345
دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1

«زيب خسرو ، نوشاد است در روم . نوشروان شاهش كرد يعنى آن را شاه نوشروان ساخت . زيب خسرو نام شهرى است كه انوشروان ساخت:

يكى شهر فرمود نوشين روان
بدو اندرون آبهاى روان

بزرگان روشندل و شادكام
ورا زيب خسرو نهادند نام

چو شد زيب خسرو چو خرم بهار
بهشتى پر از رنگ و بوى و نگار ...۱

از اين زيب خسرو مرا سود نيست
كه بر پيش درگاه من تود نيست ...

بدو گفت كاين زيب خسرو تراست
غريبان و اين خانه نو تراست

قسمتى از اين تصحيحات در مجله يغما و مجله دانش به طبع رسيده است .
14 . صحاح الفرس: از صحاح الفرس كه دومين كتاب لغت فارسى موجود است ، تاكنون سه نسخه بدست آمده است كه يك نسخه متعلق به كتابخانه استاد دهخداست ، و استاد آن را تصحيح كرده و مقدمه اى براى آن نوشته اند . آقاى عبدالعلى طاعتى نيز نسخه نفيسى از اين كتاب دارند و تصحيح اين كتاب را به عنوان پايان نامه دكترى ادبيات فارسى به عهده گرفته و يادداشت هاى علامه دهخدا را در طى كتاب خود با ذكر مأخذ وارد كرده اند ، و خوانندگان پس از طبع صحاح الفرس از آنها آگاه خواهند شد .
15 . تصحيح ديوان ابن يمين: استاد دهخدا ديوان ابن يمين را تصحيح كرده اند و نسخه مصحح ايشان اكنون در كتابخانه مجلس شوراى ملى است ، و مرحوم رشيد ياسمى در ترجمه احوال ابن يمين از اين كتاب استفاده كرده است .
16 . تصحيح يوسف و زليخا: مرحوم دهخدا نسخه اى خطى از يوسف و زليخاى منسوب به فردوسى در كتابخانه خود داشتند كه تمام آن را تصحيح و تحشيه كرده اند . ايشان بر خلاف بعض معاصران از جهت ارزش ادبى بدين كتاب علاقه بسيار داشتند .
17 . مجموعه مقالات: مقالات اجتماعى و سياسى علامه به نام «چرند و پرند» و همه

1.همان بيت است كه با تصرفى در لغت فرس آمده است .


دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1
344

11 . ديوان مسعود سعد: قسمتى از ديوان مسعود سعد سلمان را نيز دهخدا تصحيح كردند كه تاكنون به چاپ نرسيده . اينك نمونه اى از آن:
در ديوان مسعود آمده:

اى طالع نگون من اى كژرو حرون
اى نحس بى سعادت و اى خوف بى رجا!

خرچنگ آيتى و خداوند تو قمر
آبيست سوزش تن و جان از شما چزا۱

بيت اخير معناى محصل ندارد . دهخدا چنين تصحيح كرده اند:

خرچنگ آبيى و خداوند تو قمر
آبى است ، سوزش تن و جان از شما چرا؟

خرچنگ (سرطان) در نظر احكاميان ، آبى (منسوب به عنصر آب) است ، و خداوند (كدخداى) برج مذكور قمر (ماه) نيز آبى محسوب مى شود .
12 . ديوان سوزنى: در كتابخانه استاد ۲ نسخه اى از ديوان سوزنى سمرقندى است كه تمام آن را تصحيح كرده اند . اينك نمونه اى از آن:
در ديوان مزبور ، ص 51 آمده:

اژدها باش بر خزينه علم
كه چنين جاى جاى كرسه نيست

استاد چنين تصحيح كرده اند:
كه چنين جاى ، جاى كريسه نيست .
13 . لغت فرس اسدى: تصحيحات لغت فرس اسدى به قلم استاد در طى سال هاى متمادى در حواشى دو نسخه چاپ پاول هرن و چاپ مرحوم عباس اقبال ياداشت شده است . نمونه اى از اين تصحيحات: در نسخه چاپ اقبال ، ص 33 آمده:
زيب خسرو نوشاد است در روم نوشروان شاهش كرد ، فردوسى گويد:

شد از زيب خسرو چو خرم بهار [كذا]
بهشتى پراز رنگ و روى بهار [كذا]

مرحوم دهخدا نوشته اند: خسن و خسين دختران مغاويه الخ .

1.با زاء منقوط . ديوان مسعود ، مصحح ياسمى ، ص ۲ .

2.كه اكنون متعلق به سازمان لغت نامه است .

  • نام منبع :
    دانشمندان و مشاهير حرم حضرت عبدالعظيم حسني(ع) و شهر ري ج1
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
    پیوند معرفی کتاب :
    http://www.hadith.net/post/52477
تعداد بازدید : 99567
صفحه از 395
پرینت  ارسال به