در اين دوره فطرتِ علمِ مشحون به عمل و فقدان استوانه هاى فضيلت و تقوى چه نيكوست نيم نگاهى به زندگى و سيره گذشتگانِ افتخارآفرين اين مرز و بوم داشته باشيم، باشد تا تجليل از آن وارستگان، گامى براى دميدن روح پژوهش و تحقيق براى ايجاد ارتباط و پيوند با مفاخر گذشته اين سرزمين باشد.
ميرزا احمد چهارمين و كوچك ترين پسر آية اللّه حاج ميرزا محمدحسن آشتيانى (1319ق ـ 1248ق) مجتهد مشهور تهران و رهبر مبارزه پيروز تنباكو است . او در سال 1300ه.ق در تهران ديده به جهان گشود. پس از گذراندن دوران طفوليت و رسيدن به سنين رشد مشغول فراگيرى ادبيات فارسى و عربى شد و مقدمات علوم اسلامى را آموخت. سطوح فقه و اصول را از محضر پدر دانشمندش استفاده كرد و در محفل خصوصى درس او حاضر شد تا اينكه در سال 1319ق كه هنوز نوجوانى بيست ساله بود سايه مهر پدر را از دست داد. وى پس از پدر در حوزه اساتيد و دانشمندان تهران در علوم مختلف شركت كرد. اين بزرگان عبارت اند از:
1 ـ آقا شيخ مسيح طالقانى ـ م 1339 ق ـ (در فقه و اصول).
2 ـ آقا سيد محمد يزدى ، ـ م ح 1320 ق ـ (در فقه و اصول).
3 ـ سيد عبدالكريم لاهيجى ـ م ح 1323 ق ـ (در فقه و اصول).
4 ـ حكيم آقا ميرزا حسن كرمانشاهى ـ م 1336 ق ـ (در حكمت مشاء).
5 ـ آقا ميرشهاب نيريزى شيرازى ـ م ح 1320 ق ـ (در حكمت متعاليه).
6 ـ آقا ميرزا هاشم اشكورى رشتى ـ م 1332 ق ـ (در عرفان نظرى).
7 ـ ميرزا على اكبر خان ناظم الاطباء ـ م 1343 ق ـ (در طب).
8 ـ ميرزا عبدالغفارخان نجم الدولة ـ م 1326 ق ـ (در رياضيات و نجوم).
سفر به عتبات و تحصيل در حوزه نجف اشرف
آيت اللّه آشتيانى در حالى كه در حوزه اساتيد تهران ، مراتب علم و دانش را به نيكويى