283
دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1

كه مأمورين بانك شاهنشاهى كاميونهاى پر از نقره و اسكناس براى تأمين احتياجات آنها حمل به قزوين و نقاط بين راه مى كردند .
سيد ضياء چون محلل بود پس از صد روز از نخست وزيرى افتاد و ناگزير گرديد كه به خارج از ايران مسافرت كند .
و نيز شمس ملك آرا مى نويسد: «كوشش هاى سفارت انگليس براى رفع بحران و تقويت رئيس دولت مورد اعتمادشان ثمرى نبخشيد ، كار به سختى و تهديد كشيد . احمد شاه صراحتا اظهار داشت كه با سيد ضياء كار كردن از توانايى من بيرون است و چنانچه بار ديگر در اين بازى ، به من تحميلى شود دست از كار مى كشم و رهسپار ديار ديگر مى شوم . مستر نورمان سفير انگليس در موقعى كه اينجانب را ملاقات كرد با قيافه گرفته و لحن متأثر چنين بيان كرد:
«جاى بسى افسوس است كه شاه بر كنار كردن سيد ضياءالدين را كه منحصرا رجل و سياستمدار مورد اعتماد ما است اين طور اصرار مى ورزد و پافشارى مى فرمايد ، بر اين جانب كاملاً مشهود بود كه اين اظهار سفير حاكى از نفرت و كينه نسبت به احمد شاه است كه نقشه او و همكارانش را دگرگون كرده است» .
سيد ضياء الدين كه مدير روزنامه رعد بود در ايام نخست وزيرى حسن وثوق كه او را بيگانه ، مانند بسيارى از نخست وزيران ايران ، روى كار آورده بودند در سال 1337 قمرى برابر با 1298 خورشيدى به رياست هيأتى براى مذاكره با حكومت قفقاز روانه آن ديار شد . سيد ضياء الدين كه نخست وزير شد ، بسيارى از رجال سودجو و بى مصرف اين مملكت بيچاره و بى سر و سامان را ، براى تقويت و ادامه كار خويش و ضمنا براى اينكه وجهه اى نيز در انتظار پيدا كند زندانى نمود و پس از اينكه در خردادماه 1300 خورشيدى سقوط كرد زندانى ها هم يكى پس از ديگرى آزاد گرديدند و پرده هاى ديگرى نمايش داده شد .
پس از عزل از نخست وزيرى به اروپا رفت و پس از چندى در فلسطين اقامت


دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1
282

اسداللّه ميرزا شمس ملك آرا رئيس تشريفات در بار احمد شاه قاجار در مقدمه داستان كودتاى حوت 1299 راجع به سيد ضياء الدين مى نويسد:
سيد در بروز جنگ هاى جهانى اول پيوسته مى كوشيد كه ايران به جانب دارى متفقين قيام نمايد و پس از خاتمه جنگ از حاميان جدى قرار داد وثوق الدوله با انگليسى ها بوده و مقالات مؤثرى در دفاع از قرار داد وثوق الدوله با انگليسى ها منتشر كرد . به طور خلاصه با سياست انگليس همراه و با نمايندگان اين دولت همراز و سر و سِرى داشت و با اين سوابق اطمينان بخش طرح ريزان كودتا او را قهرمان اين داستان تشخيص داده ، و با اخذ وثائق و تعهدات ، و دادن مواعيد همه نوع تقويت و مساعدت ، آقاى سيد ضياءالدين را وارد صحنه پر ملالت سياست كردند . گفته مى شود كه آقاى نامبرده در شرايط لازمه پيشرفت كار و نيل به مقصود چنين پيشنهاد كرد كه متنفذين و سياستمداران پيشين تهران را كه ممكن است مانع كاميابى او شوند توقيف و زندانى نمايد و ضمنا دستگيرى اين اشخاص صدرنشين نامى ايران ، رعبى در قلوب عامه و گردنكشان ولايات توليد خواهد كرد كه بيشتر كمك به انتظام كرده و سبب موفقيت خواهد بود و چون اكثر آنها متمكنن و ثروتمندند وجوهى براى مخارج جارى از آنها اخذ شود . با اين نقشه و برنامه قبلاً موافقت شد . ديگر از اقداماتى كه در پس پرده آهنين به عمل آمد گفته شد كارگردانان صحنه از افسران و عناصر برجسته اين نمايش به قيد قسم قرآن و وجدان تعهداتى گرفتند كه با حفظ نفوذ و سياست انگليس و اجراى مقاصد منظوره وفادار و ثابت قدم باشند به طورى كه مى دانيم عمده هدف و مقاصد آنها در دست داشتن ماليه و نظام مملكت بود و كارشناسان مالى و نظامى آنها از مدتى قبل به ايران آمده و به كار و خدمت پرداخته بودند . در انتظار اينكه قرارداد تصويب يا به طريق ديگر مأموريت آنها تنفيذ شود و تصميم زمامدارى سيد ضياء الدين بدين طريق گرفته شد .
و نيز مى نويسد:
اين نكته را نگفته نگذارم كه در حين حركت اردوى مهاجم اخبار به تواتر مى رسد

  • نام منبع :
    دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
    پیوند معرفی کتاب :
    http://www.hadith.net/post/52477
تعداد بازدید : 110200
صفحه از 395
پرینت  ارسال به