نظرى بر صحيفه ‏پژوهى كفعمى - صفحه 149

كفعمى بسيار اندك است. كفعمى ملتزم به ذكر نام كتاب و يا شخصى است كه مطلبى از آن نقل نموده است و برخى از ادعيه را نيز اضافه نموده است و در صحيفهاى كه به خط نگاشته و نزد من وجود دارد، آمده است: «قوله حدثنا السيد الأجل ... النسخة التى بخط ابن ادريس من الابتداء الى الشيبانى ليس كما هو فى المتن ...». ۱
صاحب روضات در حين معرفى كتاب البلد الأمين مى گويد:
اين كتاب تمام آنچه را كه در المصباح است، شامل مى گردد؛ مضافا آن كه بسيارى از ادعيه، تعويذات، احراز، زيارات و سنن و آداب و همه ادعيه صحيفه و شرح آن مسمى به الفوائد الطريفة را نيز دربر دارد. ۲
آقا بزرگ تهرانى مى گويد:
كفعمى شرحى به نام الفوائد الطريفة دارد كه در آن بيشتر از ديگران نقل قول نموده است؛ با التزام به اين كه نام كتاب و يا مصنفش را ذكر نمايد. ابتداى اين شرح اين گونه است: «حدثنا السيد الأجل ... اسناد النسخة اللتى بخط ابن ادريس من الابتداء الى الشيبانى ليس كما فى المتن ...». ۳
علامه تهرانى، در موضعى ديگر، آورده است كه كفعمى شرحى به نام، الفوائد الطريفة دارد كه بيشتر مطالب آن نقل قول از ديگران است؛ در حالى كه ملتزم به ذكر كتاب و يا نام مؤلف آن كتاب بوده است. آغاز اين شرح اين گونه است: «حدثنا السيد الأجل ... اسناد النسخة التى بخط ابن ادريس من الابتداء الى الشيبانى كما فى المتن ...».
علامه در اين جا مى گويد:
اين كتاب به غير از شرحى است كه ضمن كتاب هاى المصباح و البلد الأمين آمده است. ۴
جالب آن است كه علامه تهرانى در ذيل عنوان الفوائد الطريفة فى شرح الصحيفة مى گويد:
اين كتاب از تأليفات كفعمى است؛ آن چنان كه در روضات نيز آمده است و من مى گويم كه بخشى از اين شرح را در كتاب البلد الأمين به همراه أدعيه صحيفه آورده است و تاريخ اتمام البلدالأمين سنه 868 قمرى است و در آخر آن تمام صحيفه سجاديه را نقل نموده و در انتهاى آن گفته است كه اين صحيفه را از صحيفهاى نقل نمودم كه بر آن اجازه عميد الرؤسا بوده و از روى خط على بن سكون كتابت نمودم و با خط محمّد بن ادريس مقابله كردم و آنچه از حواشى بر آن بود، استخراج نمودم؛ از كتبى كه منابعش را فراموش نكردم و رسم نمودم آنچه كه نوشتم به الفوائد الشريفة فى شرح الصحيفة.

1.كشف الحجب، ص۲۴۲.

2.روضات الجنات، ج۱، ص۲۱.

3.الذريعة، ج۱۳، ص۳۴۶.

4.همان.

صفحه از 155