27

محمد خيابانى

(1297 ـ 1338ق)

روح اللّه عباسى

نَسَب و تولد شيخ محمد خيابانى

شيخ محمد خيابانى، فرزند حاجى عبدالحميد خامنه اى، ^۱ مجاهد نستوه، و نويسنده زبردست، خطيبى توانا، در عصر مشروطيت مى باشد كه براى آزادى و استقلال كشور فداكاريهاى بسيارى نموده و آخرالامر جان خود را در اين راه از دست داد.
پدر شهيد فقيد شيخ محمد خيابانى، مرحوم حاجى عبدالحميد خامنه اى از تجار تبريز بود. وى در جوانى مانند جوانهاى ديگر خامنه براى يافتن لقمه نانى به روسيه رفت و در شهر پطروفسكى (ماخاچ قالا)ى امروزى به كار تجارت پرداخت.
حاجى عبدالحميد خامنه اى با دخترى به نام زهرا، كه تنها دختر خانواده است در شهر تبريز ازدواج مى كند و هنوز بيش از سه ماه از ازدواج آن دو نگذشته بود كه حاجى عبدالحميد، نوعروس خود را با مادر پيرش، فاطى ننه، به امان خدا مى سپارد و به پطروفسكى برمى گردد. شيخ محمد در غياب پدر به سال 1297ه.ق برابر 1258شمسى و 1880ميلادى پا به عرصه گيتى مى نهد. على، برادر زهرا جريان تولد خواهرزاده اش محمد را به وسيله تلگرافىِ هند ـ اروپا، كه در تبريز قرار داشت به اطلاع عبدالحميد مى رساند. ولى حاجى عبدالحميد روى پسر خود را در اولين بار در سه سالگى مى بيند.