(44) كثرة السّؤال يجرّ إلى الفقر. 1 خواست كردن بسيار از مردم مى كشد مرد را به فقر و درويشى.
كثرت خواهش از پى پيشى-مى كشد مرد را به درويشى
(45) من بلغ أربعين سنة ولم يأخذ العصا فعصى. 2 هر كس كه رسيد به چهل سالگى و عصا به دست نگرفت، عاصى است.
مرد چل ساله دانى و قاصى-گر نگيرد عصا شود عاصى
(46) القناعة كنز لايفنى. 3 قناعت گنجى است كه فانى نمى شود.
تلف مال هست نادانى-گنج قانع نمى شود فانى
(47) حبّ الدّنيا رأس كلّ خطيئة. 4 دوستى دنيا سر همه گناهان است.
سر هر جرم و هر خطا به يقين-حبّ دنياست اى سرآمد دين
(48) عزّ الدّنيا بالمال وعزّ الآخرة بالأعمال. 5 عزت دنيا به مال است و عزت آخرت به اعمال است.
عزّت و جاه دنيى از مال است-عزّت آخرت ز اعمال است
(49) عدل ساعة خير من عبادة سبعين سنة. 6 يك ساعت عدل پادشاه، بهتر است از عبادت هفتاد ساله كه در غفلت گذرانيده باشد.
عدل يك ساعت اى دل از سلطان-به ز هفتاد ساله طاعت دان
(50) الدّنيا مزرعة الآخرة. 7 خانه دنيا زراعتگاه آخرت است.
دار دنياى دون بر آگاه-آخرت را بود زراعتگاه
(51) ترك الدّنيا رأس كلّ عبادة. 8 دست داشتن از كار و بار دنيا سر همه عبادت هاست.
ميل دنيا ز عرف و عادات است-ترك دنيا سر عبادات است
1.ر.ك: الخلاف، شيخ طوسى،ج۳، ص۲۸۸ ، نجف، دارالكتب العلمية، با اين عبارت آمده: «كثرة السؤال يوجب…»؛ و در غررالحكم و دررالكلم،عبدالواحد آمدى تميمى، ترتيب عبدالحسين دهينى، ص۲۹۶، ح۲۴، دارالصفوة، بيروت، چاپ اول: ۱۴۱۳هـ، با اين عبارت آمده: «كثرةالسؤال تورث المال».
2.در احقاق الحق، نوراللّه حسينى مرعشى تسترى، ج۱، ص۴۴، با تعليقه آيت الله مرعشى نجفى، نشر مكتبه آيت اللّه مرعشى نجفى، قم ـ ايران، با اين عبارت آمده:«من بلغ أربعين ولم يحمل العصا فقد عصى».
3.در كنوزالحقائق، عبدالرؤوف بن على مناوى حدادى شافعى، ج۲، ص۳۱، دارالكتب العلمية، بيروت؛ و در احياء علوم الدين، ج۵، ص۲۳۱ با اين عبارت آمده است:«القناعة مال لاينفد».
مولوى با اشاره به روايت فوق در دفتر اول [۱/۲۳۲۱] چنين مى سرايد:
گفت پيغمبر قناعت چيست گنج
گنج را تـو وا نمـى دانـى ز رنج
4.ر.ك: كافى، ج۲، ص۱۳۱ و ص۳۱۷؛ مجموعه ورّام: ج۱، ص۱۲۸
5.در مجموع الغرائب و موضوع الرغائب، تقى الدين ابراهيم بن على كفعمى،ص۴۶۱، نرم افزار معجم مداخل، با اين عبارت آمده:« الدنيا بالاموال و الآخرة بالأعمال».
6.ر.ك: مشكاة الانوار، ص۳۱۶؛ بحارالانوار، ج۶۸، ص۳۵۲
7.ر.ك: مجموعه ورّام، ج۱، ص۹۲؛ بحارالانوار، ج۶۳، ص۲۲۵و ص۳۵۳؛ و ج۱۰۱، ص ۱۰۹؛ احياء علوم الدين، ج۴، ص۱۴
8.ر.ك: نص النصوص، ص۳۷۲، نرم افزار معجم مداخل.
