دشمن دارد» . و فرمود بعد از اين كه : «هركه از اين جمله استنكاف كند و اعراض نمايد ، آن كس از مسلمانى هيچ ^۱ نصيب ^۲ ندارد» . و اين حقوق اهل اسلام است و امّا اهل ذمّت ^۳ را گفته اند كه آنچه در عهدنامه ايشان مثبت باشد و بر آن نهج عمل نمايند ، اهل اسلام نيز از حكّام و غيرهم ، از مضمون آن امور ، عدول نجويند .

الحديث السّادس عشر

۰.قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله: ^۴ يقول اللّه عز و جل : «يا ابن آدم ، إنّك ما دعوتني و رجوتني غفرتُ لك على ما كان فيك و لا اُبالي . يا ابن آدم ، لو بلغتْ ذنوبُك عنان السّماء ثمّ استغفرتَني غفرت لك و لا اُبالي . يا ابن آدم ، إنّك لو أتيتني بقراب الأرض خطايا ثمّ لقيتني لا تشرك بي شيئا لأتيتك بقرابها مغفرةً» . ^۵
عَنان به فتح عين ، سحاب را گويند و قيل: ما عنّ لك أي ظهر ^۶ و ^۷ مقصود اشارتى است به كثرت . و قراب به ضمّ قاف و كسر ، ما يقارب ملأها را گويند و اشهر ضمّ است .

بيان: شاه بارگاه صبورى ، ماه خلوتگاه «أوّلُ ما خلق اللّه نوري» ^۸ تاج الائمة و سراج الاُمه ـ عليه الصلاة والسّلام ـ تنبيه مى فرمايد عباد را از خطاب ربّ الارباب ^۹ و بشارت دادن حضرت كريم وهّاب و رحيم توّاب ، بندگان را از سعت درياى مغفرت و غلبه ^۱۰ رحمت خويش كما كتب في كتابه الّذي عنده فوق عرشه: «إنّ رحمتي غلبتْ ^۱۱ غضبي» ^۱۲ چنانچه از فحواى اين حديث قدسى ، اين خطاب ، مستنبط مى گردد كه: اى بنى آدم! ^۱۳ عنايت ما درباره بنده هاى خويش چنان است كه هر كه حضرت پادشاهى ما