مكتوبات حديثى ائمه عليهم السلام (بخش اوّل)
مهدى مهريزى
يك . طرح مسئله و تاريخچه آن
تأثيرگذارى امامان شيعه عليهم السلامدر رُشد و بالندگى فرهنگ و تمدن اسلامى در حيات سيصد ساله آن ، بر كسى پوشيده نيست . سخنان نغز و حكيمانه ، تربيت شاگردانِ دانشور ، و سيره عملى فرهنگ پرورى و دانش گسترى ، از مصداقهاى بارز و آشكار آن به شمار مى رود .
يكى ديگر از اين مصداقها ، نوشته ها يا مكتوبهايى است كه امامان معصوم در دوران زندگى پُربار خويش به ارث گذارده اند . اين نوشته ها و مكتوبات يا مكاتبات ، بويژه از امام صادق عليه السلام ، چنان فراوان است كه بزرگان اهل سنّت نيز بر آن تأكيد ورزيده ، به ديده اعجاب بدان نظر كرده اند.
ابن عدى (م 365 ق) درباره اهل بيت عليهم السلام مى نويسد :
قال الشيخ ولجعفر بن محمّد حديث كثير عن أبيه ، عن جابر عن النبي صلى الله عليه و آله ، وعن أبيه ، عن آبائه ونسخ لأهل البيت برواية جعفر بن محمّد . ۱
ابن حجر (م 852ق) اين مطلب را از ابن عدى چنين نقل كرده است :
وقال ابن عدي ولجعفر أحاديث ونسخ . ۲
و درباره امام باقر عليه السلام گويد :
1.الكامل في الضعفاء ، ج۲ ، ص۳۶۰ .
2.تهذيب التهذيب ، ج ۲ ، ص ۱۰۴ .