103
آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال

بودند. آن را ابراهيم خان فرزند امين السلطان ساخته بود. اين مدرسه تا 1299هجرى داير بود و در سال هاى بعد تعطيل و حجره هاى آن به مقبره تبديل شد. ۱ در اين مقبره بسيارى از اشراف، دولت مردان، رجال و شخصيت هاى سياسى به خاك سپرده شدند. صحن باغ طوطى يك راهرو باريك ارتباطى با حرم به اندازه 5/4 × 5/5 متر داشته است. (تصوير شماره 20)

7 ـ 3 ـ صحن ناصرى (غربى)

اين صحن در قسمت غربى حرم قرار گرفته و از سمت شمال به باغ طوطى و از طرف غرب به مدرسه علوم دينى جديدالتأسيس و از شرق به اماكن متبركه محدود بوده است. اين صحن را از آن جهت ناصرى مى گفتند كه قبر ناصرالدين شاه در رواق آن قرار دارد. اكنون آن را صحن آيت اللّه كاشانى مى نامند. در بالاى ايوان شرقى اين صحن، كه به طول و عرض 3×6 متر است، آيه شريفه «قل اللّهمّ مالك الملك تؤتي الملك من تشاء و...» نوشته شده است. در ميان آن آمده: «مضجع مرحوم مغفور مجاهد كبير آيت اللّه العظمى حاج سيد ابوالقاسم كاشانى قدس سره» و پس از آن آيه مباركه «يولج الليل في النهار...» نگارش شده است. (تصوير شماره 21)

7 ـ 4 ـ صحن باغچه على جان (شمال شرقى)

اين صحن در شرق امامزاده طاهر عليه السلام قرار دارد، كه امروزه به وسيله راهرويى مسقف به صحن عتيق وصل مى شود. در گذشته نه چندان دور اين مكان كه باغ يا باغچه اى باصفا و زيبا بود براى استراحت زائران استفاده مى شد و سقاخانه اى هم كه قبلاً در صحن عتيق مقابل ايوان آيينه قرار داشت به اين باغچه منتقل شد. پس از چندى باغچه على جان به عنوان مقبره اى محل دفن اموات گرديد. (تصوير شماره 22)

1.عطاردى، عبدالعظيم حسنى، مسنده و حياته، ص۳۱۶


آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال
102

آستان بود كه در عصر ناصرالدين شاه به همراه ايوان بزرگ آيينه به دستور امين السلطان، صدراعظم وقت و فرزندش ميرزا ابراهيم خان به سال 1309ق ساختند. ايوان آن با سنگ هاى سياه و سفيد مرمر پوشيده شد و بر بالاى مدخل آن كتيبه اى بر كاشى ها نقش بست كه قبلاً شرح آن رفت.
برخى احتمال داده اند قبل از عصر قاجار به جاى رواق و ايوان شمالى، مسجدى بوده كه بخش دنباله آستان محسوب مى شده است و بر كتيبه هاى روى در آهنين مدخل ورودى شمالى، نام «جنت سرا» بر آن ديده مى شد. بر اين اساس احتمالاً مسجدى در بخش شمالى حرم به اين نام وجود داشته است. ۱ البته در اين صحن آثارى از عصر محمدشاه قاجار و مظفرالدين شاه نيز وجود دارد. در هرحال، اين صحن كه امروزه محل اصلى تردد و ورود زائران است، از سمت شمال به بازار و از طرف جنوب به حرم و از طرف غرب به صحن باغ طوطى و صحن غربى راه دارد و امامزاده طاهر نيز در شرق آن واقع شده است. (تصوير شماره 18)
در بالاى ايوان هاى كوچك اين صحن، قصيده مرحوم كاشانى در تعزيت شهداى كربلا با خط نستعليق در زمينه لاجوردى نوشته شده است. در سال هاى گذشته بر سر در ورودى صحن، يعنى سمت بازار، كتيبه اى با عنوان حكومت جمهورى اسلامى به زعامت امام خمينى در زمينه لاجوردى به خط نستعليق نوشته شده است. (تصوير شماره 19)
در سمت شمال، مسجد يا جامع مصلى قرار دارد كه در عصر قاجار ساخته شده است.

7 ـ 2 ـ صحن باغ طوطى (شمال غربى)

بخشى از محل اين صحن قبلاً مدرسه دينى بود كه طلاب در آن مشغول تحصيل

1.تاريخ الطبرى: ۴/۴۸۲، الكامل فى التاريخ: ۲/۳۲۷.

  • نام منبع :
    آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
    پیوند معرفی کتاب :
    http://www.hadith.net/post/51992
تعداد بازدید : 143977
صفحه از 303
پرینت  ارسال به