۲۰۹۳۱.عنه عليه السلامـ في قولهِ تعالى :«فَسَوْفَ يَأْتِي اللّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَـافِرِينَ يُجَـاهِدُونَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَ لاَ يَخَافُونَ لَوْمَةَ لاَئِمٍ»^۱ـ: المَوالي . ^۲

۲۰۹۳۲.عنه عليه السلامـ ليعقوبَ بنِ قَيسٍ ـ: يا بنَ قيسٍ، «و إنْ تَتَوَلَّوا يَسْتَبْدِلْ قَوْما غَيْرَكُمْ ثُمَّ لا يَكُونوا أمْثالَكُم»^۳ عنى أبناءَ المَوالي المُعتَقِينَ . ^۴

۲۰۹۳۳.عنه عليه السلام :المُؤمنُ عَلَويٌّ لأنّهُ عَلا في المَعرِفَةِ ، و المُؤمنُ هاشِميٌّ لأنّهُ هَشَمَ الضَّلالَةَ ، و المُؤمنُ قُرَشيٌّ لأنّهُ أقَرَّ بالشَّيءِ المَأخوذِ عَنّا ، و المُؤمنُ عَجَميٌّ لأنّهُ استَعجَمَ علَيهِ أبوابُ الشَّرِّ ، و المُؤمنُ عَرَبيٌّ لأنّ نَبيَّهُ صلى الله عليه و آله عَرَبيٌّ و كِتابَهُ المُنزَلُ بلِسانٍ عَرَبيٍّ مُبينٍ ، و المُؤمنُ نَبَطيٌّ لأنّهُ استَنبَطَ العِلمَ ، و المُؤمنُ مُهاجِريٌّ لأنّهُ هَجَرَ السَّيّئاتِ ، و المُؤمنُ أنصاريٌّ لأنّهُ نَصَرَ اللّهَ و رَسولَهُ و أهلَ بَيتِ رَسولِ اللّهِ ، و المُؤمنُ مُجاهِدٌ لأنّهُ يُجاهِدُ أعداءَ اللّهِ عَزَّ و جلَّ في دَولَةِ الباطِلِ بالتَّقيَّةِ ، و في دَولَةِ الحَقِّ بالسَّيفِ . ^۵

۲۰۹۳۱.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «به زودى خداوند مردمى را بياورد كه آنان را دوست دارد و آنان نيز او را دوست مى دارند با مؤمنان ، فروتن [و] بر كافران سرفرازند . در راه خدا جهاد مى كنند و از سرزنش هيچ ملامتگرى نمى ترسند» ـفرمود : مقصود موالى است.

۲۰۹۳۲.امام صادق عليه السلامـ به يعقوب بن قيس ـفرمود : اى پسر قيس! «و اگر روى برتابيد [خدا ]جاى شما را به مردمى غير از شما خواهد داد كه مانند شما نخواهند بود» مقصودش فرزندانِ موالىِ آزاد شده است.

۲۰۹۳۳.امام صادق عليه السلام :مؤمن، علوى است؛ چون در معرفت و شناخت به مقام عالى و بلندى رسيده است. مؤمن، هاشمى (در هم شكننده) است؛ چون گمراهى را درهم شكسته است. مؤمن ، قرشى است؛ چون به چيزى كه از ما گرفته شده است اقرار دارد. مؤمن، عجم است؛ چون درهاى شرّ و بدى به روى او بسته نشده است. مؤمن، عرب است؛ چون پيامبر او عرب است و كتاب او به زبان عربى روشن نازل شده است. مؤمن ، نبطى است؛ چون علم و دانش را استنباط كرده است. مؤمن ، مهاجر است؛ چون از گناهان و بدى ها هجرت و دورى كرده است. مؤمن ، انصارى است؛ چون خدا و رسول او و اهل بيت پيامبرش را نصرت داده است و مؤمن ، مجاهد است؛ چون با دشمنان خداوند عزّ و جلّ در دولت باطل از طريق تقيّه جهاد مى كند و در دولت حق با شمشير.

۲۰۹۲۶.الإمامُ الصادقُ عليه السلام :النّاسُ على سِتِّ فِرَقٍ : مُستَضَعَفٌ ، و مُؤلَّفٌ ، و مُرجَى ، و مُعتَرِفٌ بذَنبِهِ ، و ناصِبٌ ، و مُؤمنٌ . ^۱

۲۰۹۲۷.عنه عليه السلام :نَحنُ قُرَيشٌ ، و شِيعَتُنا العَرَبُ ، و عَدُوُّنا العَجَمُ . ^۲

۲۰۹۲۸.عنه عليه السلام :نَحنُ العَرَبُ ، و شِيعَتُنا المَوالي ، و سائرُ النّاسِ هَمَجٌ . ^۳

۲۰۹۲۹.عنه عليه السلام :مَن دَخَلَ في الإسلامِ رَغبَةً خَيرٌ مِمَّن دَخَلَ رَهبَةً ، و دَخَلَ المُنافِقونَ رَهبَةً ، و المَوالي دَخَلوا رَغبَةً . ^۴

۲۰۹۳۰.عنه عليه السلام :مَن وُلِدَ في الإسلامِ فهُو عَرَبيٌّ ، و مَن دَخَلَ فيهِ بَعدَ ما كَبِرَ فهُو مُهاجِرٌ ، و مَن سُبِيَ و اُعتِقَ فهُو مَولى، و مَولَى القَوم مِن أنفُسِهِم . ^۵

۲۰۹۲۶.امام صادق عليه السلام :مردم به شش گروه تقسيم مى شوند: مستضعف، و كسى كه جزء مؤلّفة قلوبهم است، و كسى كه كارش در دست خداست، و اعتراف كننده به گناهانش، و ناصبى و [ششم ]مؤمن.

۲۰۹۲۷.امام صادق عليه السلام :ما قريش هستيم و شيعيان ما [در شمار ]عرب هستند و دشمن ما غير عرب است.

۲۰۹۲۸.امام صادق عليه السلام :ما عرب هستيم و شيعيان ما موالى هستند و بقيّه مردم «هَمَج» هستند.

۲۰۹۲۹.امام صادق عليه السلام :آنكه با ميل و رغبت به اسلام در آيد بهتر از كسى است كه از روى ترس اسلام را بپذيرد. منافقان از ترس مسلمان شدند و موالى با رغبت به اسلام گرويدند.

۲۰۹۳۰.امام صادق عليه السلام :هر كه مسلمان به دنيا آمده باشد او عرب است و هر كس بعد از آنكه بزرگ شد به اسلام در آمد او مهاجر است و هر كس اسير و سپس آزاد شود، او مولى است و مولاى هر قومى جزء آنان محسوب مى شود.