۲۲۵۶۱.عنه عليه السلامـ في قَولِهِ تعالى:«و علَى اللّهِ فلْيَتَوكَّلِ المُؤمِنونَ»ـ: الزّارِعونَ . ^۱

۲۲۵۶۲.عنه عليه السلام :إنّ قَوما مِن أصحابِ رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله لَمّا نَزَلَت : «و مَن يَتَّقِ اللّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجا و يَرْزُقْهُ مِن حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ» أغلَقوا الأبوابَ و أقبَلوا علَى العِبادَةِ و قالوا : قد كُفِينا ، فبَلَغَ ذلكَ النَّبيَّ صلى الله عليه و آله فأرسَلَ إلَيهِم فقالَ : ما حَمَلَكُم على ما صَنَعتُم؟ قالوا : يا رسولَ اللّهِ ! تُكُفِّلَ لَنا بأرزاقِنا فأقبَلنا علَى العِبادَةِ ، فقالَ : إنّهُ مَن فَعَلَ ذلكَ لَم يُستَجَبْ لَهُ، علَيكُم بِالطَّلَبِ. ^۲

(انظر) الرزق : باب 1481.

4126

الاِنقِطاعُ إلَى اللّهِ

الكتاب :

وَ اذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ وَ تَبَتَّلْ إِليَْهِ تَبْتِيلاً * رَبُّ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لاَ إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَكِيلاً» . ^۳

۲۲۵۶۱.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «و مؤمنان بايد تنها بر خدا توكّل كنند» ـفرمود : [مراد از مؤمنان ]كشاورزانند.

۲۲۵۶۲.امام صادق عليه السلام :وقتى آيه «و هركه از خدا پروا كند خداوند براى او راه خروجى قرار مى دهد و از جايى كه گمان نمى برد روزيش مى دهد» نازل شد، عدّه اى از اصحاب رسول خدا صلى الله عليه و آله درها را به روى خود بستند و به عبادت پرداختند و گفتند: [روزى ]ما را ضمانت كردند. اين خبر به گوش پيامبر صلى الله عليه و آله رسيد. حضرت در پى آنان فرستاد و فرمود: چه چيز شما را وا داشت كه چنين بكنيد؟ عرض كردند: اى رسول خدا! روزى ما تضمين شده ، از اين رو به عبادت روى آورده ايم. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: بدانيد كه هر كس چنين كند، دعايش مستجاب نمى شود. دنبال كسب و كار برويد.

4126

روى آوردن به خدا

قرآن:

«و نام پروردگار خود را ياد كن و تنها به او بپرداز. پروردگار خاور و باختر، خدايى جز او نيست، پس او را كارساز خويش اختيار كن».

۲۲۵۵۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ لابنِهِ محمّدِ بنِ الحَنَفيَّةِ لَمّا أعطاهُ الرّايَةَ يَومَ الجَمَلِ ـ: تَزولُ الجِبالُ و لا تَزُلْ ، عَضَّ على ناجِذِكَ ، أعِرِ اللّهَ جُمجُمَتَكَ ، تِدْ في الأرضِ قَدَمَكَ ، اِرْمِ بِبَصَرِكَ أقصَى القَومِ ، و غُضَّ بَصَرَكَ ، و اعلَمْ أنَّ النَّصرَ مِن عِندِ اللّهِ سبحانَهُ . ^۱

۲۲۵۵۹.مستدرك الوسائل :إنّه [أميرَ المؤمنين عليه السلام ]مَرَّ يَوما على قَومٍ أصِحّاءَ جالِسينَ في زاويةِ المَسجِدِ فقال عليه السلام : مَن أنتُم ؟ قالوا : نحنُ المُتَوَكِّلونَ . قالَ عليه السلام : لا ، بَل أنتُمُ المُتَأكِّلَةُ ، فإن كُنتُم مُتَوَكِّلينَ فما بَلَغَ بِكُم تَوَكُّلُكُم ؟ قالوا : إذا وَجَدنا أكَلنا ، و إذا فَقَدنا صَبَرنا . قالَ عليه السلام : هكَذا تَفعَلُ الكِلابُ عِندَنا ! قالوا : فما نَفعَلُ ؟ قالَ: كما نَفعَلُ ، قالوا : كَيفَ تَفعَلُ ؟ قالَ عليه السلام : إذا وَجَدنا بَذَلنا ، و إذا فَقَدنا شَكَرنا . ^۲

۲۲۵۶۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :لا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزقِ مِن حِلِّهِ فإنّهُ أعوَنُ لَك على دِينِكَ، و اعقِلْ راحِلَتَكَ و تَوَكَّلْ . ^۳

۲۲۵۵۸.امام على عليه السلامـ زمانى كه در جنگ جمل پرچم را به دست فرزندش محمّد بن حنفيه داد ـفرمود : كوه ها از جاى خود مى جنبند اما تو نَجُنب، دندان هايت را بر هم بفشار و كاسه سرت را به خداوند عاريت دِه، پاى خود را در زمين ميخكوب كن، نگاهت را به انتهاى سپاه دشمن بدوز و ديده ات را [از برق شمشيرها و نيزه ها ]فرو بند و بدان كه پيروزى از جانب خداوند سبحان است.

۲۲۵۵۹.مستدرك الوسائل :امام على عليه السلام به عدّه اى كه با اينكه سالم و تندرست بودند در گوشه مسجد نشسته بودند فرمود : شما كيستيد؟ عرض كردند: ما توكّل كنندگانيم. حضرت فرمود: نه، بلكه شما سر بار ديگرانيد. اگر براستى توكّل كننده هستيد، توكّلتان شما را به كجا رسانده است؟ عرض كردند: اگر چيزى بيابيم مى خوريم و اگر هم نيابيم صبر مى كنيم. حضرت فرمود: سگ هاى ما نيز همين كار را مى كنند! عرض كردند: پس چه كنيم؟ فرمود: همان كارى كه ما مى كنيم. عرض كردند: شما چه مى كنى؟ فرمود: اگر چيزى بيابيم مى بخشيم و اگر نيابيم شكر مى گوييم.

۲۲۵۶۰.امام صادق عليه السلام :به دست آوردن روزى حلال را رها مكن؛ زيرا روزى حلالْ تو را در دينت بيشتر كمك مى كند، زانوى اشترت را ببند و آنگاه توكّل كن.