اما درهاى متعدد ديگرى كه با خاتم مزين گشته است در بيوتات آستان وجود دارد و يك جفت كه نفيس تراز بقيه است در شمال حرم امامزاده حمزه و ديگرى در ضلع شرقى رواق شمالى حرم نصب شده است. بانيان اين درها عبارتند از:
1 ـ ملكزاده حسن 1229ق
2 ـ حاج ميرزا آقاسى 1260ق
3 ـ دو نور چشم محمد على شيرازى 1268ق
4 ـ ميرزافتحعلى خان مستوفى 1269ق
5 ـ ميرزا آقاخان نورى 1271ق
6 ـ مؤتمن السلطان 1272ق
7 ـ ميرزا عبدالرحمان نورى 1282ق ^۱
اما يك پنجره از كاشى مشبك بسيار نفيس به ابعاد 58/1 × 56/1 متر و مركب از 12 خشت كاشى برفراز در، ميان ايوان بزرگ شمالى نصب بوده است. اين پنجره به استناد كتيبه اى كه مربوط به آخرين آينه كارى عصر قاجار در ايوان مذكور است، در عهد ناصرالدين شاه به دستور امين السلطان، در 1309ق ساخته شده است. بر دوخشت وسط آن تصوير ناصرالدين شاه قرار يافته و ده خشت ديگر آن مشبك بوده و از نظر صنعت كاشى سازى اثر قابل توجهى به شمار مى رود.

7 ـ صحن ها

7 ـ 1 ـ صحن عتيق (شمالى)

در زمان احداث نخستين بناى مقبره، يعنى در عصر علويان، چيزى به معناى صحن و ايوان وجود نداشت. براى نخستين بار در عصر قاجار، در سمت شمال مقبره، صحنى ايجاد شد كه درحقيقت از آن جا به داخل آستان راه مى يافتند. اين صحن تنها صحن

سانتى متر است.
از ديگر درهاى كهن، كه به لحاظ قدمت و تاريخ آن به قرن نهم يا دهم هجرى مى رسد، در آهنى دولنگه با طول 82/2 و عرض 95س است كه دو لوح يا كتيبه كوفى متعلق به قرن پنجم يا ششم بر روى آن نصب شده است. هر يك از اين دولوح هفتاد سانتى متر طول و دوازده سانتى متر عرض دارد و قديمى ترين اثر موجود در آستان شمرده مى شود. اين دولوح را براى حفاظت بيشتر، از روى در آهنى يادشده، كه در سردر كهنه واقع در انتهاى معبر گوشه جنوب غربى صحن امامزاده نصب بود برداشته و در خزانه آستان نگهدارى مى كنند.
بر كتيبه كوفى روى لنگه راست، اين جمله حك شده است:
«امر العبد الضعيف المذنب المرجي الى»؛
و دنباله آن در لنگه چپ:
«رحمة اللّه تعالى عبدالصمد بن فخرآور».^۱
وقتى شاه طهماسب در سال 945ق به ترميم و بازسازى حرم فرمان داد، درِ فوق الذكر را درِ مدخل ورودى جديد نصب و بالاى سر در آن، كاشى كارى معرقى در زمينه لاجوردى اجرا شد و كتيبه اى به خط ثلث ^۲ با اين عنوان بر روى آن استوار گشت:
«خلافته معموره مابقى الضواء و العمام و خلد زمان اقباله ببقاء الانام و ابد ميامن جلالته على صفحات الايام فى شعبان ۹۴۵ و سعى فى اتمامها القاضى مسعود الحسنى كتبه نظام الدين بن ابراهيم عبدالعظيمى». (تصوير شماره ۱۷)