است كه حاشيه ميرزاى آشتيانى بهترين و سودمندترين آنهاست». ۱ ديگر تأليف مهم ايشان القضاء والشهادات است. اين كتاب از بهترين آثار در موضوع خود است.
جمله از خاك در كوى شما بود
هر نافه كه به دست ختن افتاد
پشتوانه يك عمر خدمت به دين و معارف اسلامى و جديت در هدايت بندگان خدا و ساليان طولانى زندگى پاك و با عزت چيزى نبود جز اينكه امير بيان و مولاى متقيان حضرت على بن ابيطالب عليه السلام فرمود: امّا الليل فصافون اقدامهم... و امّا النهارُ فحلماءُ علماءُ، ابرارٌ اتقياءُ. ۲
علامه سيد محمد تنكابنى درباره حالات معنوى ميرزاى آشتيانى نوشته است: «آن مرحوم مواظبت به طاعات و عبادات داشت و مداومت به نماز شب و زيارت عاشورا در همه عمر داشت و شبها زيارت جامعه كبيره را ترك نمى كرد...». ۳
و فرزند دانشمندش آية اللّه حاج شيخ مرتضى آشتيانى درباره لحظات فوت پدر چنين فرموده است: «در موقع ارتحالش زيارت جامعه كبيره مى خواند و مى گفت: من والاكم فقد والى اللّه و من عاداكم فقد عاداللّه من اتاكم نجى و من لم يأتكم هلك... در اين حال بود كه روحش به سوى مواليانش پرواز كرد...». ۴
منابع
1 . ريحان يزدى، سيد عليرضا، آئينه دانشوران، باهتمام ناصر باقرى بيدهندى، انتشارات كتابخانه آية اللّه مرعشى، قم، 1372 ش .
2 . شريف رازى، محمد، آثار الحجه يا دائرة المعارف حوزه علميه قم، دارالكتاب ، قم ، 1332 ش .
3 . همو، اختران فروزان رى و تهران، مكتبة الزهراء ، قم .