۲۰۹۳۴.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :النّاسُ ثَلاثَةٌ : عَرَبيٌّ ، و مَولىً ، و عِلجٌ ۱ ، فأمّا العَرَبُ فنَحنُ ، و أمّا المَولى فمَن والانا ، و أمّا العِلجُ فمَن تَبَرّأ مِنّا و ناصَبَنا . ۲
۲۰۹۳۵.معاني الأخبار عن عمرِ بن سعيد بن خُثيم عن أخيهِ معمّر عن الإمامِ الجوادِ عليه السلام :نَحنُ العَرَبُ ، و شِيعَتُنا مِنّا ، و سائرُ النّاسِ هَمَجٌ أو هَبَجٌ .
قالَ : قلتُ : ما الهَمَجُ ؟ قالَ : الذُّبابُ ، فقلتُ : و ما الهَبَجُ ؟ قالَ : البَقُّ . ۳
(انظر) عنوان 411 «الفُرس».
3914
تَفسيرُ كَلِمَةِ «إمَّعةٍ»
۲۰۹۳۶.تحف العقول عن [الإمامِ الكاظمِ] عليه السلام لِفَضلِ ابنِ يُونُسَ :أبلِغْ خَيرا ، و قُلْ خَيرا و لا تَكُن إمَّعَةً . قلتُ : و ما الإمَّعَةُ ؟ قالَ : لا تَقُلْ : أنا مَعَ النّاسِ ، و أنا كَواحِدٍ مِن النّاسِ . إنّ رسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله قالَ : يا أيُّها النّاسُ، إنّما هُما نَجدانِ : نَجدُ ۴ خَيرٍ و نَجدُ شَرٍّ، فلا يَكُن نَجدُ الشَّرِّ أحَبَّ إلَيكُم مِن نَجدِ الخَيرِ . ۵
۲۰۹۳۴.امام كاظم عليه السلام :مردم سه گونه اند: عرب، موالى و كافر. عرب، ما هستيم، موالى كسانى هستند كه دوستدار و پيرو مايند و كافر كسى است كه از ما بيزارى جويد و با ما دشمنى ورزد.
۲۰۹۳۵.معانى الأخبار :عمر بن سعيد بن خثيم از برادرش از امام جواد عليه السلام نقل مى كند[كه فرمود]: ما عرب هستيم و شيعيان ما از ما هستند و بقيه مردم هَمج يا هبج مى باشند. عرض كردم : هَمَج چيست؟ فرمود : مگس. عرض كردم : هبج چيست؟ فرمود : پشه.
3914
تفسير واژه «اِمَّعه»
۲۰۹۳۶.تحف العقول :امام كاظم عليه السلام به فضل بن يونس فرمود : خير برسان و خير بگو و اِمَّعه نباش. عرض كردم : امّعه يعنى چه؟ فرمود : نگو : من با مردم هستم و من هم مثل يكى از مردم. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : اى مردم! دو راه بيشتر وجود ندارد : راه خوب و راه بد. پس نبايد راه بد نزد شما دوست داشتنى تر از راه خوب باشد.
