فرض گردانيده اند ^۱ كه «اهدنا الصراط المستقيم »^۲ بگويند و چون هيچ كس در استقامت اين صراط از ميل ، خالى نيست ، لاجرم هيچ كس را از ورود آتش دوزخ چاره نيست ؛ چنانچه در كلام مجيد واقع است ^۳«و إن منكم إلاّ واردُها كان على ربّك حتما مقضيّا * ثمّ ننجّي الّذين اتّقَوا ونذَرُ الظالمين فيها جثيّا »^۴ يعنى هيچ كس نيست كه او را در دوزخ ، ورود نخواهد بود . بلكه همه را در دوزخ ، حاضر خواهيم كرد . بعد از آن ، پرهيزكاران را كه آينه دل را ^۵ از غبار ميل به اغيار نگاه داشته اند ، به سعادت نجاح و فلاح ، مشرف گردانيم و هواپرستان تيره روزگار را در آن جا بمانيم .
نقل است از ابو ميسره ـ قُدّست أسراره ـ كه از اكابر تابعين بود و ^۶ سى و سه ساله پهلو بر زمين ننهاده ^۷ چون شب درآمدى تا روز بر خود نوحه كردى و رخساره مباركش از بسيار گريستن ريش ^۸ گشته بود . روزى مادرش گفت: اى جان مادر! از خُردى تا غايت ، هيچ گناه از تو در ^۹ وجود نيامده و همه عمر در طاعت و رياضت گذاشته اى ^۱۰ و حضرت حق ، تو را به شرف اسلام و علم مشرّف گردانيده است . اين چندين نوحه چرا مى كنى؟ گفت: اى مادر! چون نوحه نكنم كه حق ^۱۱ ـ جلّ و علا ـ ما را خبر داده است كه «همه را به دوزخ در ^۱۲ خواهيم برد» و نمى دانم كه من از آنها خواهم بود كه از آن جا نجات يابند يا نه ^۱۳ ؟ و اين از آن سبب گفت كه حقيقت استقامت به زمين ^۱۴ صراط عدالت ، مقدور نوع بشر نيست مگر به توفيق عنايت ربّانى و تأييد هدايت يزدانى ؛ زيرا كه ^۱۵ وجود وسط حقيقى در ميان اطراف نامتناهى خود متعذّر ^۱۶ است و تمسّك بدان بعد از ^۱۷ وجود در غايت ^۱۸ تعسرّ .