۲۰۲۰۶.عنه عليه السلام :لاَ يَنصَحُ اللَّئيمُ أحَدا إلاّ عن رَغبَةٍ أو رَهبَةٍ ، فإذا زالَتِ الرَّغبَةُ و الرَّهبَةُ عادَ إلى جَوهَرِهِ . ^۱

۲۰۲۰۷.عنه عليه السلام :رُبَّما نَصَحَ غيرُ النّاصِحِ و غَشَّ المُستَنصَحُ . ^۲

۲۰۲۰۸.عنه عليه السلامـ مِن كِتابهِ للأشتَرِ ـ: و لا تَعجَلَنَّ إلى تَصديقِ ساعٍ ، فإنَّ السّاعيَ غاشٌّ و إن تَشَبَّهَ بالنّاصِحينَ . ^۳

۲۰۲۰۹.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :كَثرَةُ النُّصحِ يَدعو إلَى التُّهمَةِ . ^۴

۲۰۲۱۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :النَّصيحَةُ مِن الحاسِدِ مُحالٌ . ^۵

3813

أنصَحُ النّاسِ

۲۰۲۱۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنّ أنصَحَ النّاسِ أنصَحُهُم لِنَفسِهِ ، و أطوَعُهُم لِرَبِّهِ . ^۶

۲۰۲۱۲.عنه عليه السلام :إنّ أنصَحَ النّاسِ لِنَفسِهِ أطوَعُهُم لِرَبِّهِ ، و إنّ أغَشَّهُم لِنفسِهِ أعصاهُم لِرَبِّهِ . ^۷

۲۰۲۰۶.امام على عليه السلام :انسان فرومايه هيچ كس را نصيحت (راهنمايى) نمى كند، مگر از روى طمع يا ترس. و هرگاه طمع و ترس او از بين برود به ماهيّت خودش بر مى گردد.

۲۰۲۰۷.امام على عليه السلام :گاهى اوقات شخصى كه خيرخواه (مشاور) نيست، خيرخواهى (راهنمايى) مى كند و [بر عكس] كسى كه از او نصيحت (مشورت) خواسته مى شود خيانت روا مى دارد.

۲۰۲۰۸.امام على عليه السلامـ در نامه خود به مالك اشتر ـنوشت : سخن بد گوى را زود باور مكن؛ زيرا كسى كه بدگويى مى كند دغلكار است، هرچند چهره خير خواهان را به خود گيرد.

۲۰۲۰۹.امام زين العابدين عليه السلام :نصيحت زياد باعث بدبينى و تهمت مى شود.

۲۰۲۱۰.امام صادق عليه السلام :خيرخواهى (ارشاد) از حسود محال است.

3813

خير خواه ترين مردم

۲۰۲۱۱.امام على عليه السلام :خير خواه ترين مردم كسى است كه نسبت به خودش خير خواه تر و در برابر پروردگارش مطيع تر باشد.

۲۰۲۱۲.امام على عليه السلام :خير خواه ترين مردم به خود، فرمانبردارترين آنان از پروردگار خويش است و خيانت كارترين آنان به خود، كسى است كه در برابر پروردگارش نا فرمان تر باشد.

۲۰۲۰۲.عنه عليه السلامـ من كِتابٍ لَهُ إلى أهلِ البَصرَةِ ـ: مَع أنّي عارِفٌ لذِي الطّاعَةِ مِنكُم فَضلَهُ ، و لذِي النّصيحَةِ حَقَّهُ . ^۱

۲۰۲۰۳.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :حَقُّ المُستَنصِحِ أن تُؤدِّيَ إلَيهِ النَّصيحَةَ ، و ليَكُنْ مَذهَبُكَ الرّحمَةَ لَهُ و الرِّفقَ بهِ ، و حَقُّ النّاصِحِ أن تُلِينَ لَهُ جَناحَكَ و تُصغِيَ إلَيهِ بسَمعِكَ ، فإن أتَى الصَّوابَ حَمِدتَ اللّه عَزَّ و جلَّ ، و إن لَم يُوافِقْ رَحِمتَهُ ، و لَم تَتَّهِمْهُ و عَلِمتَ أنّهُ أخطأ ، و لَم تُؤاخِذْهُ بذلكَ إلاّ أن يكونَ مَستَحِقّا لِلتُّهمَةِ فلا تَعبَأ بشيءٍ مِن أمرِهِ على حالٍ . ^۲

3812

عَلامَةُ النّاصِحِ

۲۰۲۰۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أمّا علامَةُ النّاصِحِ فأربَعةٌ : يَقضي بالحَقِّ ، و يُعطي الحَقَّ مِن نَفسِهِ ، و يَرضى للنّاسِ ما يَرضاهُ لنَفسِهِ ، و لا يَعتدي على أحَدٍ . ^۳

۲۰۲۰۵.الإمامُ عليٌ عليه السلام :حَسبُ المَرءِ ......... مِن نُصحِهِ نَهيُهُ عَمّا لا يَرضاهُ لنَفسِهِ . ^۴

۲۰۲۰۲.امام على عليه السلامـ در نامه اى به مردم بصره ـنوشت : من ارزش آن كس از شما را كه در راه فرمانبردارى گام بردارد و حق آن كس را كه خيرخواه است مى شناسم.

۲۰۲۰۳.امام زين العابدين عليه السلام :حقّ كسى كه از تو نصيحت (مشورت) مى خواهد اين است كه او را نصيحت كنى و اين كار را با مهربانى و ملايمت انجام دهى. و حقّ كسى كه نصيحت مى كند (مشورت مى دهد) اين است كه در برابرش فروتن و ملايم باشى و به سخنش گوش بسپارى. اگر سخنى به صواب گفت خداوند عزّ و جلّ را سپاس گويى و اگر نادرست گفت، با او مهربان باشى و [به داشتن سوء نيّت ]متّهمش نگردانى با اين كه مى دانى خطا مى كند بدان مؤاخذه اش نكنى، مگر اينكه در خور اتهام و بدگمانى باشد، در اين صورت به هيچ وجه به سخنان او اعتنا مكن.

3812

نشانه شخص خيرخواه

۲۰۲۰۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نشانه شخص خيرخواه چهار چيز است : به حق قضاوت مى كند و از خود به ديگران حق مى دهد، براى مردم همان مى پسندد كه براى خود مى پسندد و به [حقّ ]هيچ كس دست درازى نمى كند.

۲۰۲۰۵.امام على عليه السلام :در خيرخواهى انسان همين بس كه [ديگران را ]از آنچه براى خود نمى پسندد نهى كند.