4084

ما هُوَ مِنَ التَّوفيقِ

۲۲۲۳۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مِن التَّوفيقِ حِفظُ التَّجرِبَةِ . ^۱

۲۲۲۳۸.عنه عليه السلام :مِن التَّوفيقِ الوُقوفُ عِندَ الحَيرَةِ . ^۲

۲۲۲۳۹.عنه عليه السلام :إنَّ مِن النِّعمَةِ تَعَذُّرَ المَعاصِي . ^۳

4085

ما يوجِبُ التَّوفيقَ

۲۲۲۴۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :كَما أنَّ الجِسمَ و الظِّلَّ لا يَفتَرِقانِ ، كذلكَ الدِّينُ و التَّوفيقُ لا يَفتَرِقانِ . ^۴

۲۲۲۴۱.عنه عليه السلام :أيُّها النّاسُ ؛ إنّهُ مَنِ استَنصَحَ اللّهَ وُفِّقَ ، و مَنِ اتَّخَذَ قولَهُ دَليلاً هُدِيَ لِلّتي هِي أقوَمُ ؛ فإنَّ جارَ اللّهِ آمِنٌ ، و عَدُوَّهُ خائفٌ . ^۵

۲۲۲۴۲.عنه عليه السلام :مَنِ استَنصَحَ اللّهَ حازَ التَّوفيقَ . ^۶

۲۲۲۴۳.عنه عليه السلام :مَن كانَ لَهُ مِن نَفسِهِ يَقَظَةٌ كانَ علَيهِ مِن اللّهِ حَفَظَةٌ . ^۷

4084

آنچه از توفيق به شمار مى آيد

۲۲۲۳۷.امام على عليه السلام :حفظ تجربه از توفيق [الهى ]است.

۲۲۲۳۸.امام على عليه السلام :درنگ كردن هنگام حيرت، يكى از توفيقات است.

۲۲۲۳۹.امام على عليه السلام :امكان گناه نيافتن، يكى از نعمت هاست.

4085

آنچه موجب توفيق مى شود

۲۲۲۴۰.امام على عليه السلام :همان گونه كه جسم و سايه از هم جدا نمى شوند، ديندارى و توفيق نيز از يكديگر جدا نمى شوند.

۲۲۲۴۱.امام على عليه السلام :اى مردم! هر كه خدا را مرشد و خيرخواه خود بگيرد، توفيق يابد و هر كه گفتار او را راهنماى خويش قرار دهد، به راه و آيينى كه استوارتر است رهنمون شود؛ زيرا كه پناهنده خدا در امان است و دشمن او در هراس.

۲۲۲۴۲.امام على عليه السلام :هر كه خدا را مرشد و خيرخواه خود بگيرد، به توفيق دست يابد.

۲۲۲۴۳.امام على عليه السلام :هر كه بيدار باشى درونى داشته باشد، از جانب خداوند بر او نگهبانانى باشد.

۲۲۲۳۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :التَّوفيقُ و الخِذلانُ يَتَجاذَبانِ النَّفسَ ، فأيُّهُما غَلَبَ كانَت في حَيِّزِهِ . ^۱

۲۲۲۳۵.عنه عليه السلام :التَّوفيقُ مُمِدُّ العَقلِ ، الخِذلانُ مُمِدُّ الجَهلِ . ^۲

۲۲۲۳۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ في قَولِهِ تعالى :«و مَا تَوْفِيقي إلاّ بِاللّهِ»و قَولِهِ:«إنْ يَنْصُرْكُمُ اللّهُ فَلا غالِبَ لَكُمْ و إنْ يَخْذُلْكُم فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَ عَلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ»ـ: إذا فَعَلَ العَبدُ ما أمرَهُ اللّهُ عَزَّ و جلَّ بهِ مِن الطّاعَةِ كانَ فِعلُهُ وَفْقا لأمرِ اللّهِ عَزَّ و جلَّ و سُمِّيَ العَبدُ بهِ مُوَفَّقا ، و إذا أرادَ العَبدُ أن يَدخُلَ في شيءٍ مِن مَعاصِي اللّهِ فَحالَ اللّهُ تبارَكَ و تعالى بَينَهُ و بَينَ تِلكَ المَعصِيَةِ فتَرَكَها كانَ تَركُهُ لَها بِتَوفيقِ اللّهِ تعالى ذِكرُهُ ، و مَتى خَلّى بَينَهُ و بَينَ تِلكَ المَعصِيَةِ فلَم يَحُلْ بَينَهُ و بَينَها حتّى يَرتَكِبَها فَقَد خَذَلَهُ و لَم يَنصُرْهُ و لَم يُوَفِّقْهُ . ^۳

۲۲۲۳۴.امام على عليه السلام :توفيق و وا گذارى ، هر يك نفْس را به طرف خود مى كشد و هر كدام چيره شد، نفْس در جانب او قرار مى گيرد.

۲۲۲۳۵.امام على عليه السلام :توفيق، مددكار خرد است و خذلان (يارى نرساندن خدا) مددكار نادانى.

۲۲۲۳۶.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «توفيق من جز به [يارى] خدا نيست» و آيه «اگر خدا شما را يارى كند هيچ كس بر شما غالب نخواهد شد و اگر وا گذاردتان چه كسى بعد از او شما را يارى خواهد كرد؟ و مؤمنان بايد فقط به خدا توكّل كنند» ـفرمود : هرگاه بنده طاعتى را كه خداوند عزّ و جلّ بدان فرمان داده است انجام دهد، عمل او موافق فرمان خداوند عزّ و جلّ مى باشد و بدين سبب بنده را موفّق ناميده اند و هرگاه بنده بخواهد در موردى نافرمانى خداوند كند و خداى تبارك و تعالى ميان او و آن معصيت حايل شود و در نتيجه بنده آن را مرتكب نشود اين ترك گناه او به توفيق خداوند تبارك و تعالى بوده است. اما هرگاه جلو او را از آن معصيت نگيرد و به حال خود رهايش كند تا مرتكب آن گناه شود، خداوند او را وا گذارده و ياريش نرسانده و توفيقش نداده است.