به دنبال آن، به مسائلى چون حكمت غيبت، چگونگى اقامه حدود در زمان غيبت امام، چگونگى اصابه حق (رسيدن به حق) در اين دوران، كيفيت ولادت امام مهدى (عج) و چرايى مستور بودن آن و چرايى و چگونگى طول عمر حضرت عليه السلام اشاره شده است. در مبحث اخير، در اثبات طبيعى بودن عمر حضرت حجة (عج)، به طول عمر حضرت آدم، نوح و خضر عليهم السلام و برخى از معمرين چون لقمان بن عاد، سلمان فارسى، ربيع بن ضبع و شمارى ديگر ـ كه نامشان در كتب تاريخ آمده ـ اشاره شده است.
دليل ديگر بر امامت حضرت مهدى عليه السلام رواياتى است كه در آنها بر دوازده نفر بودن امامان پس از پيامبر صلى الله عليه و آله تأكيد شده است. جهت تأييد بيشتر، رواياتى از مخالفين نيز ذكر شده است.
در دليل سوم رواياتى ذكر شده كه نشان مى دهد حضرت مهدى عليه السلام از نسل امام حسين عليه السلام و نهمين فرزند ايشان است. به همين مناسبت دوباره رد و ابطال فرقه هاى مخالف مطرح شده است كه علاوه بر فرقه هاى مذكور در قبل، از سبأيه ۱ و برخى نحله هاى پس از امام عسكرى عليه السلام ۲ نيز سخن رفته است.
سپس قبل از ذكر سفرا و نايبان امام زمان (عج) در زمان غيبت صغرا، آنانى كه به شرف ديدار حضرت نايل آمده اند و برخى از معجزات و توقيعات ايشان آمده است. همچنين است ذكر وكلاى مذموم و ممدوح برخى از ائمه عليهم السلام (از امام باقر عليه السلام به بعد) از ممدوحين شانزده نفر، كسانى چون: حمران اعين، مفضل بن عمر، و صفوان بن يحيى و ايوب بن نوح و از مذمومين هفت نفر افرادى نظير: صالح بن محمّد سهل همدانى، على بن ابى حمزه بطائنى و ابوطاهر محمّد بن على بن بلال.
پس از اين مقدمه نسبتا طولانى به چهار نايب امام زمان عليه السلام در غيبت صغرا، يعنى: ابو عمرو عثمان بن سعيد عمرى، ابو جعفر محمّد بن عثمان بن سعيد عمرى، ابوالقاسم حسين بن روح و ابوالحسن على بن محمّد سمرى، اشاره شده است.
در پايان كتاب نيز به برخى از مسائل مربوط به غيبت پرداخته شده است. مباحثى چون: مقدار عمر حضرت، علائم و نشانه هاى ظهور و برخى از صفات، ويژگى ها و سيره امام زمان (عج).
از آنچه كه تا بدين جا گفتيم ملاحظه مى شود كه جناب شيخ طوسى سعى بليغى در عدم خروج از اصل موضوع داشته است.
گواه اين مدعا موارد متعددى است كه شيخ طوسى تفصيل مطالب را در بحث هاى عقلى به كتاب هاى ديگر خويش ارجاع داده است يا روايت را در بحث هاى روايى تقطيع و تنها محل استشهاد را ذكر نموده است.
از جمله نمونه هاى بخش اول بحث ايشان در وجوب عصمت امام است كه پس از بيان
1.از غلات، پيرو عبداللّه بن سبأ و قايل به غيبت حضرت على عليه السلام بودند (ر. ك: فرهنگ فرق اسلامى ص۲۲۴).
2.نامى براى اين فرقه ها ذكر نشده است؛ چنان كه در فرق الشيعه نوبختى نيز تنها بر عقايد آنها اشاره شده است.
