در الكشف و البيان، مشهور به تفسير ثعلبى، حديثى درباره مدلول حروف مقطعه به امام صادق عليه السلام منسوب است. اين حديث ـ كه به برخى از متون تفسيرى شيعه نيز راه يافته است ـ با تكيه بر صورت مكتوب يا نمود ديدارى قرآن به ارائه تفسيرى از برخى حروف مقطعه مى پردازد. راقم اين سطور با عنايت به ضرورت نقد روايات تفسيرى ـ كه مورد تأكيد همه تفسيرپژوهان است ـ با تكيه بر رهيافت زبان شناسان و خط شناسان به نقد و سنجش متن آن حديث پرداخته و نشان داده است با توجه به اين كه رسم الخط و الفبا محصول ابداع بشر و در نتيجه، يك امر وضعى و قراردادى است، نمى تواند مبناى تفسير قرآن قرار گيرد. بنابراين، از آن جا كه اين حديث از درون مايه اى سست و نااستوار برخوردار است، با به كاربستن معيارهاى حديث شناختى ـ كه مورد اتفاق همه حديث شناسان است ـ نمى تواند از معصوم صادر شده باشد. به باور نگارنده، اين پژوهش مى تواند الگوى نقد احاديث يا آرايى از اين دست باشد.