139
دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1

ذيقعده همان سال ، كه امير نظام به پيشكارى آذربايجان منصوب شد ، با او به تبريزرفت تا اينكه در سال (1316 ه ق) به سمت معاونت و نايب رييسى مدرسه لقمانيه تبريز منصوب گرديد .
اديب الممالك سال (1318 ه ق) به قفقاز و از آنجا به خوارزم سفر كرد و مدتى نزد محمّد خان ـ خان خيوه ـ به سر برد؛ سپس از آنجا به مشهد آمد و تا سال (1320 ه ق) در مشهد ماند ، و احتمالاً در اواخر آن سال يا اوايل سال بعد به تهران آمد و در خلال سال هاى (1321 و 1322 ه ق) جزو نويسندگان مهم و طراز اول روزنامه «ايران سلطانى» بوده .
اميرى در سال (1323 ه ق) به باكو سفر كرد و در آنجا با روزنامه ارشاد ـ كه به زبان تركى منتشر مى شد ـ همكارى داشت و ورقه ضميمه آن را به فارسى انتشار مى داد .
وى شعبان سال (1324 ه ق) كه مجلس شوراى ملى گشايش يافت در تهران بود و سردبيرى روزنامه مجلس را ـ كه ميرزا محمّد صادق طباطبايى تأسيس كرده بود ـ به عهده داشت .
اديب الممالك در سال (1327 ه ق) جزو مجاهدان فاتح مسلحانه وارد تهران شد و مدتى بعد به خدمت وزارت عدليه درآمد و حملات او به ادارات و رؤساى عدليه از همين تاريخ شروع شد اما با وجود اشتغال به شاعرى و قبول خدمت در دستگاه دولتى ، شغل اصلى او روزنامه نگارى بود و چه قبل از مشروطيت چه پس از آن جرايد بسيارى به قلم او انتشار يافته كه اهم آنها در پى مى آيد ، لازم به ذكر است كه اغلب اشعارش در همين روزنامه ها چاپ شده است:
الف ـ روزنامه مجلس كه اخبار و وقايع جلسات شوراى ملى ايران را چاپ مى كرد . اين نخستين روزنامه عهد مشروطه است كه پس از گشايش مجلس در ايران پديد آمد و در هشتم شوال (1322 ه ق) اولين شماره آن منتشر شد .
اين روزنامه را سيد محمّد صادق طباطبايى يكى از افراد مشروطه خواه تأسيس


دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1
138

33

اديب الممالك فراهانى

حسن عادلخانى

ميرزا محمّد صادق اميرى فرزند حاجى ميرزا حسن و نواده ميرزا معصوم متخلص به محيط برادر ميرزا ابوالقاسم قائم مقام وزير معروف محمّد شاه قاجار در روز پنج شنبه چهاردهم محرم سال (1277 ه ق) در قريه گازران اراك به دنيا آمد .
اميرى پانزده سال بيش نداشت كه پدرش در سال (1291 ه ق) درگذشت و سروسامان خانواده اش از هم پاشيد . وى به دليل فشار طلبكاران و تعديّات شاهزاده عبدالحميد ميرزا ناصر الدوله ، حكمران و رييس قشون اراك ، در سال (1293 ه ق) با پاى پياده به تهران آمد و پس از مدتى به دستگاه شاهزاده طهماسب ميرزا ، مؤيد الدوّله راه يافت و از همين طريق با حسنعلى خان امير نظام گروسى ـ كه در آن زمان وزير فوايد عامه بود ـ آشنا شد .
ميرزا محمّد صادق به مناسبت نام امير نظام تخلص شعرى خود را از پروانه به اميرى مبدّل ساخت و در سال (1309 ه ق) به همراه او به كرمانشاه رفت و تا سال (1313 ه ق) با او در كرمانشاه ماند و اواخر همين سال به تهران بازگشت .
در ربيع الاول سال (1314 ه ق) مظفر الدين شاه به او لقب اديب الممالك ۱ داد و در

1.پيش تر لقبش امير الشّعرا بوده است .

  • نام منبع :
    دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
    پیوند معرفی کتاب :
    http://www.hadith.net/post/52477
تعداد بازدید : 99324
صفحه از 395
پرینت  ارسال به