آداب عباسي - صفحه 518

مفتاح الفلاح ، از همان ابتدا ، مورد توجه دانشمندان و اهل معرفت واقع شد .
از جمله ، فقيه و عارف سترگ ، آخوند ملاّ حسينقلى همدانى (م 1311ق) شاگردان اخلاقى خويش را به عمل به محتواى اين كتاب ، سفارش فرموده است . ۱
روى آرى به مفتاح الفلاح ، سبب شد كه از روزگار تأليف آن تا زمان هاى پسين ، مترجمانى به برگردان آن به پارسى دست گشايند تا فارسى زبانان را نيز از آن ، بهره اى باشد . ۲
نخستين كسى كه به ترجمه اين اثر دست يازيد ، صدر الدين محمّد تبريزى از شاگردان شيخ بهايى است .

صدر الدين محمّد تبريزى

صدر الدين محمّد بن محب على تبريزى ۳ (م 1050ق) ، از شاگردان معروف شيخ بهايى است و او را مى توان از پيشاهنگان نهضت پارسى نگارى و ترجمه متون دينى در دوره صفويه برشمرد .
تاكنون ، آثار زير كه همگى ترجمه از عربى به پارسى است ، از او شناخته شده است :
1 . آداب عباسى : ترجمه مفتاح الفلاح شيخ بهايى ۴ است كه درباره آن ، سخن خواهيم گفت ؛
2 . مختصر آداب عباسى : گزيده آداب عباسى است كه بيانات و حواشى شيخ بهايى را در آن

1.ترجمه مفتاح الفلاح ، على بن طيفور بسطامى ، تصحيح : حسن حسن زاده آملى ، ص۲ (مقدمه) .

2.براى آگاهى از اين ترجمه ها ، ر . ك : علوم حديث ، ش ۱۱ ، بهار ۷۸ ، ص۱۰۹ . ۱۱۲ : «ترجمه هاى مفتاح الفلاح و ترجمه آقا جمال خوانسارى» ، على صدرايى خويى .

3.طبقات أعلام الشيعة (القرن الحادى عشر) ، آقا بزرگ تهرانى ، ص۵۰۲ .

4.الذريعة ، آقا بزرگ تهرانى ، ج۱ ، ص۲۴ .

صفحه از 528