سلجوقى آمده است. فرمانى به تاريخ 961 هجرى از سوى طهماسب براى برخى از علما جهت تعيين و تحقيق اوقاف آستان و شروط واقفان و متولى و خدام آن صادر شده است تا به اين امر بپردازند، تحقيق و بررسى چنين نتيجه داد كه بيشتر رقبات موقوفه را سيد شرف الدين، كه خود از متوليان بوده وقف كرده و توليت را به خود و اولادش اختصاص داده است. برخى ديگر از موقوفات را هم كه ديگران وقف كرده اند توليت آن را به سيد مذكور يا به پسر او، سيد عليشاه سپرده اند.
در فرمان شاه طهماسب آمده است كه مزرعه مبارك آباد غار معروف به «خيرآباد» رى را طغرل سلجوقى وقف كرده و توليت آن را به سيد شرف الدين داده است. اين مزرعه همان مكان دفن اين سه امامزاده و اطراف آن است كه در بخش موقوفات حرم تشريح خواهد شد. بنابراين سيد شرف الدين، معاصر اين پادشاه سلجوقى و نيز المسترشد باللّه ، خليفه عباسى بوده كه در سال 529ق از دنيا رفته است. تولد سيد شرف الدين را 504ق ذكر كرده اند. سلسله نسب او بدين گونه به عبداللّه باهر فرزند امام سجاد عليه السلام مى رسد، شرف الدين محمد بن على بن محمد بن احمد بن محمد بن اسماعيل بن محمد ارقط بن عبداللّه بن باهر بن سجاد عليه السلام . ۱
او ممدوح خاقانى شاعر مشهور و بدرالدين قوامى رازى از معاصران خود بوده و خاقانى در مورد او چنين سروده است:
«در ستايش امام شرف الدين محمد بن مطهر علوى»
اين قدر و صفا كه خاطرم راست
از خدمت سيد اجل خاست
ذوالفضل محمد مطهر
آن عرق محمد پيمبر
دين را شرف است و شرع را فخر
بل سيد شرع و دين لافخر
قوامى رازى كه از شعراى بنام نيمه اول قرن ششم هجرى است، چهار قصيده در مدح سيد شرف الدين ساخته كه نخستين آن در 45 بيت و مطلع آن چنين است:
از دست برده از همه خوبان به دلبرى
وز دستبرد تو شده مردان زدل برى
تا آن جا كه گويد:
فخر زمانه تاج الاسلام صدر دهر
خورشيد شرع ذوالحسبين اصل مهترى
بوالقاسم اجل شرف الدين مرتضى
كو را عنايت ازلى داد ياورى
دومين قصيده او داراى 76 بيت با اين مطلع است:
داراى آسمان و زمين كردگار ماست
آن حى لايموت كه جاويد پادشاست
تا آن جا كه:
تا صاحب الزمان برسيدن به كار دين
اولى ترين كس شرف الدين مرتضاست
قصيده سوم با هشتاد بيت، مطلع آن چنين است:
چهار دار امام اى پسر ولى سه چهار
كزين دوازده يابى بهشت و جنت و نار
تا آن جا كه:
نقيب آل محمد سلاله نبوى
مجال گوهر سلجوق و فخر آل و تبار
تو از نژاد امامان و پادشاهان
كراست اين درج و رتبت از صغار و كبار
قصيده چهارم با هشتاد بيت كه در آن به مدح على عليه السلام و يازده فرزند او و نيز مدح نقيب النقباى رى شرف الدين مرتضى پرداخته است. ۲
عبدالجليل قزوينى رازى از متكلمان شيعى قرن ششم در كتاب خويش از سيد شرف الدين محمد بن على مرتضى با اعزاز و اكرام به عنوان رئيس نقبا و سادات رى ياد مى كند. ۳
1.قوامى رازى، ديوان، تصحيح جلال الدين محدث ارموى، ۱۹۳
2.همان، صص۳۹ ـ ۴۲؛ ۷۳ ـ ۷۷؛ ۱۲۵ ـ ۱۴۶
3.بنگريد: بعض مثالب النواصب في نقض بعض فضائح الروافض، صص۳، ۴۸، ۴۳۷.
