68

سيد صادق طباطبايى همدانى

(م 16 ربيع الثانى 1300 ق)

روح اللّه عبّاسى

آية اللّه سيد صادق طباطبايى همدانى، مشهور به سنگلجى، بنابر آنچه كه مرحوم آية اللّه سيد ميرزا محمد تنكابنى (متوفى 1302) در كتاب خود قصص العلماء ^۱ آورده است: «از سادات طباطبايى و از قبيله مرحوم بحرالعلوم بوده است».
ايشان اصلاً همدانى بودند ولى به خاطر آنكه در تهران سكونت داشتند و در محله سنگلج كه اكنون پارك شهر مى باشد رحل اقامت داشتند مشهور به سنگلجى نيز بودند.
ايشان بنابر آنچه كه در كتب تراجم علماء آمده است فرزند دختر سيد مجاهد مى باشد. ^۲
مرحوم آية اللّه سيد صادق طباطبايى همدانى به حق از مفاخر شيعه بودند. وى اصول را در نزد مرحوم شيخ محمد حسين صاحب فصول در كربلا خوانده بودند.
در مآثر و آثار ^۳ در شرح حال وى آمده است:
آقا سيد صادق طباطبايى همدانى از علماء و رؤساء دين و اجلّه فقها و مجتهدين بود. در

ضامن نيز قبلاً معيّن بوده كه به محض حركت داده شود . در عين حال كه اين مذاكره سرّى در جريان بوده بهائيها به يكديگر مژده مى داند شخص مهمّى كه هزار درجه از ميرزا ابوالفضل گلپايگانى بالاتر است براى تبليغ به امريكا حركت خواهد كرد و اگر او حركت كند تمامى دنيا بهائى خواهند شد .
از جمله كلمات شيخ الرئيس كه بهائيان تأويل به مرام خودشان مى نموده اند اين است ، اگر بخواهم ، بالاى منبر ، سه ساعت صحبت مى كنم بعون ربى العلى الاعلى و ايضا مى گفته است: قرآن را خواندى و نفهميدى اگر فهميده بودى اين كتاب اقدس و صحيفه مقدس را پشت پا نمى انداختى . پرواضح است كه اين دو جمله و امثال آنها صحيح و خالى از اشكال دينى است ولى بهائيان حاضر منبر ، محض اغواى ديگران مى گفتند كه شيخ الرئيس علنا اسم اقدس را به زبان آورد و مرادش از على الاعلى نيز سيّد باب است و نظائر اينها و الاّ چنانچه مذكور شد كتابى به نام كتاب الابرار در ردّ احمد قاديانى مدعى مهدويت تأليف داده است . سال وفات شيخ الرئيس به دست نيامد .