197
شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13

و مستغلات ديگرى وقف آستانه گرديده است ولى از موقوفات مذكور در فوق امروز فقط پنج رقبه در دست آستانه باقى است كه عبارت مى باشند از مافتون، علائين، ده خير، هوسنه و سينك كه معمورترين آنها مزرعه علائين واقع در حومه شهر رى امروزى است و از آب چشمه على ۱ معروف مشروب مى شود و بيش از سه كيلومتر تا صحن فاصله ندارد.
مطلب ديگرى كه موضوع فرمان سنه 960 شاه طهماسب صفوى است، امر توليت موقوفات آستانه مى باشد. تا آنجا كه نويسنده استنباط مى كند امر توليت چون بر وفق مقررات شرع بسته به نظر واقف است و خود او متولى وقف را تعيين مى نمايد، اساسا احتياج به صدور فرمان و تأييد ندارد ولى چون پاره اى اوقات رقبات موقوفه مورد تجاوزات واقع مى شده و هم از آن جهت كه بايستى متوليان روابط معنوى سلاطين شيعه ايران را با آستانه هاى مقدسه حفظ نمايند بر طبق وقفنامه ها درخواست صدور فرمان از سلاطين مى كرده اند و اين سيره هميشه جارى بوده است و مخصوصا اين امر در تمام دوران حكومت صفويه بسيار رايج بوده ولى بعد از انقراض صفويه و تسلط افاغنه و بعد افشاريه و ضمن انقلابات ديگر متوليان كمتر درصدد مراجعه به دربار و گرفتن فرمان بوده اند، فقط از زمان فتحعلى شاه به بعد ارتباطات آستانه هاى مقدسه با سلاطين وقت تجديد شده است.
در فرمان مرقوم شاه طهماسب هم علاوه بر تعيين و تشريح رقبات موقوفه اين عبارت درمورد تأييد متولى وقت ديده مى شود: «و چون به ثبوت مضمون صدق

1.چشمه على: چشمه بزرگى است كه از زير يك تل سنگى چند سنگ آب بيرون مى آيد و تا آستانه افزون از سه ميل فاصله دارد و در شمال شرقى آستانه واقع است. در دوره آبادى شهر رى قديم قلعه ارگ شهر را در آنجا بنا كرده بودند. آثار خرابه هاى قديم حتى از ادوار باستانى قبل از اسلام در آنجا يافت شده است، اكنون بر آن تل روى يك صفحه سنگى مرتفعى تصوير صف سلام فتحعلى شاه و مجلس او را با وزراء و شاهزادگان به امر او حجارى كرده اند. اين محل از آثار تاريخى است.


شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
196

5 ـ مزرعه مافتان بلوك غار (رى) كه نصف آن را ولد امير قباد وقف بر آستانه نموده و نصف ديگر را امير فولاد قبا بيك و هر دو نفر توليت آن را به سيد على شاه فرزند سيد شرف الدين حسين واگذار كرده اند.
6 ـ مزرعه استروحه از بلوك «سيور قرج» كه نواب خليفه شاه قلى (مهردار) وقف بر آستانه نموده و توليت آن را به سيد خليل اللّه و سيد عنايت اللّه داده است.
7 ـ يك قطعه باغچه در قريه «وسفنارد» از بلوك غار رى كه نواب حسين خان سلطان روملو وقف كرده و توليت آن را به دو سيد سابق الذكر سپرده است.
8 ـ چهار هرز (چاله هرز امروزى) و بالغ آباد واقعه در شميران.
9 ـ مزرعه «آبه غار» مشهور به «ده خير» كه ايضا سيد شرف الدين حسين وقف آستانه كرده و توليت آن را به اولاد ذكور خود سپرده است.
10 ـ مزرعه «بند گردان» شهريار كه فولاد قبا وقف بر آستانه نموده و توليت آن را به سيد شرف الدين واگذار كرده است.
11 ـ مزرعه شرقى مشهور به مزرعه «شاهى» كه ايضا سيد شرف الدين حسين وقف نموده است.
12 ـ مزرعه «هوسنه بهنام» كه آن نيز از موقوفات سيد مذكور است.
13 ـ مزرعه «مبارك آباد» معروف به «خيرآباد» بلوك غار كه طغرل نامى وقف آستانه نموده است.
14 ـ مزرعه «ايلمان» (اليمان امروزى) و «جلال آباد» غار رى كه غازى خان تكلو وقف نموده و توليت آن را به سيد عنايت اللّه و سيد خليل اللّه داده.
15 ـ مزرعه «دز» واقعه در بلوك غار رى كه خود سيد شرف الدين حسين داير نموده و وقف آستانه كرده و توليت آن را بعد از خود براى اولاد ذكور گذارده است.
البته بعد از سنه 960 هجرى كه تاريخ اين فرمان است تا امروز قراء و رقبات

  • نام منبع :
    شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 135574
صفحه از 393
پرینت  ارسال به