را به دست حنفى ها سپرد و معتزله را نيز از رى تبعيد كرد و هر آن چه از كتاب هاى كتابخانه صاحب بن عباد در فلسفه و مبانى نظرى معتزله و اسماعيليه بود سوزاند و بقيه را به خراسان فرستاد. ۱ پس از محمود، فرزندش مسعود، رى را به تصرف درآورد و آن را از سلطه ديلميان و آل بويه خارج كرد. پس از آن كه مسعود غزنوى در نبرد دندانقان از طغرل سلجوقى شكست خورد، رى در 234ق به تصرف سلاجقه درآمد. طغرل بيك در شهر آبادانى بسيار كرد، از جمله مسجد جامعى ساخت كه به نام خود او اشتهار يافت. اين مسجد براساس معمارى عربى ساخته شد. ۲ او قصر و عمارت هاى ديگرى نيز برپا كرد. خاتون همسر طغرل وقتى از دنيا رفت، جنازه اش را از زنجان به رى آورده و به خاك سپردند. اما طغرل در تجريش از دنيا رفت كه در آن جا قصرى ييلاقى داشت، ۳ آن گاه جنازه او را به رى آوردند و در گورخانه اى باشكوه دفن كردند. برج طغرل فعلى ظاهراً بخشى از بقاياى آن است. ۴ در كنار او چند تن از پادشاهان سلجوقى به خاك سپرده شدند؛ از جمله تتش بن الب ارسلان، طغرل بن الب ارسلان يا طغرل سوم. اين مكان بعدها به «دخمه طغرل» و «نقاره خانه رى» مشهور گرديد .(تصوير شماره 5)
در اين دوران رى با آشوب و بحران رو به رو بود، به ويژه به لحاظ مذهبى بين مذهب شيعه، حنفى و شافعى آتش كينه زبانه مى كشيد. ۵ رى پس از طغرل محل درگيرى جانشينان او بود. ۶ آلب ارسلان از پادشاهان بزرگ سلجوقى، رى را تصرف كرد و به
1.ابوالفضل محمد بن حسين بيهقى، تاريخ بيهقى، تصحيح على اكبر فياض، مشهد، ۱۳۵۶؛ ابن اثير، الكامل في التاريخ، ج۷، ص۳۳۵
2.Encyclopedia of word art, newyork, london v.g.p.۲۳۸
3.راوندى، راحة الصدور و آية السرور في تاريخ آل سلجوق، ص۱۱۱
4.كريمان، همان، ج۲، ص۱۸۲
5.نجم الدين دايه رازى، مرصادالعباد، به اهتمام محمد امين رياحى، تهران، بنگاه ترجمه و نشر كتاب، ۳۵۲، ص۱۸
6.بغدادى اصفهانى، زبدة النصر و نخبة العصر، ترجمه محمد حسين جليلى، تهران، بنياد فرهنگ ايران، ص۵۶
