داشتند. جد اول او حسن، ملقب به صالح، قاضى دمشق و جد دوم او حسين، ملقب به احول، جد سوم او عيسى، مكنى به ابويحيى و ملقب به «موتم الاشبال» ۱ جد چهارم او يحيى، مصاحب امام كاظم عليه السلام و از ياران او بود، مأمون بر جنازه وى نماز خواند و او را در بغداد به خاك سپرد. حسين بن زيد، مكنى به ابوعبداللّه و ابوعاتقه پنجمين جد او، به هنگام شهادت پدرش زيد خردسال بود. امام صادق عليه السلام او را تربيت كرد و فرزند خود خواند، نوه امام سجاد را نيز براى او به زنى گرفت. چون وى در شهادت پدر بسيار مى گريست او را «ذوالدمعه» خواندند و چون نابينا شد، او را مكفوف گفتند. حسين فردى زاهد و عالم بود و از امام صادق عليه السلام و امام كاظم عليه السلام نيز احاديثى نقل كرده است. ۲ او هم چنين شاهد قيام و شهادت برادرش يحيى نيز بود و خود در قيام نفس زكيه حضور يافت و عليه منصور و خلافت عباسى به مبارزه دست زد. حسين بن زيد در 145 ه . ق . از دنيا رفت. ۳ آخرين جد امامزاده طاهر، زيد بن على عليه السلام ، فرزند بزرگوار امام سجاد عليه السلام بود، كه عليه خلافت بنى اميه در عصر هشام بن عبدالملك قيام كرد و سرانجام در جريان آن شهيد و به فجيع ترين وضعى مثله شد. جنازه او تا چهار سال بر دروازه كوفه آويزان بود و پس از آن در دوران وليد بن عبدالملك به هنگام قيام فرزند زيد يعنى يحيى، جنازه او را پايين آورده سوزاندند و خاكستر آن را در فرات ريختند. ۴
طاهر بن محمد، كه از سلاله اين آزادگان و شجاعان بود، از فقها و متكلمان عصر خود به شمار مى رفت. او به رى آمد كه در آن دوران به سبب وجود مقبره عبدالعظيم حسنى عليه السلام و امامزاده حمزه(س) در اواخر قرن سوم از مراكز زيارتى و مركز و مهد فرهنگ تشيع محسوب مى شد. او در بين سال هاى 300 تا 310 ه . ق . وفات يافت و در جوار قبر عبدالعظيم حسنى عليه السلام به خاك سپرده شد. نخستين بناى بقعه امامزاده طاهر را در
1.يعنى يتيم كننده بچه شيران، زيرا به شكار شير مى رفت.
2.ابوالفرج اصفهانى، مقاتل الطالبيين، ص۳۵۹
3.ابن عنبه، همان، صص۲۹۱ ـ ۲۹۵
4.مسعودى، مروج الذهب، ج۳، ص۲۰۷
