما گره خورده است و دنيا از پشتِ سر شما [طومار وار ]درهم پيچيده مى شود.

۱۹۱۷۳.امام على عليه السلام :مرگ از سايه تان به شما چسبيده تر است و بيشتر از خودتان اختياردار شماست.

۱۹۱۷۴.امام على عليه السلام :هرچه شمردنى است به سر آيد و هرچه انتظار كشيدنى (مقدّر) است، به برآيد.

۱۹۱۷۵.امام على عليه السلام :براى هر جاندارى، خوراكى است و براى هر دانه اى، خورنده اى و تو [نيز ]خوراك مرگ هستى.

۱۹۱۷۶.امام على عليه السلام :اى مردم! هر انسانى در گريز خود به همان چيزى مى رسد كه از آن مى گريزد و اجل سوق دهنده نفْس به سوى خود است و گريز از اجل خود موجب رسيدن به آن مى باشد.

۱۹۱۷۷.امام على عليه السلام :و خداوند مقرّر داشت جنبده اى كه جان در آن دميده است، نجنبد مگر اينكه مرگ را وعده گاه او قرار دهد و نيستى را پايان كارش.