23
آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال

اسكندر براى جلوگيرى از تجاوزات مردمان شمالى، قلعه هايى در رى ساخت. ۱
رى در عصر سلوكيان بر اثر زلزله اى مهيب خراب شد و سلوكوس اول در 300ق ـ م آن را بازسازى كرد و نام موطن خود «اورپس» ۲ را بر آن نهاد. ۳
رى در عصر اشكانيان اهميت زيادى يافت. در اين عصر، جزو قلمرو ارشك فرزند دارا قرار گرفت و پس از چندى در دوران اردوان، پايتخت اشكانيان شد ۴ كه آن را «ارشكيه» ناميدند. ۵ آنان در مقابل بابل، پايتخت زمستانى خود، اين شهر را پايتخت بهاره قرار دادند. ۶ رى در دوران فرهاد اول (اشك پنجم) به تصرف اشكانيان درآمد و تا پايان حكومت آنان هم چنان در اختيار ايشان بود. ۷ ارشكيه نام رى و نيز نام هاى برخى از محله هاى رى از جمله محله «باب بليسان» بود كه از بلاش نام يكى از پادشاهان اشكانى گرفته شده و نيز دژ «رشكان» و نهر «سورينى» مربوط به اين دوران است. ۸ شاهان اشكانى بناهاى متعددى را در رى ساختند كه مهم ترين آن ها قصر يا كاخ اشكانيان بود كه امروز بقاياى آن موجود است. ۹
اما آخرين درگيرى اشكانيان به رهبرى اردوان پنجم با نخستين پادشاه ساسانى يعنى اردشير اول در منطقه رى رخ داد و با شكست اردوان، اردشير به كاخ يادشده اشكانى وارد شد.

1.پيرنيا، همان، ص۱۱۹

2.Eurpes.

3.Encyclopedia of Islam, p.۱۱۰۶.

4.حسين كريمان، رى باستان، ج۱، ص۷۵

5.غياث الدين بن همام، خواند مير، حبيب السير في اخبار البشر، تصحيح محمد دبير سياقى، تهران، خيام، بى تا، ج۱، ص۲۲۲

6.كريمان، همان، ج ۱، ص ۷۶.

7.پيرنيا، همان، ۱۲۲؛ مادام كارلاسرنا، همان، ص۲۵۶

8.اعتمادالسلطنه، همان، ج۲، ص۳۳.

9.كريمان، همان، ج۱، صص۲۷۴، ۲۰۸ و ۲۸۳


آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال
22

زيسته اند. آتشكده بزرگى كه هنوز بقاياى آن پابرجاست از عهد ماد و هخامنشى، بيانگر اعتقاد مردم اين منطقه به تقديس آتش است.
در دوره آشور، اين سرزمين يكى از ايالات آن بود و يهوديان قديم رى از سوى آشوريان در آن مورد ايذا قرار داشتند. برخى گفته اند نام رى در تورات به عنوان «باب من ابواب الارض» آمده است و اين نشان از قدمت زياد آن دارد. ۱
از آن جا كه رى در عصر هخامنشيان جزو ماد بوده و ماد نيز زير سلطه هخامنشيان درآمد، لذا از توابع آن امپراطورى شد و كوروش حكومت ماد را، كه آن شهر نيز جزو آن بود، به يكى از فرزندانش سپرد. داريوش نيز، شورش فرورتيش را كه ياغى شد و به رى پناه برد درهم كوبيد و آن شهر را مطيع و منقاد ساخت. ۲
در كتيبه هاى عصر هخامنشى، از رى چنان كه گفته شد، به صورت «رگا»، به عنوان يكى از ايالات و شهرهاى مهم نام برده شده است؛ از جمله داريوش در كتيبه بيستون از وقايع مربوط به اين شهر سخن گفته است. هنگامى كه اسكندر، براى تسخير ايران به تعقيب داريوش سوم، آخرين پادشاه هخامنشى، پرداخت، چند روزى را در رى سپرى كرد. دينورى گويد اين شهر در آن موقع هنوز ساخته نشده و تنها يك منطقه بود و بعدها آن را در دوره پادشاهى فيروز پسر يزدگرد بنياد نهادند. ۳ گفته اند مردم رى از اسكندر استقبال كرده و حتى سپاهيانى به كمك او فرستادند تا او را عليه هخامنشيان يارى كنند. ۴ فردوسى اين كمك را در ابيات زير مطرح ساخته است:
همان از رى آمد سپاه اندكى
كه شد با سپاه سكندر يكى

ميان ها ببستند با روميان
گرفتند ناگاه تخت كيان۵

1.ابن فقيه همدانى، همان، ص۲۷۰

2.پيرنيا، تاريخ ايران باستان، ص۶۶؛ دياكونف؛ همان، ۵۳۳

3.دينورى، اخبارالطوال، ترجمه مهدوى دامغانى، تهران، نشرنى، ۱۳۶۴، ص۶۳

4.اعتمادالسلطنه، درر التيجان في تاريخ بنى الاشكان، ۱/۱۴۱

5.شاهنامه، ج۹، ص۲۶۹۶

  • نام منبع :
    آستان مقدّس حضرت عبدالعظيم حسني (ع) در گذشته و حال
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
    پیوند معرفی کتاب :
    http://www.hadith.net/post/51992
تعداد بازدید : 144162
صفحه از 303
پرینت  ارسال به